اسناد
![احمد بن حنبل: تبرکجویی به قبر مطهر رسول خدا اشکالی ندارد](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/342184_0.png?itok=ZfIcLRhM)
عبدالله بن احمد بن حنبل میگوید از پدرم (احمد بن حنبل) در مورد حکم تبرکجویی به قبر مطهر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) و بوسیدن آن قبر نورانی پرسیدم، که پاسخ داد: اشکالی ندارد.
العلل ومعرفة الرجال، احمد بن حنبل، ج2، ص492.
![توسل به قبر پیامبر اکرم جهت شفا طلبیدن](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/342183.png?itok=rxflLjsl)
ابن منکدر با شاگردانش در جلسهای نشسته بود که بهناگاه، زبانش بند آمد. در همین هنگام بلند شد و به سمت قبر مطهر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) رهسپار شد و گونههایش را بر روی قبر آن حضرت قرار داد و سپس به سمت شاگردانش برگشت؛ عدهای از شاگردان، او را مورد سرزنش قرار دادند.
![زیارت امام رضا (علیهالسلام) توسط ابن حبان](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/342492_1.png?itok=_Htn8KK7)
ابن حبان مینويسد: قبر امام رضا (علیهالسلام) در سناباد، خارج نوقان که مشهور است، واقع شده است و در کنار قبر هارون الرشید زیارت میشود، من این قبر را دفعات زیادی زیارت کردهام، و موقعی که در طوس مقیم بودم، هر سختی و شدتی که به من روی میآورد، قبر علی بن موسی الرضا (صلواتاللهعلیجدهوعلیه) را
![استجابت دعا (دعای فرزنددار شدن) با زیارت امام رضا (علیهالسلام)](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/342494_0.png?itok=zeR1sC_y)
جوینی به نقل از حاکم نیشابوری مینویسد: از ابوالحسين بن ابوبكر فقيه شنيدم كه میگفت: خداوند هر دعايی كه در مرقد امام رضا (علیهالسلام) كردم، اجابت كرد؛ حتی از خدا خواستم فرزندی به من عنايت كند كه بعد از نااميدی فرزندی روزی كرد.
فرائد السمطین، جوینی، ج2، ص220.
![روایت مالک الدار و توسل به پیامبر](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/339263_0_0.png?itok=9dSksFNA)
در ایام خلافت عمر بن خطاب، قحطی شدیدی فرا رسید؛ به همین دلیل، یکی از مسلمانان، نزد قبر مطهر رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) شرفیاب شد و از آن حضرت خواست تا برای پایان یافتن قحطی، دعا کند.
![شفا گرفتن حاکم نیشابوری از زیارت امام رضا (علیهالسلام)](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/342493_0.png?itok=5GGFQsc0)
جوینی به نقل از حاکم نیشابوری میگوید: خداوند مرا از كرامات تربتش بهترين كرامت را شناساند، از جمله آنكه من دچار بيماری خشكی مفاصل بودم و جز با مشقت نمیتوانستم حركت كنم.
![آلوسی: نسبت ناروا به عایشه در اقوال علمای شیعه و کتبشان نیست.](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/339082_0.png?itok=aYmkDzIw)
آلوسی در تفسیر روح المعانی اذعان میکند که اثری از نسبت دادن فحشاء به عایشه در کتب شیعیان، یافت نمیشود، لذا چنین ادعایی (اینکه شیعیان به عایشه، نسبت فحشاء دادهاند) ادعایی بیاصل و اساس است.
روح المعانی، آلوسی، ج18، ص122.
![شفای زید فارسی توسط امام رضا (علیهالسلام)](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/227244_1.png?itok=1ehQWYYI)
زید فارسی میگوید: در «مرو رود» به مدت دو سال نقرس داشتم، به گونهای که نه میتوانستم برخیزم و نه میتوانستم ایستاده نماز بخوانم، تا اینکه در خواب دیدم به من گفتند: چرا نزد قبر رضا (علیه السلام) نمیروی تا پاهای خود را به ضریح بمالی و در نزد قبر، خداوند را بخوانی تا بیماریت برطرف شود!؟
![نیت در عبادت معتبر است](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/rsz_337992.jpg?itok=uQEAksCQ)
اعتقاد به الوهیت و ربوبیت داخل در تعریف عبادت است و با بیان شواهد فراوان، مشخص میشود که بدون چنین اعتقاداتی، عبادت محقق نمیشود.
التوسل بالصالحین بین المجیزین و المانعین، یافعی، ص137 - 140.
![امام رضا (علیهالسلام): سه جا به دیدار زائرم میآیم](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/227231_0.png?itok=s3a5AlB1)
از حمدان دیوانی نقل شده که امام رضا (علیهالسلام) فرمود: «هر کس مرا در سرای دور زیارت کند، روز قیامت در سهجا به دیدارش خواهم آمد تا او را از سختیهایش رها سازم. آنگاه که کتابها را از چپ و راست در گردن میافکنند، نزد صراط و در نزد میزان.»
فرائد السمطین، جوینی، ج2، ص195.
![آویزان کردن قرآن جهت تبرک و طلب شفا](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/342084_1.png?itok=z5gRGNoo)
نووی تصریح میکند: بیهقی با اسناد صحیح از سعید بن مسیب روایت کرده است که وی امر به آویزان کردن قرآن میکرد و گفت: این امر اشکالی ندارد.
المجموع شرح المهذّب، نووی، ج9، ص67.
![آویزان کردن حرز به گردن بیمار جهت تبرک](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/342083_0.png?itok=JcLUJcgp)
ابن عبدالبر بیان میکند: مالک بن انس گفت: اشکالی ندارد نوشتههایی که در آن اسم خداوند باشد را به گردن مریض از باب تبرک آویزان کنیم.
التمهيد لما في الموطأ من المعاني والأسانيد، ابن عبدالبر، ج17، ص161.
![سخن گفتن ربعی بن حِراش پس از مرگ](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/341943_0.png?itok=rMZaD8Sp)
حارث غنوی میگوید: «ربیع بن حراش» با خودش عهد بست که تا مشخص نشود اهل بهشت است یا جهنم، بهگونهای نخندد که دندانهایش دیده شوند، و لذا تنها بعد از مرگش چنین خندهای کرد؛ برادرِ او یعنی «ربعی بن حراش» نیز چنین پیمانی با خود بست، (یعنی با خودش عهد کرد تا مشخص نشود اهل بهشت یا جهنم، به شکلی نخندد ک
![سخن گفتن مردی از انصار پس از مرگ](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/341942_0.png?itok=b-JpI8QJ)
سعید بن مسبب میگوید: مردی از انصار از دنیا رفت، پس از آنکه او را کفن کردند، سخن گفت.
من عاش بعد الموت، ابن ابیالدنیا، ص14.
مقاله: «نمونههایی از تصرفات انسانها پس از مرگ، در کتاب ابن ابی الدنیا»