پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ وهابیون در پاسخ به شیعه که اثبات می‌کند به جماعت خواندن نماز تراویح بدعت است می‌گویند، خود شیعه هم روایاتی دارد که ثابت می‌کند تراویح، سنت نبوی است نه بدعت؛ آنان روایتی را از کافی به عنوان شاهد می‌آورند که نقل شده امام صادق (عليه‌السلام) فرمود: «رسول خدا (صلی‌الله‌عليه‌وآله) در ماه رمضان بعد از نماز عتمه (عشاء)، نماز بيشتری انجام می‌دادند. مردم پشت سر حضرت می‌ايستادند، اما حضرت وارد خانه می‌شد و آن‌ها را رها می‌كرد، دوباره برای نماز می‌آمد. اين بار نيز آن‌ها می‌آمدند و پشت سر آن حضرت می‌ايستادند. رسول خدا (صلی‌الله‌عليه‌وآله) دوباره وارد خانه می‌شد و آن‌ها را ترك می‌كرد. حضرت به آن‌ها فرمود: بعد از نماز عتمه (عشاء) در غير ماه رمضان اين نماز را نخوانيد.»[1]
و این قول (بعد از نماز عتمه در غير ماه رمضان اين نماز را نخوانيد) يعنى این‌که پیامبر اکرم این نماز را برای ماه رمضان امضاء کرده است و برای ماه‌های دیگر سال جایز ندانسته‌اند.

پاسخ
این حدیث در کتاب کافی و با همان سند در کتاب تهذیب الاحکام و وسائل الشیعه روایت شده است؛ در این حدیث هیچ تأییدی بر جماعت خواندن نماز نافله وجود ندارد، بلکه عمل پیامبر (صلی‌الله‌عليه‌وآله) نشان از جایز نبودن آن است و گرچه در حین عمل، گفتاری در نهی جماعت خواندن نیامده، ولی عملاً چنین کاری را صحیح نمی‌دانستند که وقتی افرادی پشت سر حضرت جمع می‌شدند، آن‌ها را رها می‌کردند و اگر جماعت خواندن مشروع بود، مردمی که علاقمند به این ثواب بوده را بی‌بهره نمی‌گذاشتند و اگر خود به دلایلی این نماز را نمی‌خواندند، لااقل دیگری را به عنوان امام جماعت انتخاب می‌کردند (همان‌طور که خلیفه دوم، خود این جماعت را به‌پا نمی‌داشت و دو نفر را برای باهم خواندن این نماز انتخاب کرد.)
این مسأله نشان از عدم مشروعیت جماعت خواندن نمازهای نافله ماه رمضان است، ولی خواندن بیشتر نمازهای مستحبی در ماه رمضان را بسیاری از عالمان شیعه پذیرفته‌اند.

علامه طباطبایی در المیزان می‌فرماید: «مقصود امام صادق (عليه‌السلام) از زياده، هزار ركعت نافله ماه رمضان است كه رسول خدا (صلی‌الله‌عليه‌وآله) علاوه بر پنجاه ركعت نوافل شبانه‌روز انجام می‌دادند. روايات فراوان در كيفيت و تقسيم اين هزار ركعت بر شب‌های ماه رمضان، داريم و از طريق اهل بيت (عليهم‌السلام) روايت شده است كه رسول خدا (صلی‌الله‌عليه‌وآله) اين نماز را بدون جماعت و به صورت انفرادی می‌خواندند و از به جماعت خواندن آن منع می‌كردند و می‌فرمود: در نافله جماعت نيست.»[2]
بنابراین شیعیان به جماعت خواندن نمازهای نافله ماه رمضان را مشروع نمی‌دانند و اگر نماز تراویح به معنی نماز نافله ماه رمضان باشد، این نماز و زیادتر خواندن آن نسبت به ماه‌های دیگر را می‌پذیرند، ولی اگر تراویح به معنی جماعت خواندن این نمازها باشد، نپذیرفته و آن را بدعت می‌دانند و از روایت مطرح شده، هیچ جوازی به‌دست نمی‌آید.

پی‌نوشت:
[1]. «عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَي بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ يُونُسَ عَنْ أَبِي الْعَبَّاسِ الْبَقْبَاقِ وَ عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلي الله عليه وآله يَزِيدُ فِي صَلَاتِهِ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ إِذَا صَلَّي الْعَتَمَةَ صَلَّي بَعْدَهَا فَيَقُومُ النَّاسُ خَلْفَهُ فَيَدْخُلُ وَ يَدَعُهُمْ ثُمَّ يَخْرُجُ أَيْضاً فَيَجِيئُونَ وَ يَقُومُونَ خَلْفَهُ فَيَدَعُهُمْ وَ يَدْخُلُ مِرَاراً قَالَ وَ قَالَ لَا تُصَلِّ بَعْدَ الْعَتَمَةِ فِي غَيْرِ شَهْرِ رَمَضَان.» الكافی، ج4، ص155؛ تهذيب الأحكام، ج3، ص61 و وسائل الشيعة، ج8، ص22.
[2]. «أقول: يعني عليه‌السلام بالزيادة الألف ركعة ـ التراويح ـ نوافل شهر رمضان التي كان يصليها رسول الله صلى‌الله‌عليه‌وآله غير الخمسين نوافل اليوم والليلة، وقد وردت في كيفيتها وتقسمها على ليالي شهر رمضان أخبار كثيرة، وورد من طرق أئمة أهل البيت عليه‌السلام: أن النبي صلى‌الله‌عليه‌وآله كان يصليها بغير جماعة، وينهى عن إتيانها بالجماعة، ويقول: لا جماعة في نافلة.» الميزان في تفسير القرآن، ج6، ص333.