برگزیده‌ای از توحید مفضل در اینجا برای شناخت بهتر کتاب توحید مفضّل، قسمت‌هایی از مجلس نخست آن را نقل می‌کنیم. إن‌شاء الله خوانندگان مشتاق، به تهیه و قرائت این کتاب شریف اقدام کنند و هر چهار مجلس آن را بخوانند. خلقت انسان و تكوّن جنين در رحم‏ پس امام صادق عليه السلام فرمود كه: ابتدا مى‏‌كنم اى مفضّل به ياد كردن خلقت انسان پس عبرت‌‏گير از آن. اول عبرت‌ها، تدبيرى است كه حق تعالى در جنين مى‏‌فرمايد: در رحم در حالى كه او محجوب است در سه ظلمت: تاريكى شكم، تاريكى رحم، و تاريكى بچه‏‌دان در هنگامى كه او را چاره نيست در طلب غذائى و نه در دفع اذيتى و بلائى، و نه در جلب‏ منفعتى، و نه در دفع مضرّتى، پس جارى مى‏‌شود به سوى او از خون حيض آن مقدار كه غذاى او شود چنانچه آب غذا مى‏‌باشد براى نباتات. كيفيت ولادت جنين‏ و پيوسته اين غذا به او مى‌‏رسد تا خلقش تمام مى‏‌شود و بدنش مستحكم مى‏‌شود، و پوستش قوت مباشرت هوا به هم رساند، و از سردى و گرمى متضرّر نشود، و ديده‏‌اش تاب ديدن روشنایى به هم رساند، چون چنين شد مادرش را درد زایيدن از جا بر مى‌‏آورد و او را بى‏‌تاب مى‏‌كند تا از او متولد مى‏‌شود. غذاى نوزاد و چون از مضيق رحم به وسعتگاه جهان در آمد و به نوع ديگر از غذا محتاج شد، مدبّر حقيقى همان خون كثيف را كه در رحم، غذاى او بود به شير لطف مبدل مى‏‌گرداند، و كسوت گلگون خون را از او كنده، لباس سفيد شير را بر او مى‏‌پوشاند و مزه و رنگ و صفاتش متبدّل مى‌‏شود زيرا كه در اين حالت اين غذا براى بدن او از غذاى سابق موافق‌‏تر است و در همان ساعت كه به اين نوع از غذا محتاج مى‌‏شود به حكم حكيم قدير، غذاى شير براى او مهيّاست و به الهام الهى زبان بيرون‏ مى‏‌آورد و لب‌ها را مى‏‌جنباند و طالب غذا مى‌‏شود... منفعت گريه اطفال‏ بشناس اى مفضّل منفعت گريه اطفال را و بدان كه در دماغ اطفال رطوبتى هست كه اگر بماند علت‌ها و دردهاى عظيم در ايشان احداث مى‏‌نمايد مانند كورى و امثال آن، پس گريه اين رطوبت را از سر ايشان فرود مى‏‌آورد و باعث صحّت بدن و سلامتى ابصار ايشان مى‏‌گردد، پس چنانچه طفل به گريه منتفع مى‏‌گردد و بر پدر و مادر منفعت آن پنهان است و ايشان سعى مى‏‌كنند كه او را ساكت گردانند و به هر حيله مى‏‌خواهند او را خاموش كنند كه از گريه باز ايستد به سبب آن كه نمى‏‌دانند كه گريه براى او اصلح است و عاقبتش نيكوتر است. همچنين جايز است كه در بسيارى از چيزها منفعت‏‌ها باشد كه ملحدان كه مذمت تدبير خالق مى‏‌كنند ندانند و اگر بدانند و بفهمند اين معنى را حكم نخواهند كرد بر چيزى از چيزهاى عالم كه در آن منفعتى نيست به سبب آن كه حكمت آن را ندانند زيرا كه بسيارى از آنها را كه منكران نمى‏‌دانند عارفان مى‏‌دانند و بسى از آنها كه علم مخلوق از آن قاصر است و علم حق تعالى به آن احاطه كرده است.