پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مسئله «خیر و شر» یکی از مهمترین مباحث اعتقادی است. در عرفان‌های نوظهور نیز یکی از مباحث مهم همین مبحث است. یکی از موضوعات این مبحث در فرقه‌های نوظهور تقدیس شر است. در بعضی مکتب‌ها شرور به عنوان الهه عبادت می‌شوند تا از گزندشان در امان باشند.

در خبرها شنیده شد، گروهی در هند ویروس کرونا را به عنوان یک الهه عبادت می‌کنند. زنان روستایی با اهداء گل، میوه و شیرینی تلاش می‌کنند تا خشم این ایزدبانو را فرونشانند. مردم این منطقه معتقدند که ایزدبانو کرونا آفریده «شیتالا» ایزدبانوی شفادهنده آبله، سرخک و جوش‌های چرکین است. در روش مورد پرستش، زنان هفت گودال حفر کرده و آن را از آب یا شیره نیشکر پر می‌کنند. سپس عود می‌سوزانند و هر شخص میوه، شیرینی، گل یا دانه‌های هل در گودال می‌اندازد. بعد گودال را می‌پوشانند و هم‌زمان آواز و دعا می‌خوانند تا ایزدبانو را راضی نگه دارند.

وقتی به گذشته بحث «شر» نگاهی می‌اندازیم، می‌بینیم موضوع شر در جهان هستی، قرن‌ها به عنوان مشکلی جدی در ارتباط با باورهای دینی مطرح بوده است. پذیرفتن وجود شر، در عالمی که تحت سیطرهٔ خالقی عالم، عادل، قادر و خیرخواه است، مشکل به نظر می‌رسد؛ از این‌رو در هر مسلک و آیینی، معمولاً اندیشه‌وران دینی، بر اساس جهان‌بینی خاص خود، در پی پاسخ‌های فلسفی دقیق و ارائه دادن راه‌حل منطقی، در باب موضوع شر بوده‌اند.

طبق آرای فلاسفه‌ای چون ابن سینا، شرور فقط به عالم طبیعت اختصاص دارد و این اقتضای ذاتی آن است؛ بنابراین در عوالم بالاتر هیچ تضاد و اصطکاکی نمی‌توان یافت؛ چون هیچ حرکت و تکاملی نیست،[1] اما بر اساس تعالیم مکتب‌هایی مثل هندو، شرور، ساحت عالم عُلوی را نیز در بر گرفته و موطن آن نه عالم ناسوت که خود واجب‌الوجود است.

البته بحث تقدیس شر در بیشتر فرقه‌های نوظهور بیان شده و جزء اعتقادی آن‌هاست. محمدعلی طاهری سرکرده فرقه حلقه می‌گوید: «اگر هيچ شری نبود هیچ‌گاه زيبايى و حسن عالم هستى به نحو شايسته‌‏اى دريافت نمى‌‏شد.»[2]

پی‌نوشت:

[1]. نوآوری فیلسوفان اسلامی در پاسخ به مسأله شر، فیاض بخش، نفیسه، قبسات، شماره 52، 1388، ص 151.
[2]. جزوه‌ی کمیته‌ی عرفان، محمدعلی طاهری، جلسه سیزدهم، بی‌تا، بی‌نا.