پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_روايات معتبرى در کتب اهل سنت وجود دارد، که بعد از آن كه عثمان كشته شد، سه روز در محل جمع‌آورى زباله ماند، هيچ كس براى دفن او اقدامى نكرد؛ حتى اميرمؤمنان عليه السلام.

اگر رابطه بين عثمان و علی عليه السلام خوب بوده، چرا امام از دفن عثمان خوددارى كردند؟

چند نکته درباره این موضوع

نکته اول:

دفن ميت مسلمان، بر هر مسلمانى واجب است؛ هر چند واجب كفائي؛ اما دفن نكردن ميت مسلمان و ماندن آن در مزبله، كارى است غير شرعي؛ اما سوال مهم این است که چرا عثمان سه روز در مزبله ماند؛ ولى اميرمؤمنان عليه السلام براى دفن او اقدامى نكرد؟

اهل سنت در این جا باید به یکی از این دو قائل شوند 1- يا بايد بپذيرند كه اميرمؤمنان عليه السلام عمل خلافى مرتكب شده 2-يا اين كه علی علیه السلام عثمان را مسلمان نمى‌دانسته است.

برای توضیح بیشتر این نکته به داستان زیر که در کتب اهل سنت است توجه کنید

ابن جوزي و سلوني:

أَنَّ ابْنَ الْجَوْزِيِّ قَالَ يَوْماً عَلَى مِنْبَرِهِ سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي، فَسَأَلَتْهُ امْرَأَةٌ عَمَّا رُوِيَ أَنَّ عَلِيّاً عَلَيْهِ السَّلَامُ سَارَ فِي لَيْلَةٍ إِلَى سَلْمَانَ فَجَهَّزَهُ وَ رَجَعَ فَقَالَ رُوِيَ ذَلِكَ، قَالَتْ فَعُثْمَانُ ثَمَّ ثَلَاثَةَ أَيَّامِ مَنْبُوذاً فِي الْمَزَابِلِ وَ عَلِيٌّ عَلَيْهِ السَّلَامُ حَاضِرٌ. قَالَ نَعَمْ. قَالَتْ فَقَدْ لَزِمَ الْخَطَأُ لِأَحَدِهِمَا. فَقَالَ إِنْ كُنْتِ خَرَجْتِ مِنْ بَيْتِكِ بِغَيْرِ إِذْنِ زَوْجِكِ فَعَلَيْكِ لَعْنَةُ اللَّهِ، وَ إِلَّا فَعَلَيْهِ. فَقَالَتْ خَرَجَتْ عَائِشَةُ إِلَى حَرْبِ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ بِإِذْنِ النَّبِيِ‏ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَوْ لَا فَانْقَطَعَ وَ لَمْ يُحِرْ جَوَاباً.

روزى ابن جوزى بر روى منبر گفت: هر چه مى‌خواهيد از من سؤال كنيد، قبل از آن كه مرا از دست بدهيد؛ زنى از او سؤال كرد از اين روايت كه على (عليه السلام) شبانه (از مدينه به مدائن) پيش سلمان آمد،‌ او را تجهيز (كفن و دفن) كرد و سپس برگشت. ابن جوزى گفت: بلى، اين روايت نقل شده است. آن زن سؤال كرد: آيا عثمان سه روز در زباله‌دانى بقيع ماند؛ در حالى كه على (عليه السلام) در آن جا حاضر بود؟ ابن جوزى گفت: بلى. آن زن گفت: پس لازم مى‌آيد كه على عليه السلام در يكى از اين دو مورد اشتباه كرده باشد. ابن جوزى گفت: اگر شما بدون اجازه شوهرت خارج شدي؛ پس بر تو لعنت و گر نه بر او لعنت. آن زن گفت: آيا عائشه براى جنگ با على عليه السلام با اجازه پيامبر صلى الله عليه وآله خارج شد يا بدون اجازه آن حضرت؟ ابن جوزى ساكت شد و جوابى نداشت. [1]

نکته دوم:

اما اين كه عثمان سه روز در محل جمع‌آورى زباله ماند و اميرمؤمنان عليه السلام او را دفن نكرد، رواياتى در منابع اهل سنت وجود دارد كه اين مطلب را ثابت مى‌كند.

حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْمُحَمَّدِيّ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَمْرو بن حماد، وعلي بن حُسَيْن، قَالا: حَدَّثَنَا حُسَيْن بن عِيسَى، عَنْ أَبِيهِ، عن أَبِي مَيْمُونَةَ، عن أبي بشير العابدي، قَالَ: نبذ عُثْمَان رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ثلاثة أيام لا يدفن

از أبى بشير العابدى نقل شده است كه عثمان سه روز بدون دفن رها شد؛  [2]

محمد بن يحيى اندلسى در مقتل عثمان مى‌نويسد:

وقد ذكر الجاحظ أن عمارا قام وسط مسجد المدينة فقال نحن قتلنا عثمان كافرا وكان يمنع أن يدفن في مقابر المسلمين وأن يصلي عليه في مصلاهم حتى ترك على مزبلة ثلاثة أيام لم يدفن فدفنه أبن الزبير في خفية في بئر في حش كوكب ومحمد بن أبي بكر في بني تميم يعاونون عمارا

جاحظ نقل كرده است كه عمار در وسط مسجد مدينه ايستاد و گفت: ما عثمان را در حالى كه كافر شده بود، كشتيم. او از دفن عثمان در قبرستان‌هاى مسلمانان و اين كه در مصلاهاى مسلمانان بر او نماز بخوانند جلوگيرى مى‌كرد. تا اين كه سه روز در محل جمع آورى زباله ماند و دفن نشد و پسر زبير او را مخفيانه در چاهى در حش كوكب دفن كرد، و محمد بن ابى بكر به همراه بني تمیم عمار را در اين كار (عدم اجازه دفن عثمان) يارى مى‌كردند. [3]

به راستی اگر ابوبکر خلیفه واقعی مسلمین بود، چرا علی علیه السلام اعتنایی به دفن او نداشت؟

نتيجه:

اگر بين عثمان و اهل بيت عليهم السلام رابطه حسنه‌اى بود، چرا آن‌ها از دفن عثمان خوددارى كردند و اجازه دادند كه سه روز جنازه او در محل جمع‌آورى زباله‌هاى مدينه باقى بماند؟

چرا اميرمؤمنان، و حسنین علیهم السلام، اقدام به دفن او نكردند؟

منابع:

[1] العاملي النباطي، الشيخ زين الدين أبي محمد علي بن يونس (متوفاى877هـ) الصراط المستقيم إلى مستحقي التقديم، ج 1، ص218،
[2] تاريخ الطبري، ج 2، ص687؛ ابن الجوزي الحنبلي، المنتظم في تاريخ الملوك والأمم، ج 5، ص58،
[3] المالقي الأندلسي، محمد بن يحيى بن أبي بكر (متوفاى741هـ)، التمهيد والبيان في مقتل الشهيد عثمان، ج 1، ص225