پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_کلیسای ننه مریم- که امروزه به نام کلیسای شرق آشور نامیده می شود- در خیابان قدس شهر ارومیه قراردارد و یکی از آثار بی نظیر و تاریخی آشوری های ارومیه است. در سده های گذشته دفن اموات در این محل انجام می گرفت. این بنا در طی قرون مورد مرمت قرار گرفت.

نمای فعلی متعلق به دوره ساسانی است و دارای طاق های بسیار جالب و قرینه سازی کاملاً زیبا- قابل مقایسه با معماری آتشکده های ساسانی – است. طبق روایت نویسندگان آشوری و مسیحی این بنا قبلاً  آتشکده بود و یکی از معابد معروف زرتشتیان این دیار به شمار می رفت.

همچنین آمده است که سه نفر از موبدان زرتشتی در این مکان مشغول ادای فرایض مذهبی  بودند که شبی شاهد حرکت ستاره ای درخشان در طرف شرق می شوند. این حادثه را نشانی از تولد نوزادی که ناجی خواهد بود دانسته و همان شب به جانب آن ستاره – اورشلیم – روانه می شوند.

مورخان مسیحی بر این عقیده اند که این سه موبد به شهر ارومیه مراجعت می کنند و بعد از چندی آتشکده خود را مبدل به کلیسا می کنند و به تبلیغ دین مسیح می پردازند و در همین مکان نیز چشم از جهان بسته و در جوار کلیسا به خاک سپرده می شوند. بنا به استناد کتب مذهبی آشوری ها، این سه تن نخست نام های پارسی داشتند و بعداً نام های آشوری بر خود نهادند. نام دو تن در کتب به اسامی " ملکوم" و "بلشامر" آمده است، ولی از نام سومی اطلاعی در دست نیست. و نیز در متون آمده است یک شاهزاده چینی با پنجاه تن از سران آن کشور در سال 642 (م) برای ملاقات با اسقف اعظم "نینوا" به بین النهرین می آیند و از آن جا به ارومیه می روند و مدتی در این کلیسا مقیم می شوند و نسبت به مرمت آن همت می گمارند. نام این شاهزاده خانم بافری (باپری) نامیده شده است.

کلیسای ننه مریم دارای صحن نسبتاً بزرگی است. حیاط کلیسا به وسیله دو ورودی به خیابان قدس و کوچه ضلع غربی راه می یابد.

بخش قدیمی و اکثر ساختمان های کلیسا در ضلع شمالی صحن واقع شده اند، کلیسای ننه مریم بارها مرمت شده و شکل های ناهمگون پیدا کرده است.

به نظر می رسد اولین مرمت در سال 642(م) و به دستور خواهر سلطان وقت چین صورت گرفت و در سال 1342 و 1343 ش نیز برجی جدید به کلیسا اضافه شد و خود کلیسا مورد مرمت قرار گرفت.

---------------------------------------------------------------------

منبع: میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی