پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ سران تصوف معتقدند که در تمام امور دینی به دنبال باطن آن، یعنی حقیقت هستند. از طرف مقابل علما و فقها را انسان‌هایی ظاهربین و قشری معرفی می‌کنند که تنها به‌دنبال ظاهر امور دینی هستند. ازجمله اموری که سران تصوف، آن را به‌ظاهر و باطن تقسیم کردند، امر ولایت امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) است، که ملاعلی گنابادی می‌گوید: «دعوت باطنی و علم لدنی با علی بوده و دعوت ظاهری سلطنت و جهاد با خلفای ثلاثه بوده است.» (حجت بلاغی، مقامات العرفا، ص157) درواقع این تفکر که باید ولایت را به‌ظاهر و باطن تقسیم کرد ازجمله دسیسه‌های بنی‌امیه تا به امروز بوده است، که سران تصوف با ادامه راه بنی‌امیه، راه را برای خود هموارتر کردند، چراکه تقسیم ولایت امام حاضر، منجر به این می‌شود که با توجه به باطن‌گرا بودن صوفیه، بتوانند خود را نائبان امام در امر باطن ولایت معرفی کنند، که از طرف امام مسئول دستگیری از مریدان برای رساندن آنها به کمال و حقیقت هستند. که البته باید این کار را بزرگ‌ترین خیانت صوفیه به اسلام و اهل‌بیت مظلوم دانست.

پی‌نوشت:
بلاغی، حجت علی (حجت علی شاه)، مقامات العرفا، انتشارات مظاهری، تهران، 1371