پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ برخی از بزرگان کلیمی ایران نظیر آرش آبائی، پژوهشگر کلیمی و دکتر سیامک مره صدق، نماینده کلیمیان در مجلس شورای اسلامی بر این نظرند که یهودیان ایران پس از انقلاب، علاقه ای چندانی به مهاجرت از این کشور ندارند.

جناب آقای آرش آبائی، چند روز گذشته با اشاره به وضعیت متفاوت یهودیان ایران با یهودیان دیگر کشورها گفت: «اکثر یهودیان دنیا در حال مهاجرت و جابجایی هستند، در حالی که یهودیان در ایران، هم سابقه حضور و هم اصالت دارند. این یک تجربه فرهنگی است که یک یهودی در نظام اسلامی زندگی می‌کند، با ایرانیان تعامل دارد و این برگرفته از تأثیر فرهنگ ایرانی و اسلامی بر یهودیت است.»(1)

دکتر سیامک مره صدق در گذشته نیز طی مصاحبه ای گفته بود: «ایرانیان یهودی که در ایران مانده ‌اند، قصد مهاجرت ندارند و از ایران به عنوان وطن اول و آخر خود دفاع کرده ‌اند و تا به امروز نیز پایبندی خود را نشان داده ‌اند.»(2)

برای بی ‌علاقه شدن یهودیان ایران نسبت به مهاجرت به مناطق اشغالی می توان به دلایلی اشاره کرد که از جمله آنها بهبودی وضعیت اقلیت ‌های دینی ایران پس از انقلاب اسلامی است.

دکتر سیامک مره صدق در پاسخ به سوالی درباره مقایسه وضعیت جامعه یهودیان ایران، قبل و بعد از انقلاب گفت: «بروز مهاجرت بعد از وقوع هر انقلابی، امری طبیعی است. در ایران نیز شمار زیادی از مردم، از جمله یهودیان، بعد از انقلاب دست به مهاجرت زدند. نکته‌ جالب اینکه بعد از انقلاب میزان پایبندی ایرانیان یهودی به دین یهود به مراتب بیشتر شده، به ‌ویژه حضور جوانان و نوجوانان در مراسم مذهبی کنیسه‌ ها و توجه خانواده ‌های یهودی به رعایت دستورهای شرعی دین یهود نیز شدت بیشتری گرفته و اینها همه به طور حتم از نتایج انقلاب است، چرا که جو کل کشور، دینی‌‌تر و مذهبی‌تر شده و این امر روی تمام جوامع و اقوام تأثیر می ‌گذارد.»

وی در ادامه گفت: «بنده، بارها با برخی از اصحاب رسانه ‌های استکباری، مصاحبه و مناظره نموده و به مخاطبان آن‌ها ثابت کردم که وضعیت ایران از نظر حقوق بشر و حقوق اقلیت ‌های دینی در منطقه خاورمیانه -حتی با ملاک ‌های غربی- از دیگر کشورها بهتر است. وضعیت حقوق بشر در ایران با عربستان، بحرین و امارات، قابل مقایسه نیست.»(3)

به طور کلی رعایت حقوق اقلیت های دینی، مسأله ای است که در فرهنگ اسلامی تحت عنوان قانون اهل ذمه وجود دارد. اسحاق کلینبائوم، یکی از مقامات آژانس یهود در فلسطین، در گزارش سال ١٩٤٦ خود می ‌گوید در مقایسه با یهودیان اروپا، وضعیت یهودیان ایران بهتر بوده؛ چرا که بسیاری از حقوق آن‌ها به ‌واسطه‌ قانون فقهی اهل ذمه محفوظ بود. این گزارش هر چند قدیمی و مربوط به سال ١٩٤٦ است اما برای پس از انقلاب اسلامی ایران هم صادق است.(4)

بنابراین با استناد به کلام برخی از بزرگان کلیمی، یکی از دلایل بی علاقه شدن یهودیان ایران به مهاجرت از این کشور، بهبودی وضعیت اقلیت ‌های دینی ایران تحت تأثیر فرهنگ ایرانی و اسلامی است؛ زیرا تعهد پایه گذاران انقلاب اسلامی ایران به رعایت حقوق بشر و حقوق اقلیت های دینی از سایر کشورها بهتر است.

پی نوشت:
(1). خبرگزاری مهر، "آرش آبائی: زندگی یهودیان در ایران اسلامی یک تجربه فرهنگی است»، کد خبر 5642980، ۸ آذر ۱۴۰۱
(2). ایسنا، "ایران همیشه وطن آرامش یهودیان بوده است"، کد خبر 97111306653، ۱۳ بهمن ۱۳۹۷
(3). همان
(4). مشرق نیوز، "رژیم‌صهیونیستی و تحقیر یهودیان ایرانی"، کد خبر 648776، ۸ آبان ۱۳۹۵