حلاج
ادعای بابیت یکی از انحرافاتی است که در جامعه اسلامی وجود داشته و بعضی از بزرگان تصوف همچون حلاّج و بعضی از بزرگان بابیت همچون سید علیمحمد باب، دچار این انحراف بودهاند؛ طبق روایات اینگونه انحرافات، نشاندهنده بطلان آن جریانها میباشد.
یکی از راه های روشن شدن ماهیت شطح، شناخت افرادی است که در این مسئله تاثیرگذار هستند. از جمله آن افراد می توان به حلاج و روزبهان بقلی اشاره کرد که سنی مذهب بوده و گفتار آن با سخنان اهل بیت(ع) هماهنگ نیست.
طبق تحقیقات انجام شده توسط محققین نقد تصوف، شارحان شطح برای توجیه شطحیات بزرگان خود از سه شیوه استفاده کرده اند و با تاملی در آن شیوه ها، نادرستی آن شطحیات فهمیده خواهد شد.
علیرغم اینکه خداوند متعال در قرآن، فرعون را فردی عصیانگر، ظالم و از جهنمیان یاد کرده ولی حلاج وی را استاد خود خوانده و معتقد است که او با ایمان از دنیا رفته است. حلاج همچنین ادعا میکند که جبرئیل بهخاطر فرعون مورد سرزنش و توبیخ خداوند متعال قرار گرفته است. درحالی که آیات و روایات در هر دو مورد، خلاف ادعای حلاج را ثابت میکند.
از عقاید انحرافی فرقهی صوفیه، دفاع از ابلیس است که یکی از این صوفیان، حسین بن منصور حلاج بود که ابلیس را فردی جوانمرد دانسته که به غیر خداوند، سجده نکرده است. در حالی که بنا بر فرموده قرآن، وی از مستکبرین و دشمنان آشکار خداوند، شمرده شد که از انجام دستور الهی سر باز زد.