پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ خلیفه دوم به جهت تبعیض‌ها و اختلافات زیادی که بین مسلمانان به وجود آورد مورد خشم طبقه محروم بود. ابولولو که از این تبعیض به ستوه آمده بود، در هنگام نماز به عمر ضربه ای زد که بر اثر آن ضربه وی کشته شد.[1] هنگامی که خلیفه دوم در بستر مرگ بود. اعضای شورای شش نفره را انتخاب کرد تا پس از او جانشین بعدی را انتخاب کنند. عمر، شورا را به گونه‌ای طراحی کرده بود که به نفع علی (علیه السلام) رای ندهند. اما چگونه شد که از داخل این شورا عثمان به عنوان خلیفه انتخاب شد؟ آیا قابلیتی در عثمان بود که در دیگران نبود؟ آنچه مورخان به ثبت رسانده‌اند عثمان هیچ گونه فضیلتی نداشت و برای او هیچ فضیلتی ذکر نشده بود. در جنگ بدر معذور بود و از همسرش رقیه پرستاری می‌کرد و در جنگ احد نیز فرار کرده بود. تنها فضیلتی که برای او ذکر کرده‌اند این که از ثروت شخصی‌اش در جهت پشتیبانی از محمد (صلی الله علیه و آله) و جامعه استفاده کرده بود.[2] عثمان حتی خودش نیز تفکر خلافت را در سر نمی‌پروراند. اما اعضای شورا از این جهت او را انتخاب کردند که وی از نظر خویشاوندی می‌توانست در مقابل علی (علیه السلام) قد علم کند. زیرا او دو بار به افتخار دامادی پیامبر (صلی الله علیه و آله) نائل شده بود. بنابراین تنها دلیلی که عثمان را انتخاب کردند به این جهت بود که هیچ کس دیگر از نظر خویشاوندی نمی‌توانست با علی (علیه السلام) رقابت کند.

نویسنده: مجتبی محیطی

پی‌نوشت:

[1]. دایرةالمعارف تشیع، ج‏1، ص 436.
[2]. مادلونگ، ویلفرد، ترجمه احمد نمایی، بنیاد پژوهش های اسلامی، مشهد1377ش، (مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان) ص115