پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بهائیت به دلیل نداشتن منبعی الهی، اصول و احکام آن همیشه با تناقضات و اشکالاتی روبه‌رو بوده است و احکام آن به قدری تأمل برانگیز است که با کمی دقت مشخص می‌شود که این اصول و احکام، ساخته‌ی ذهن بشر است، نه دستورات الهی. از جمله احکام تأمل برانگیز بهائیت، حکم روزه‌داری ایشان است که ما در اینجا به نقد و بررسی آن می‌پردازیم.
دین مبین اسلام، همچون سایر ادیان الهی، روزه‌داری واجب شده تا مسلمانان راه تقوی و پرهیزگاری را طی کنند. خداوند در قرآن کریم فرموده است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ [بقره/183] اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، روزه بر شما مقرر شده است، همان‌گونه كه بر كسانى كه پيش از شما (بودند) مقرر شده بود، باشد كه پرهيزگارى كنيد».
فرقه‌ی بهائیت با الگو گرفتن از اسلام و ساخت احکامی برای خود، روزه‌داری را بر پیروان خود واجب کرده است. روزه در آئین بهائیت، 19 روز و در اواخر اسفند ماه است و عید فطر آن‌ها همان عید نوروز است و حد روزه از طلوع آفتاب تا غروب آن است.[1] حسینعلی‌بهاء در کتاب اقدس می‌گوید: «قَد کَتَبنا عَلَیکُم الصّیام ایّامَاً مَعدودات و جَعَلنا النّیروز عیداً لَکُم بَعدَ اِکمالِها کَذلک اَصابَت شمس البیان مِن اُفُقِ الکِتاب.[2] همانا روزه را بر شما در ایام معینی واجب کردیم و نوروز را برای شما عید قرار دادیم که پس از پایان روزه، عید نوروز را عید فطر قرار دهید؛ این‌طور روشنایی می‌دهد آفتاب بیان، از ناحیه‌ی کتاب».
اما علت اینکه بهائیت، روزه را 19 روز قرار داده است، برای این است که در فرقه‌ی بهائیت، هر سال نوزده ماه است و هر ماهی، نوزده روز است. توضیح بیشتر اینکه: در فرقه‌ی بهائیت، هر سال نوزده ماه است که با هیچ قانون طبیعی هماهنگ نیست، این فرقه برای هماهنگ شدن با جریان طبیعت و کامل کردن ایام سال، پنج روزی را که در وسط ماه هیجدهم و نوزدهم است، مخصوص احسان و میهمانی قرار داده‌اند تا سال تکمیل شود و سپس به ماه علاء و صیام متصل ‌شوند.[3]
در مقابل قرآن کریم، تعداد ماه‌های سال را، دوازده ماه شمرده است: «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ... [توبه/36] شمار ماه‌ها در نزد خدا، در کتاب خدا از آن روز که آسمان‌ها و زمين را بيافريده، دوازده است...». علی‌محمد شیرازی و حسینعلی‌نوری (رهبران بابیت و بهائیت) از این نکته غافل بوده‌اند که امور تکوینی، یعنی دوازده ماه سال، را به نوزده ماه تغییر دادن، تغییر پذیر نیست و «ماه‌های قمری و دوازده‌گانه بودن آن‌ها، اصل ثابتی از عالم خلقت دارد».[4] به علاوه، جناب حسینعلی‌بهاء برای مراعات حال مردم قرن نوزدهم، ایامی برای روزه تعیین کرده است که هم کمتر از دوازده ساعت است و به خاطر وضعیت آب و هوا، از گرما دور است تا پیروان سُست عنصرش از قبول آن سَر باز نزنند.
مشهور است که مشکين قلم، از صحابه‌ی خاص بهائیت که از اسلام به بهائیت گرویده بود، در مورد روزه‌داری، به لحن مزاح گفته بود: «بنا بر مثل مشهور که می‌گويند: شخصي گفت ما دعا کرديم مادرمان بميرد و پدرمان زني جوان بگيرد تا وسائل راحتي ما فراهم گردد، اما دعاي ما معکوس مستجاب شد، پدرمان مُرد و مادرمان شوهر جوان گرفته، به زحمت افتاديم، ما هم بابي شديم که از زحمت روزه‌ی سي روز روزه، خلاص شويم، حالا از طرفي در ماه رمضان به ما می‌گويند: حکمت اقتضا دارد که روزه بگيريد و تظاهر به اسلاميت کنيد، از طرفي هم نوزده روز قبل از نوروز به ما می‌گويند: روزه بگيريد (حبا لجمالي) تا اين شريعت تأسيس شود».[5]

پی‌نوشت:
[1]. حسینعلی‌نوری، اقدس، صص 6-7.
[2]. حسینعلی‌نوری، اقدس، بمبئی: مطبعه‌ی ناصری، 1314 ق، ص 16.
[3]. این پنج روز نزد بهائیان، ایّام الهاء نامیده می‌شود.
[4]. محمدحسین طباطبایی، تفسیر المیزان، ترجمه‌ی سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم: انتشارات اسلامی جامعه‌ی مدرسین، چاپ 5، 1357ش، ج 8، ص 359.
[5]. جهت مطالعه‌ی بیشتر بنگرید به مقاله‌ی: روزه، حکمی که خدای بهائی نقض کرد