پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در قسمت نخست، به مهم ترین تبعات عادی ‌سازی رسمی و علنی‌ روابط عربستان سعودی ها با صهیونیست ها که برای آمریکا و صهیونیست ها نفع به سزایی به دنبال دارد، اشاره شده است.

عادی ‌سازی روابط سعودی ها با صهیونیست ها تبعات منفی دیگری برای خود عربستان و دیگر کشورهای اسلامی منطقه دارد که در ادامه به مهم ترین آنها اشاره می شود.

 1. هرج و مرج داخلی و مخالفت خود ملت عربستان:
عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل با مخالفت ملت عربستان رو به رو خواهد شد. اینکه ولیعهد سعودی تاکنون از عادی ‌سازی رسمی روابط با رژیم صهیونیستی خودداری کرده بود، از زبان خود ولیعهد سعودی «بیم از هرج ‌و مرج داخلی» اعلام شده است.

در این زمینه حتی نظرسنجی‌ های انجام شده نیز چشم‌ انداز مثبتی پیش روی عادی‌ سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی نمی ‌گذارد. به ‌طوری ‌که سمدار بیری، کارشناس امور عربی در آبان 1399 با انتشار مقاله ‌ای در روزنامه یدیعوت آحرونوت نوشته بود: «برخی اطلاعات، اسرائیلی ‌ها را غافلگیر می ‌کند؛ زیرا تنها 9 درصد از شهروندان عربستانی با عادی ‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی موافق هستند، 3 درصد نیز در این خصوص اظهار بی‌ اطلاعی کرده و باقی افراد با این مسئله مخالفت کرده ‌اند. 60 درصد از شرکت ‌کنندگان عربستانی در این نظر سنجی در پاسخ به چرایی این انتخاب خود تأکید کرده ‌اند فلسطینیان برای آن‌ها مهم ‌تر از رژیم صهیونیستی هستند، همچنین 30 درصد از آن‌ها نیز نسبت به رژیم صهیونیستی اظهار بی‌ اعتمادی کرده ‌اند و 10 درصد باقی ‌مانده نیز به این سؤال پاسخ نداده‌ اند»؛ بنابراین با اینکه در سال ‌های اخیر جامعه عربستان با تغییرات مهم اجتماعی و اقتصادی و مدنی همراه بوده است اما این به معنای همراهی جامعه با طرح توافق با رژیم صهیونیستی نیست.(1)

2. از دست دادن همدلی برخی کشورهای اسلامی:
عربستان یک کشور اسلامی و مذهبی است که در صورت ایجاد روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی همدلی برخی کشورهای عربی و اسلامی را از دست خواهد داد. در واقع عادی سازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی منجر به ایجاد گسستگی میان ملت عرب و اسلامی و دولت سعودی خواهد شد.

3. خدشه دار شدن موقعیت عربستان در منطقه:
عربستان در میان سایر کشورهای عربی و اسلامی بر حرمین شریفین قیمومیت دارد؛ بر این اساس صلح علنی با یهودیان صهیونیست این جایگاه عربستان را به شدت متزلزل و مشروعیت دینی عربستان را سلب خواهد کرد.(2)

اینکه دربار سعودی تاکنون زیر بار عادی ‌سازی رسمی روابط با رژیم صهیونیستی نرفته است، ترس از همین مسأله بود که سازش با تل ‌آویو، جایگاه مذهبی عربستان را به‌ عنوان کشوری که مکه و مدینه در آن قرار گرفته و سالانه میلیون ‌ها عمره ‌گزار و حاجی را به خود جذب می‌ کند، به خطر بیندازد و هم ‌زمان آثار منفی اقتصادی در پی داشته باشد.

4. تهدید علیه ایران! البته به ادعای خود سعودی ها:
اغلب توسط رسانه ‌های کاملاً تحت نظر سعودی، مقابله با تهدید ایران به عنوان توجیه نهایی برای عادی‌ سازی مورد استناد قرار می ‌گیرد. اما این توجیه مبهم و حتی شاید غیر واقعی باشد؛ زیرا حتی اگر بحث تهدید ایران را بدیهی فرض کنیم، این امری کاملاً واضح است که عربستان سعودی با هماهنگی برخی از کشورهای مسلمان می ‌تواند تهدید ایران (به ادعای عربستان سعودی) را چه واقعی باشد و چه خیالی، بدون عادی‌ سازی با رژیم صهیونیستی و قربانی کردن حقوق مشروع و مسلم مردم فلسطین خنثی کند.(3)

در مقابل برخی معتقدند ایجاد روابط دیپلماتیک ریاض با تل‌آویو، قدرت ایران را افزایش می ‌دهد و مسلمانان به جای پذیرش عربستان پیرامون ایران تجمع می‌ کنند. از آنجایی که سعودی‌ ها همواره ایران را بزرگترین دشمن خود می ‌دانند، نمی ‌توانند با دست کشیدن کامل از مبانی اسلام (نظیر عدم حمایت از ظلم ستیزی رژیم صهیونیستی) اجازه دهند جمهوری اسلامی ایران به عنوان مهمترین حامی آرمان و ملت فلسطین در مجامع جهانی شناخته شود.(4)

هر چند موارد بیان شده، تبعاتی از عادی ‌سازی روابط با صهیونیست ها بود که برای خود عربستان داشت اما اثراتش در کشورهای دیگر هم ظاهر خواهد شد. البته پیامد منفی مهم و آشکار که عادی ‌سازی روابط سعودی ها با صهیونیست ها می تواند برای کشورهای منطقه داشته باشد، عبارت از ترغیب برخی از کشورهای مسلمان به عادی سازی روابط با صهیونیست ها است.

از نظر آمریکا و رژیم صهیونیستی، عربستان با توجه به برخورداری از منابع مالی و توان لابی ‌گری و همراه ‌سازی کشورهای دیگر که در ابتدای تجاوز به یمن خود را نشان داد، می ‌تواند نقش مؤثری در برداشتن موانع پیش روی روابط دو یا چند جانبه رژیم صهیونیستی با دولت ‌های عربی داشته باشد.

از این رو ترس واقعی وجود دارد که پذیرش توسعه‌ طلبی رژیم صهیونیستی از سوی عربستان، برخی از کشورهای مسلمان را که در رسانه‌ های صهیونیستی بی ‌میل به عادی‌ سازی توصیف می‌ شوند، مانند پاکستان، تونس و اندونزی، ترغیب کند که عجولانه وارد عادی ‌سازی با رژیم صهیونیستی شوند.(5)

امور بیان شده که نتیجه عادی ‌سازی روابط سعودی ها با صهیونیست ها به شمار می روند، خطراتی هستند که به صلاح هیچ کشوری نیست تا زمینه های آن را فراهم آورد. از این رو کشورهای اسلامی نظیر عربستان بایستی مراقب باشند تا امنیت و آسایش کشورها به مخاطره نیفتد.

پی نوشت:
1. ایکنا، کد خبر ۴۰۶۵۹۵۱
2. دکتر خلیل علیان، کارشناس اقتصاد و روابط بین‌الملل، خبرگزاری تسنیم ۱۳ تير ۱۴۰۰
3. ایکنا، کد خبر ۴۰۶۵۹۵۱
4. دکتر خلیل علیان، همان
5. ایکنا، کد خبر ۴۰۶۵۹۵۱