پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ قرآنیون جریان فکری نوظهوری است که قرآن را یگانه منبع تشریع می دانند و مرجعیت سنت را به کلی منکرند، به بیان دیگر می‌توان گفت که سنت در نگاه قرآنیون کارکرد دینی آن چنانی ندارد و شریعت الهی صرفاً از طریق تدبر در کتاب خدا به دست می‌آید و بیان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نیز در این مورد ارزش دینی چندانی ندارد.(1)

از جمله دلایلی که قرآنیون برای اثبات این ادعای خود ارائه می‌دهند این است که مخدوش بودن اسناد احادیث، دلیلی واضح بر عدم حجیت آنها است.

صبحی منصور نیز یکی از بزرگان این جریان معتقد است که احادیثی که در کتب حدیثی به عنوان سنت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) مطرح است، ارزش دینی نداشته و فاقد معیار حجیت است.
وی معتقد است آنچه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بیرون از چارچوب وحی بیان کرده است، ارشادات و هدایتهای غیر الزامی است و رجوع به احادیث، نه تنها هیچ سندیّت شرعی ندارد، بلکه تأکید بر این باور غلط است که قرآن محتاج غیر خود خواهد بود.(2)
همچنین اعتقاد اهل سنت به عدم نیاز به بررسی روایات صحیحین و اینکه این دو کتاب را تالی تلو قرآن دانسته‌اند، مخالفت امثال صبحی منصور با سنت را تشدید کرده است.

در نقد این ادعای احمد صبحی منصور باید گفت:
اینکه ایشان این ایراد را به تمام منابع حدیثی و میراث مکتوب مسلمانان سرایت داده است که در واقع این کار، حکم جزء را به کل سرایت دادن است که قطعاً قضاوتی نادرست خواهد بود.

علاوه بر این، وی منابع دست اول شیعه را بررسی نکرده است. میراث مکتوب اهل بیت (علیهم‌السلام) را که شامل ده‌ها هزار حدیث مستند و مورد تأیید به وسیله مضمون آیات قرآن است، نمی‌توان نادیده گرفت؛ هرچند در مبنای فکری ایشان احادیث اهل بیت (علیهم‌السلام) جایگاه والایی ندارد؛ زیرا به همان آفتِ احادیث اهل تسنن مبتلا است، اما مهمترین شاخصه انحصاری روایات مستند شیعه، اخذ روایات از معصومین است که در روایات اهل سنت کمتر به چشم می‌خورد.

همچنین در پاسخ می گو‌ییم: آموزه های قرآنی فراوانی در حجیت و اعتبار سخن پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و لزوم پیروی از ایشان وجود دارد و امر و توصیه به اطاعت از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و برابری اطاعت از خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و پرهیز از پیروی نکردن از ایشان، مورد تأکید قرآن است.

آیاتی از قرآن دلالت بر این مطلب دارند که سخنان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) معتبر، واقع نما، حقیقت و حجت هستند؛ مانند این آیات: «یأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنکمْ (نساء/59) ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاء امر خود را [نیز] اطاعت کنید.» «وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ لَعَلَّکمْ تُرْحَمُون (آل‌عمران/132) از خدا و پیامبر فرمان بَرید، باشد که مشمول رحمت قرار گیرید.»
بنابراین از منظر قرآن، سخن، فعل و تقریر پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) معتبر بوده و پیروی از آن، پسندیده و واجب است. 

پی‌نوشت:
1. صبحی منصور، احمد، القرآن و کفی مصدرا للتشریع الاسلامی، ص22-23، بیروت، مؤسسة الانتشار العربی.
2. روشن ضمیر، محمد ابراهیم، جریانشناسی قرآنبسندگی، ص99-100، تهران، انتشارات سخن.