فلسفه وعلت دفن شبانه حضرت فاطمه(س)
فلسفه اصلی مخفی بودن قبر حضرت زهرا (س) به وقایع و جسارتهایی که از طرف حکومت وقت و اطرافیان خلفا، به آن بزرگوار وارد شده بود مربوط است.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یگانه دختر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) پس از پدرش رنج های شدیدی متحمل شد. حضرت فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) بعد از رحلت پدر گرامیشان مدت اندكی در قید حیات بودند كه مورخین با اختلاف، این مدت را از 45 روز تا شش ماه ذكر كردهاند. در این مدت، نسبت به اهل بیت پیامبر (علیهمالسلام) مخصوصاً نسبت به حضرت علی (علیهالسلام) و خانم فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) ظلمهای فراوانی روا داشته شد.[1] از جمله غصب حق خلافت حضرت علی (علیهالسلام) و هجوم به درب خانه فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) و موارد دیگر كه منجربه ناراحتی حضرت فاطمه (سلاماللهعلیها) نسبت به خلیفه اول و طرفدارانش شد.[2]
اما فلسفه اصلی مخفی بودن قبر حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) به وقایع و جسارتهایی که از طرف خلفای وقت و اطرافیان خلفا، به آن بزرگوار وارد شده بود مربوط است. نقل شده است که حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) زمانی که در بستر، به حالت احتضار به سر میبردند، حضرت علی (علیهالسلام) بر بالای بسترشان آمدند و بعد از صحبتهایی که با همدیگر کردند، حضرت فاطمه (سلاماللهعلیها) اجازه خواستند تا چند وصیت به همسرشان علی (علیهالسلام) کنند؛ از جمله وصایای حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) به حضرت علی (علیهالسلام) این بود که فرمودند: جنازهام را شبانه تشییع کن و مراسم تشییع مرا اعم از غسل و کفن و نماز خواندن و دفن کردن باید در محیطی مخفی و پنهان انجام شود و فقط به کسانی اجازه شرکت در تشییع داده شود که ظلم و جفا نسبت به من روا نداشتهاند و حتی به یک نقل، حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) تصریح کردند که نگذارید خلفا بر من نماز بخوانند و در تشییع جنازه من شرکت کنند.[3] حال بحث در این است که علت اجازه ندادن حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) در مراسم تشییع حضرت بیانگر چیست؟
یقیناً حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) با این کارشان میخواستند بار دیگر همانند جریان فدک، مبارزهی جدیدی را با وصیتنامه سیاسی خویش شروع کنند که ضربه سهمگینی به حکومت وقت، وارد سازند.
حضرت فاطمه (سلاماللهعلیها) با وصیت خویش افکار خفته مردم مدینه را بیدار میساختند و توجه افکار عمومی را نسبت به پایمال کردن حق خویش جلب میکردند.[4]
نکته دیگر آنکه مخفی بودن قبر آن حضرت، سدی است که از تحریف تاریخ صدر اسلام جلوگیری میکند و مانع میشود تا گروهی به طور کلی برخورد حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) را نسبت به حوادث به وجود آمده انکار کنند. این مسئله خود علامتی است که شیفتگان حقیقت را در دریای متلاطم فتنهها به سوی ساحل نجات راهنمایی کرده و غبار را از چهره حقیقت میزداید و حجت الهی را بر همگان تمام میگرداند.
دفن شبانه پیکر مطهر حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) توسط حضرت علی (علیهالسلام) خلاف سنت و سیره نبوی نبوده است؛ زیرا حضرت علی (علیهالسلام) وصیت همسر محترمه شان عمل کرده و در اسلام و سیره پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) نه تنها از وصیت منع نشده، بلكه ما در موارد متعدد اینگونه وصیتها را شاهد هستیم.[5] در قران كریم[6] نیز در موارد متعدد به وصیت كردن اشاره شده و از پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآله) نقل شده است كه مؤمن هنگام مرگ، باید وصیت نامه اش همراهش باشد.[7]
پینوشت:
[1]. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، ج1، ص225.
[2]. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج43، ص214.
[3]. حجة اللّه نجفی رضوی امیری، احتجاج الزهرا فاطمه، انتشارات فروزان، چاپ دوم، ص210.
[4]. عاملی، سید جعفر مرتضی، رنجهای زهرا(س)، ترجمه محمد سپهری، قم، نشر ایام، چاپ اول، 1378، ص223.
[5]. ر.ك: شهید ثانی، شرح لمعه، كتاب وصیة. «وصیت دو گونه است، یك وصیت مالیه و دیگری وصیت عهدیه است مثل دفن جنازه در اماكن مقدس و یا استفاده از كفن مخصوص كه مشخصات منحصره دارد.»
[6]. سوره بقره، آیه 180 تا 182.
[7]. بخاری، صحیح بخاری، ج2، ص191.
ابن قتیبه، السیاسة و الامامة، قم، راضی، 1388 ق، ص12.
افزودن نظر جدید