اینکه قرآن میگوید هیچ کس قبل از حضرت یحیی به این اسم نامگذاری نشد، از لحاظ تاریخی درست است؟

  • 1398/06/13 - 11:00
اول اینکه برای خاص بودن نام یحی در خود عهدجدید موید وجود دارد و دوم اینکه اگرچه در عهدقدیم شاهد نام‌هایی مشابه ماند یوحانان هستیم اما همان‌طور که مشخص است، این نام با نام یحیی متفاوت است، همان‌گونه که احمد و محمود شبیه و هم ریشه اما متفاوت هستند، البته در عهدقدیم آیه‌ای ذکر شده که نام یحیی را دربر دارد اما با مراجعه به متن و ترجمه اصلی، خطا در ترجمه را شاهد هستیم‌، علاوه بر اینکه واژه‌ی «سَمِيًّاً» را می‌توان حمل بر خصوصیات بارز کرد یعنی تا قبل از یحیی کسی مانندش نیامده، این احتمال هم موید قرآنی و هم کتاب‌مقدسی دارد.

سوال:

در قرآن یحیی را اسم خاص معرفی نموده، در سوره مریم آیه 7 آمده : يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَل لَّهُ مِن قَبْلُ سَمِيًّا) ولیکن در کتاب مقدس می‌گوید که در آن زمان اسم یحیی  رایج بوده است؟

پاسخ:

بهتر بود مدعی بگوید از کجای کتاب‌مقدس ثابت می‌کند که این اسم عام بوده است، از قضا در انجیل لوقا باب اول، فقرات 59تا 63 داستان نام‌گذاری یحیی را ذکر می‌کند و در آیه 61 شبیه عبارت آیه7 سوره مریم« لَمْ نَجْعَل لَّهُ مِن قَبْلُ سَمِيًّا» دیده می‌شود و تصریح می‌کند که هیچ‌کس در قبیله او به این نام نبوده.
«و واقع شد در روز هشتم چون برای ختنه طفل آمدند، که نام پدرش زکریا را بر او می‌نهادند.  امّا مادرش ملتفت شده، گفت، نی بلکه به یحیی نامیده می‌شود، به وی گفتند، از قبیله تو هیچ‌کس این اسم را ندارد، پس به پدرش اشاره کردند که او را چه نام‌خواهی نهاد؟او تخته‌ای خواسته بنوشت که نام او یحیی است و همه متعجب شدند.»
پس این ایراد اول به کتاب‌مقدس وارد است، گرچه در عهدعتیق اسامی‌ شبیه یحیی و یا هم‌ریشه با آن دیده می‌شود، ولی کسی ملقب به یحیی نیست و اسم شبیه به این اسم به نام یوحانان (יוֹחָנָ֧ן= yō-w-ḥā-nān) وجود دارد از جمله در اول تواریخ 3: 24  یکی از نوادگان یهودا یوحانان نامیده شده است و در دوم پادشاهان 25: 23 نیز یک نفر به همین نام وجود دارد، این اسم از نظر واژگانی با یحیی (Ἰωάννης*= Iōannē )  متفاوت است . و گرچه هر دو کلمه‌ی یحیی و یوحانان از نظر ریشه یک کلمه محسوب می‌شوند و از کلمه יְהוֹחָנָן = Yehochanan  گرفته شدند و این کلمه از ترکیب دو کلمه יְהֹוָה Yhvh = به معنای یهوه  و خداوند و کلمه חָנַן = chanan به معنای مهربانی گرفته شده است، اما دو ترکیب مجزا از این کلمه هستند، مانند دو اسم صادق و مصدق و یا احمد و محمود که هر دو از ریشه‌ی کلمه‌ی صدق یا حمد گرفته شدند، ولی دو اسم مجزا تلقی می‌شوند.
در ترجمه قدیم فارسی عهد عتیق اول تواریخ 15: 24 نیز نام یک نفر رتبه‌ی نام یحیی آمده«... و یحیی‌ دربانانِ تابوت‌ بودند.» حالا باید دید آیا این اسم واقعاً یحیی بوده یا در ترجمه اشتباه شده است؟ در ترجمه انگلیسی ASV این اسم این‌گونه آمده :
    and Obed-edom and Jehiah were doorkeepers for the ark. » اما واژه یحیی در همین ترجمه  در متی 3: 1این‌گونه آمده:« And in those days cometh John the Baptist »پس آنچه که در تواریخ 15: 24 آمده یحیینیست بلکه جِهیه است، عبارت لاتین یحیی Ἰωάννης، است که این‌گونه تلفظ می‌شود : Iōannēs اما عبارت عبری جِهیه این‌گونه تلفظ می‌شود: ،wî·ḥî·yāh،
علاوه بر این می‌تواند سمیّا به این معنا هم باشد که« ماقبل از او کسی را همانندی وی قرار ندادیم.شبیه این آیه:« فَاعْبُدْهُ وَ اصْطَبِرْ لِعِبادَتِهِ هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِيًّاً [مریم/65] همان پروردگار آسمانها و زمين، و آنچه ميان آن دو قرار دارد! او را پرستش كن؛ و در راه عبادتش شكيبا باش! آيا مثل و مانندى براى او مى‏‌يابى؟»این معنا هم می‌تواند در کتاب‌مقدس شاهدی داشته باشد. متی  11: 11 هرآینه به شما می‌گویم که از اولاد زنان، بزرگ‌تری از یحیی تعمیددهنده برنخاست.

تنظیم و تدوین

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.