پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در عید فطر امسال، اتفاق جالبی افتاد و آن توجیه جناب عبدالحمید در مورد اعلام روز جمعه به عنوان اول شوال و عید فطر بود. در این نوشتار کاری به بیانیه دبیرخانه ستاد مرکزی استهلال دارالعلوم زاهدان ندارم که در نیمه ماه رمضان، عید فطر را در ابتدای اردیبهشت دانسته و پای بیانیه، تاریخ آخر اردیبهشت را زده است، بلکه منظور این است که عبدالحمید که برخلاف مذهب حنفی و اکثر علمای اهل سنت ایران که معتقدند اقامه نماز عید فطر، نیازمند اذن حاکم اسلامی است یا این‌که عید سعید فطر، شمیم و رایحه وحدت را در جامعه اسلامی طنین انداز می‌کند، مانند رفتار سال‌های گذشته خود، عید فطر را طبق عید عربستان اعلام کرد؛ منتها به جای اینکه بگوید طبق مبنای ما اگر برای عربستان عید ثابت شود، برای ما نیز ثابت است، به دروغ گفته است که ما افرادی داریم که چشمانی قوی‌تر از تلسکوپ‌ها و دوربین‌‌ها دارند و با اینکه در آسیا، اروپا و قسمت عظیمی از آفریقا، امکان رؤیت ماه در شب جمعه، با چشم مسلح نبوده، این افراد ماه را دیده‌اند و این سخن او موجب مضحکه کاربران فضای مجازی شده است.

اگر عبدالحمید مبنای خود را اعلام عید در عربستان مطرح می‌کرد، گرچه با بسیاری از علمای اهل سنت و مذهب حنفی که خود را عالم آن می‌داند، مخالفت کرده، با این حال توجیهش منطقی به نظر می‌آمد، اما وقتی می‌گوید افرادی دیده‌اند، در حالی‌که امکان آن وجود نداشته، خود و مریدان خود را خرافاتی و مخالف عقل و علم نشان می‌دهد. البته انتظاری غیر از مخالفت عبدالحمید با جمهوری اسلامی در تعیین روز عید فطر نیز نمی‌رفت؛ مخصوصاً در شرایط فعلی که وی می‌خواهد در مناسبت‌ها در رأس اخبار قرار گیرد و به عنوان منتقد حکومت اسلامی ایران به حساب آید.

در ادامه، کلام علمای اهل سنت ایران در لزوم تبعیت از حاکم در تعیین روز عید فطر بیان می‌گردد:
شیخ جاسم بن هاجر امام جمعه شافعی محل غربی جزیره شیف گفت: «عید فطر، یکی از مهم‌ترین اعیاد مسلمانان است که در روز اول ماه شوال جشن گرفته می‌شود؛ در اعلام عید فطر، باید هماهنگ و هم صدا با حکم ولی فقیه باشیم و خود را پیرو تابع حکم حاکم اسلامی و ولی فقیه بدانیم.»[1]

شیخ راهبر امام جمعه شافعی اهل سنت شهرستان بندر لنگه (چارک) درباره این عید گفت: «در مکتب شافعی بیان شده است، روز عید توسط حاکم شرع اعلام می‌گردد که خود نشان از اتحاد و عظمت امت اسلامی است.»[2]

استاد قربان محمد آخوند اونق امام جمعه حنفی بندرترکمن، در نماز عید فطر در روز شنبه گفت: «طبق سنت و سیره رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) یکی از شروط اقامه نماز جمعه و نمازهای عیدفطر و قربان، اذن و اجازه حاکم اسلامی است؛ این مهم را بنده یا شخص خاصی نمی‌گوید، بلکه طبق کتب مذهب حنفی و اهل سنت بیان و گفته می‌شود.»[3]

الحاج عبدالرحمان آخوند کر دیگر امام جمعه حنفی بندرترکمن نیز گفت: «در فقه ما، اقامه نماز عید فطر تنها با اذن حاکم جایز است؛ اما متأسفانه برخی آمدند و نماز عید خواندند؛ ... ما هم مسائل شرعی را نگاه می‌کنیم؛ مثلاً اگر دولت به من بگوید از جمعه بعدی نماز نخوان و تو اجازه نداری، والله بالله نمی‌خوانم! نمی‌خوانم چون شریعت به من اجازه نمی‌دهد؛ مثلاً بگوید آقای فلانی بخواند، من پشتش اقتدا می‌کنم و می‌خوانم تا وقتی که بمیرم.»[4]

آخوند ناصر قزل امام جمعه حنفی روستای قازان قایه شهرستان مراوه تپه، در خطبه‌های نماز عید فطر گفت: «فقه حنفی معتقد است رؤیت هلال از هر طریقی که ممکن شده، باید به تأیید حاکم اسلامی برسد و هر وقت حاکم اسلامی تأیید کرد، روز اول رمضان یا روز عید سعید فطر اعلام می‌شود؛ تمام مفسران اسلامی، اولوالامر در نص صریح قرآن را حاکم اسلامی دانسته و اجازه او را برای برگزاری نمازهای جمعه و عید لازم می‌دانند.»

وی به نقل ابوریحان بیرونی می‌گوید: «طبق فقه احناف، به فرض تأیید شدن رؤیت هلال از طریق اقلیم‌های هفتگانه و یا رؤیت فقط در یک نقطه از جهان، باز اذن و اجازه حاکم اسلامی برای آغاز و پایان ماه رمضان و هم‌چنین اعلام روز عید فطر شرط است.»[5]

پی‌نوشت:
[1]. خبرگزاری رسمی حوزه، «امام جمعه اهل سنت محل غربی جزیره شیف: در اعلام عید فطر، باید هماهنگ و هم صدا با حکم ولی فقیه باشیم»، ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲.
[2]. سایت تقریب، «شیخ راهبر در گفت وگو با تقریب: عید سعید فطر، شمیم و رایحه وحدت را در جامعه اسلامی طنین انداز می کند»، ۳ ارديبهشت ۱۴۰۲.
[3]. پایگاه جامع دینی و خبری آوای سنت، «ائمه جمعه اهل سنت بندرترکمن: اقامه نماز عید بدون اذن حاکم جایز نیست»، ۳ ارديبهشت ۱۴۰۲.
[4]. همان.
[5]. سایت تقریب، «اقامه نماز عید فطر نیازمند اذن حاکم اسلامی است»، ۲ اردیبهشت ۱۴۰۲.