پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ازجمله نقدهایی که بر شیعه وارد می‌کنند، این است که می‌گویند: «چرا شیعیان برخی از انسان‌ها را مورد لعن خود قرار می‌دهند، در حالی‌که این کار شایسته یک مسلمان نیست؟»
در پاسخ به این شبهه در ابتدا به معنای لعن اشاره می‌کنیم؛ چون عده‌ای معنای لعن را، معادل سب می‌دانند، در صورتی‌که صحیح نمی‌باشد.
همان‌طور که جرجانی به تعریف لعن اشاره کرده، لعن خداوند یعنی دور کردن انسان‌های کافر و گنهکار از رحمت خویش و لعن انسان‌ها درخواست دور شدن از رحمت خداوند است. «اللعن من الله هو إبعاد العبد بسخطه و من الانسان الدعاء بسخطه.[1] لعن از جانب خدا دور ساختن بنده با سخط اوست و از انسان دعا کردن برای گرفتار سخط الهی شدن است.» در کتاب دستور العلما هم همین تعریف آمده است،[2] بنابراین وقتی یک شیعه کسی را لعن می‌کند، منظور او درخواست دور شدن از رحمت خداوند و گرفتار غضب الهی شدن فرد لعن شونده است.
از همان ابتدای خلقت تا به‌حال سنت خداوند بر این قرار گرفته که عده‌ای مشمول لطف و رحمتش و عده‌ای مشمول لعن او یعنی غضب و دوری از رحمتش باشند.
در جای جای قرآن به این معنا اشاره شده است: «وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابَ النَّارِ أَن قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقًّا فَهَلْ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّكُمْ حَقًّا ۖ قَالُوا نَعَمْ ۚ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَيْنَهُمْ أَن لَّعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ.[اعراف/50] و بهشتیان دوزخیان را صدا می‌زنند که آن‌چه را پروردگارمان به ما وعده داده بود، همه را حق یافتیم، آیا شما هم آن‌چه را پروردگارتان به شما وعده داده بود، حق یافتید؟! در این هنگام، ندا دهنده‌ای در میان آن‌ها ندا می‌دهد که: لعنت خدا بر ستمگران باد!»
«إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَاباً مُّهِیناً.[احزاب/57] بى‏‌گمان كسانى‌كه خدا و پيامبر او را آزار مى‌رسانند، خدا آنان را در دنيا و آخرت لعنت كرده و برايشان عذابى خفت‌‏آور آماده ساخته است.»
و این‌که در بعضی از آیات خداوند نه تنها خود لعنت می‌فرستد؛ بلکه فرشتگان و انسان‌ها را هم در این کار خود شریک می‌کند: «إِنَّ الَّذِینَ کفَرُوا وَ مَاتُوا وَهُمْ کفَّار أولئِک عَلَیهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ المَلائِکة وَ النَّاسِ أَجْمَعِینَ.[بقره/161] کسانی‌که کافر شدند، و در حالِ کفر از دنیا رفتند، لعنت خداوند و فرشتگان و همه مردم بر آن‌ها خواهد بود!»
«فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ.[ال عمران/61] پس هر کس پس از دانشی که تو را حاصل آمده در اين با تو محاجه کند، بگو: بياييد پسرانمان را و پسرانتان را و زنانمان را و زنانتان را و ما خويشان خود را و شما خويشان نزديک خود را فرا خوانيم؛ سپس مباهله کنيم و لعنت خدا را بر دروغ‌گويان قرار دهيم.»
کلمه لعن با مشتقاتش 41 بار در قرآن استعمال شده و این لعن‌ها یا از زبان خداوند بوده و یا از زبان فرشتگان و انسان‌ها.[3] بنابراین برخلاف ادعای برخی از مسلمانان؛ آیات لعن در قرآن بیانگر این مطلب هستند، که لعن یکی از سنت‌های خداوند است و خود ایشان جواز انجام آن را به انسان‌ها هم عطا نموده است.

پی‌نوشت:

[1]. التعریفات، جرجانی، ص247، ش 1221، تحقیق ابراهیم ابیاری، دار الکتاب العربی، بیروت، لبنان، چاپ اول 1985-1405.
[2]. دستور العلماء، یا موسوعة مصطلحات جامع العلوم، قاضی احمد نگری، مکتبة لبنان ناشرون، بیروت، چاپ اول 1997، ص770
[3]. لعن و ملاعنه از سنن قرآنی، نبوی و صحابه