پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ نزدیک بودن ظهور آرزوی قلبی همه منتظران امام عصر می‌باشد و دعای هر لحظه و هر ساعت شیفتگان مهدوی است. پیشوایان ما به همه ما آموختند که برای فرج آن حضرت دعا کنیم و منتظر ظهور او باشیم و خود را هر لحظه برای حکومت عدل‌گستر او آماده سازیم. دوران غیبت امام عصر بنا بر تعالیم اهل‌بیت (علیهم السّلام) دوران امید است و شور و نشاط که تحرک ویژه‌ای می‌طلبد؛ با این حال این شور و نشاط، محدوده‌ای هم دارد که خود اهل‌بیت (علیهم السّلام) برایمان ترسیم نموده و پیشروی بیش از آن را به شدت نهی کرده‌اند. یکی از این محدوده‌ها استعجال (شتاب‌زدگی در فرارسیدن تاریخ ظهور) است که در فرهنگ اهل‌بیت (علهیم السّلام) «پی‌گیری تاریخ ظهور» امری نکوهیده و دعا برای «تعجیل فرج» کاری پسندیده است.

محدوده دیگری که در روایات به شدت از آن نهی شده، «توقیت» یعنی «تعیین وقت ظهور» است که علامه مجلسی در جلد 52، از کتاب شریف بحارالانوار، بابی مفصل با عنوان «التمحیص والنهی عن التوقیت» گشوده و تعداد زیادی از این گونه روایات را جمع‌آوری کرده است. فراوانی این روایات و اعتبار سندی قسمت قابل ملاحظه‌ای از آن‌ها و اجماع دانشمندان بزرگ شیعه بر این مسأله، جای شک و شبهه‌ای را برای حرمت و نهی شدید این مسأله باقی نگذارده و با کنکاش  در این دسته از روایات، روشن می‌شود که این روایات به چند نکته پراهمیت اشاره دارند:

الف) تنها خداوند از تاریخ ظهور خبر دارد؛ چنان‌که از امام رضا (علیه السّلام) نقل شده: از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) پرسیده شد: چه زمانی قیام کننده‌ای که از فرزندان توست، خروج خواهد کرد؟ حضرت فرمود: قیام او همانند قیامت است (که قرآن درباره روز رستاخیر می‌فرماید: همانا علم آن تنها نزد پروردگار من است) و «هیچ کس جز او (نمی‌تواند) وقت آن را آشکار سازد. (این حادثه حتی) در آسمان‌ها و زمین، سنگین و (بسیار پر اهمیت) است و به‌طور ناگهانی، به سراغ شما می‌آید.»[1]

ب) به دلیل آن‌که تاریخ ظهور را تنها خداوند می‌داند؛ بنابراین هر کس برای ظهور، زمان تعیین کند، دروغ‌گوست. در قسمتی از نامه‌ای که از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به‌دست امت رسیده، آمده: «اما ظهور فرج با خداست و تعیین کنندگان وقت (ظهور) دروغ‌گویانند.»[2]

ج) سیره‌ی دائمی اهل‌بیت (علیهم السّلام) نیز چنین بوده که هیچ‌گاه برای ظهور، تعیین وقت نکرده‌اند؛ چنان‌که امام صادق (علیه السّلام) می‌فرماید: «تعیین کنندگان وقت (ظهور) دروغ می‌گویند: ما (اهل‌بیت (علیهم السّلام)) نه در گذشته، وقت ظهور را تعیین کرده‌ایم و نه در آینده، خواهیم کرد.»[3]

د) وظیفه‌ی عموم شیعیان در برابر تعیین وقت ظهور، تکذیب علنی و مبارزه فکری با آنان است. امام صادق (علیه السّلام) به محمد بن مسلم می‌فرماید: «هر کس برای تو وقت تعیین کرد، بی‌محابا آن را دروغ بشمار؛ زیرا ما برای هیچ‌کس، وقتی تعیین نمی‌کنیم.»[4]

ه) تعیین وقت ظهور، جدای از تأثیرات نامطلوب فراوانی که بر منتظران می‌گذارد، ظهور را نیز به تعویق خواهد انداخت. امام صادق (علیه السّلام) می‌فرماید: «خداوند جز این نمی‌‍خواهد که با تاریخی که وقت‌گذاران تعیین کرده‌اند، مخالفت کند (و بر خلاف آن تاریخ، حضرت را ظاهر گرداند).»[5]

و) تصریح به دروغ‌گویی تعیین کنندگان وقت (ظهور)؛ جناب فضیل بن یسار گوید: «به امام باقر (علیه السّلام) عرض کردم: برای این امر (ظهور) وقتی هست؟ فرمود: تعیین کنندگان وقت (ظهور) دروغ‌گویند؛ تعیین کنندگان وقت (ظهور) دروغ‌گویند؛ تعیین کنندگان وقت (ظهور) دروغ‌گویند. همان موسی (علیه السّلام) چون (در طور سینا) به پروردگار خود برای پیغام بردن وارد شد، قومش را وعده سی روز داد و چون خدا ده روز بر سی روز افزود، قومش گفتند: موسی با ما خلف وعده کرد و کردند آن‌چه کردند (گوساله پرست شدند).»[6]

بنابراین هر کس با هر قصد و غرضی و در هر جایگاه و منصبی، به دام توقیت افتد و برای ظهور حضرت مهدی وقت تعیین کند، دروغ‌گو خواهد بود و وظیفه عموم جامعه شیعی، مقابله جدی و تکذیب چنین افرادی است.

پی‌نوشت:

[1]. أنّ النّبیّ (صلی الله علیه و آله و سلم) قیل له یا رسول الله متی یخرج القائم من ذرّیّتک فقال: مثله مثل السّاعة الّتی «لا یجلّیها لوقتها إلّا هو ثقلت فی السّماوات و الأرض لا تأتیکم إلّا بغتة. کمال الدین، شیخ صدوق، نشر جماعة المدرسین، قم، ص 272.
[2]. و أمّا ظهور الفرج فإنّه إلی الله ذکره و کذب الوقّاتون. کمال الدین، شیخ صدوق، نشر جماعة المدرسین، قم، ص 484.
[3]. عن أبی عبدالله (علیه السّلام) قال: کذّب الموقّتون ما وقّتنا فیما مضی و لا نوقّت فیما یستقبل. الغیبة، شیخ طوسی، مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم، ص 426.
[4]. عن أبی عبدالله (علیه السّلام) قال: من وقّت لک من النّاس شیئا فلا تهابنّ أن تکذّبه فلسنا توقّت لأحد وقتا. الغیبة، شیخ طوسی، مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم، ص 426.
[5]. عن أبی عبدالله قال: أبی الله إلّا أن یخالف وقت الموقتین. الکافی، شیخ الکلینی، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ج 1، ص 268.
[6]. عن الفضیل بن یسار عن أبی جعفر (علیه السّلام) قال: قلت لهذا الأمر وقت؟ فقال: کذب الوقّاتون، کذب الوقّاتون، کذب الوقّاتون. إنّ موسی (علیه السّلام) لمّا خرج وافدا إلی ربّه واعدهم ثلاثین یوما فلمّا زاده الله علی الثّلاثین عشرا قال قومه قد أخلفنا موسی فصنعوا ما صنعوا. الکافی، شیخ الکلینی، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ج 1، ص 368.