پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بهائیان به منظور جلوگیری از تراکم سرمایه نزد چند سرمایه‌دار معدود و همچنین برای ایجاد تعدیل معیشت، راه‌کارهایی پیشنهاد کرده‌اند و مدعی هستند با اجرای این راه‌کارها به مرور زمان، ثروت به صورت عادلانه توزیع می‌گردد. تا به حال به سه مورد از این راه‌کارها، که عبارتند از: مبحث تقسیم ارث[1]، مبحث مالیات [2] و مبحث حقوق‌الله[3] پرداخته شد. در این مقاله به آخرین راه‌کار، که مبحث زکات است، می‌پردازیم.
مراد از زکات در بهائیت، همان زکات اسلام است. در کتاب گنجینه‌ی حدود و احکام بهائیان، از قول بهاءالله چنین آمده است: «درباره‌ی زکات هم امر نمودیم کما نزل فی الفرقان عمل نمایند.»[4]
بهاءالله می‌گوید: «نوشته شده است بر شما اینکه زکات قوت‌ها و سایر چیزها را بدهید. این حکمی است از جانب نازل کننده‌ی آیات در این صحیفه منیع و در آینده، نصاب و اندازه‌ی زکات آن‌ها را بیان خواهیم کرد؛ هر موقعی که اراده نمائیم و خداوند آن‌چه را بخواهد به علم خود تفصیل می‌دهد و او دانا و حکیم است.»[5]
بنابراین بهائیان باید در مورد غله‌ها (گندم، جو، خرما، کشمش)، شتر، گاو و گوسفند، مطابق دستورهای اسلامی زکات بدهند. با وجودی که بهاءالله قول داده در آینده جزئیات زکات را بیان کند، اما گویا هنوز اراده ننموده‌اند و بهائیان را بلاتکلیف رها کرده‌اند. در بخش توضیحات کتاب اقدس چنین آمده است: «نظر به اینکه حدّ معافیت و نوع عایدات و موعد اداء زکات و حدّ نصاب در موارد مختلفه، هیچ یک در قرآن مجید ذکر نشده است، لهذا اتّخاد تصمیم در این مسائل منوط به قرار بیت‌العدل اعظم در آینده است و تا آن زمان به فرموده‌ی حضرت ولی امراللّه، باید احبّاء در خور توانایی و مقدورات خویش مرتّباً به صندوق‌های امری تبرّع نمایند.»[6]
با این حساب، حکم زکاتِ بهائیت که اصل آن از اسلام گرفته شده، به دلیل عدم شفافیت در جزییات، تا زمانی که بیت‌العدل تصمیم ویژه‌ای اخذ نماید، قابلیت اجرا ندارد. لذا به بهائیان امر شده تا آن هنگام که بالأخره تکلیف این حکم مشخص شود، هر کس هر میزان که می‌تواند به صندوق امری کمک کند.
آیا چنین راه‌کارهایی قرار است جهان بشری را از جمیع مشکلات اقتصادی برهاند؟ آیا آن هنگام که عبدالبهاء می‌گوید: مشکلات اقتصادی جز با به کارگیری تعالیم و راه‌کارهای بهائیت، محال است که حل شود،[7] مقصودش چیزی ورای راه‌کارهای بررسی شده، بوده است؟
در پایان باید گفت راه‌کارهائی که ذکر شد، اثر قابل توجهی بر تعدیل معیشت مردم جامعه ندارند و صرفاً راهی برای اخذ مالیات از مردم برای استفاده در امور حکومتی و اجتماعی و اداره مملکت هستند. این روشِ برخورد، نه جدید است، نه تحسین بر انگیز. بلکه کاری است که در اکثر جوامع انجام می‌شده و می‌شود.

پی‌نوشت:

[1]. برای مطالعه‌ی بیشتر بنگرید به مقاله‌ی: تقسیم ارث، راهکاری برای تعدیل معیشت در بهائیت
[2]. برای مطالعه‌ی بیشتر بنگرید به مقاله‌ی: پرداخت مالیات، راه‌کاری برای تعدیل معیشت در بهائیت
[3]. برای مطالعه‌ی بیشتر بنگرید به مقاله‌ی: حقوق الله، راه‌کاری برای تعدیل معیشت در بهائیت
[4]. اشراق خاوری، گنجینه‌ی حدود و احکام، بی‌جا: موسسه‌ی ملی مطبوعات امری، بی‌تا، باب 12، ص 149.
[5]. «قد کتب علیکم تزکیة الاقوات و مادونها بالزکاة هذا ما حکم به منزّل الآیات فی هذا الرقّ المنیع سوف نفصّل لکم نصابها اذا شاء الله و اراد انّه یفصّل ما یشاء من عنده انّه لهو العلام الحکیم»: بهاءالله، اقدس، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا، بند 146، ص 138.
[6]. بهاءالله، اقدس، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا، فصل یادداشت‌ها و توضیحات، شماره‌ی 161 (زکات، بند 146)، ص 214.
[7]. «این مسأله‌ی اقتصادی جز به موجب این تعالیم حلّ تامّ نیابد، بلکه ممتنع و محال»: اشراق خاوری، پیام ملکوت، بی‌جا: موسسه‌ی ملی مطبوعات امری، بی‌تا، ص 135.