آیه اولوالامر و اطاعت از امام زمان
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در این نوشتار قصد داریم با ذکر چند نکته به کمک آیات و روایات مفهوم «اولواالامر» را بیان کنیم، بهراستی این اولواالامر، چه کسانی هستند، که خدا در قرآن بدون قید و شرط، دستور به اطاعت از آنان میدهد.
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْويلاً.[نساء/59] اى كسانىكه ايمان آوردهايد! اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پيامبر خدا و اولو الأمر [اوصياى پيامبر] را! و هرگاه در چيزى نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر بازگردانيد (و از آنها داورى بطلبيد) اگر به خدا و روز رستاخيز ايمان داريد! اين (كار) براى شما بهتر، و عاقبت و پايانش نيكوتر است.»
اما نکاتی درباره این آیه:
نکته اول: طبق نظر شیعه و روایات اهل سنت، «اولوا الامر» فقط منحصر در معصومین میباشد. آنچه واضح است این است که «اولواالامر» باید معصوم باشند، چرا که اگر بگوییم معصوم نیستند، لازم میآید که خداوند دستور اطاعت مطلق، از غیر معصوم را داده باشد و این قبیح است و نمىتوان بهصورت بىقيد و شرط از شخصى كه خطا و اشتباه مىكند، اطاعت و پيروى نمود.
فخر رازی درباره «اولوا الامر» چنین میگوید: «خداوند تعالی به اطاعت اولی الامر بدون هیچ قید و شرطی دستور داده است و هر که را خداوند بدینصورت به اطاعتش امر کند، بهطور قطع مصون از خطاست. بنابراین اولی الامر باید از خطا مصون باشند...»[1]
نکته دوم: سیوطی از علمای مفسر اهل سنت در ذیل آیه مذکور «اولوا الامر» را اینچنین بیان میکند که: «اولی الامر یعنی صاحب فقه و علم.»[2]
اکنون سوال ما از مخالفین مهدویت این است که چه کسی در این زمان صاحب فقه و علم میباشد؟ چه کسی در این زمان اطاعت مطلقش (طبق آیه مذکور) واجب است؟
مفسر مشهور اسلامى ابوحيان اندلسى مغربى در تفسير بحر المحيط مىنويسد: «اين آيه در حق على و ائمه اهل بيت (علیهم السلام) نازل گرديده است».[3]
آیا اهل بیت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در این زمان کسی به جز امام مهدی (علیه السلام) میتواند باشد؟
همان کسیکه وجودش طبق روایات صحیح اهل سنت و وهابیت[4] ثابت شده است.
تنها سؤالی که اینجا باقی میماند، این است که الان که امام زمان (علیه السلام) غایب است، چگونه از ایشان تبعیت کنیم؟
پاسخ: در حدیثی از امام زمان (علیه السلام) در کتب اهل سنت میخوانیم که: «من شما را بهسوى خدا و پيامبرش مىخوانم و از شما عمل به قرآن و نابودى باطل و احياء سنت پيامبر خدا را خواهانم.»[5] پس دستور این امام این است که عمل به قرآن و دستورات پیامبر اکرم را در زندگی اجرا کنیم.
پینوشت:
[1]. «أن اللَّه تعالى أمر بطاعة أولي الأمر على سبيل الجزم في هذه الآية و من أمر اللَّه بطاعته على سبيل الجزم و القطع لا بد و أن يكون معصوما عن الخطأ، إذ لو لم يكن معصوما عن الخطأ كان بتقدير إقدامه على الخطأ يكون قد أمر اللَّه بمتابعته، فيكون ذلك أمرا بفعل ذلك الخطأ و الخطأ لكونه خطأ منهي عنه،....». فخر رازی، التفسير الكبير، ناشر: دار إحياء التراث العربي، مكان چاپ: لبنان، بيروت، سال چاپ: 1420 ه. ق، ج10، ص: 113
[2].«أخرج عبد بن حميد و ابن جرير و ابن أبى حاتم عن عطاء في قوله أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ قال طاعة الرسول اتباع الكتاب و السنة وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ قال أولى الفقه و العلم». سیوطی، الدر المنثور فى التفسير بالماثور،ناشر: كتابخانه عمومى حضرت آيت الله العظمى مرعشى نجفى( ره)، مكان چاپ: ايران، قم، ج 2 ص 176
[3]. ابوحیان اندلسی، بحر المحيط، چاپ: مصر، جلد 3 ص 278.
[4]. تواتر احادیث امام زمان (عج) حتی در کتب مخالفین شیعه
[5]. «انّى ادعوكم الى الله و الى رسوله و العمل بكتابه و اماتَةِ الباطل و احياءِ سنّته». عبدالعزیز المقدسی الشافعی السلمی، عقد الدرر فی اخبار المنتظر، مشخصات نشر: قم، مسجد مقدس جمکران ، 1424ق، ص 146
افزودن نظر جدید