پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ میلاس، شخصی زرتشتی بود که به دست ابو هُذَیل عَلّاف (درگذشت: 235 هجری) مسلمان شد. زمینه‌ی اسلام آوردن او اینگونه بود که او در مجلس مناظره‌ای شرکت کرد که ابوهذیل علاف با ثنوی‌ها داشت. با پیروزی ابوهذیل در این مناظره، میلاس اسلام را برگزید. ابوهذیل کتابی به نام این تازه مسلمان یعنی «میلاس» نوشت.[1]

دو نکته:

1. ابوهُذَیل به احتمال زیاد، ایرانی بوده است. او یکی از بزرگترین و قَدَرترین دعوتگرانِ مسلمان بود که با زرتشتیان مناظرات فراوان داشت و بسیاری را به اسلام دعوت کرد. معمولاً این تازه مسلمان‌ها نیز تلاش بسیاری برای نشر و ترویج اسلام در ایران انجام می‌دادند.
2. ابوهُذَیل از علمای سنّی معتزلی بود که شدیداً نسبت به امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) ابراز محبت و دوستی می‌کردند. به احتمال زیاد، ابوهُذَیل در پایان عُمر، به مذهب شیعه در آمد. چون به شیوه شیعیان، بر او نماز خواندند و دفنش کردند.[2]

پی‌نوشت:

[۱]. ر.ک: فهرست ابن ندیم، ص 204 و همچنین: ابن خلکان، وفیات الاعیان، بیروت: دارالثقافة، ج 4، ص 266.
[2]. قاضی عبدالجبار، فضل الاعتزال و طبقات المعتزله، ص 263 (نماز میت بر پیکر ابوهذیل به شیوه شیعه)
و همچنین برتری امیرالمؤمنین علی (ع) بر ابوبکر و عمر و عثمان در نگاه ابوهذیل: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، بیروت: دار احياء الكتب العربية، 1981، ج 19، ص 60-61.