پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از آیات مهم درباره امامان شیعه، که عصمت ایشان و به‎تبع آن حقّ امامت و خلافت پیامبر (صلی الله علیه و آله) را برایشان اثبات می‎کند، آیه تطهیر است. در این آیه پس از بیان دستوراتی به زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله)، خطاب به اهل‎بیت (علیهم السلام) می‎فرماید: «... إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيرا.[نساء/33] ... فقط خداوند (انجام این دستورات را) اراده نموده‎است تا پلیدی را از شما اهل بیت بردارد و پاک و مطهّرتان نماید.»
با توجه به ضمیر مذکر "کم" و شأن نزول آیه[1]، مراد از اهل بیت، زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) نمی‎تواند باشد، بلکه امام علی، حضرت زهرا و حسنین (علیهم السلام) است. امّا در این آیه متعلق اراده خداوند چیست؟ برداشتن و اذهاب رجس و پلیدی است یا أوامری که در آیات قبل به زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) شده است؟ با دقّت در کلمات آیه مشخص است که وجود حرف لام بعد از فعل "یرید" نشان می‎دهد که اذهاب و برداشتن پلیدی علت اراده خداست نه مفعول آن، پس مفعول اراده خداوند، اوامری است که در آیات قبل به زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) شده است.
راغب نیز در مفرداتش تفاوت دو جمله: "یریدون أن یطفئوا نور الله" و "یریدون لیطفئوا نور الله" در همین نکته بیان می‎کند که در جمله اول، اطفاء نور خدا مفعول و متعلق اراده کافران است، بخلاف جمله دوّم که علت و غایت است.[2]
بنابراین معنای آیه این خواهد بود که خداوند این اوامر و دستورات را -همچون در خانه نشستن و تبرّج و خودنمایی نکردن، نماز و زکات و غیره- به زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) داده است، تا پلیدی را از اهل بیت (علیهم السلام) بردارد.
بنابراین این یک اراده تشریعی است و خداوند از زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) خواسته است تا به‎خاطر انتسابشان به پیامبر (صلی الله علیه و آله)، بیشتر مراقب اعمال و رفتار خودشان باشند و خودشان را ناپاک نسازند، تا به‎این وسیله، خانه پیامبر (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) از این پلیدی و ناپاکی‎ها مبرّا گردند. اینکه این اراده یک اراده تشریعی است، مانع از آن می‎شود که کسی چنین استنباط کند که زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) حتما از پلیدی بدورند، چرا که اراده تشریعی خداوند به اوامرش به همه انسان‎ها نیز تعلق گرفته و هیچ کس طبق آن نگفته پس همه مردم مطیعند! بنابراین پلیدی مذکور در آیه اوّلا و بالذات از رفتارهای زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) ممکن بوده ایجاد شود و ثانیا و بالعرض اهل بیت (علیه السلام) را در معرض سرزنش‎های مردم و غیره قرار دهد.
همچنین وقتی خداوند دستور به پاک کردن پلیدی‎ها از زنان پیامبر (صلی الله علیه و آله) را می‎دهد تا اهل بیت، از اثرات آن مصون باشند، این نشان می‎دهد خود آن بزرگواران در خود، دارای چنین رجس و پلیدیی نیستند.

پی‎نوشت:
[1]. راغب اصفهانی، مفردات غریب القرآن: ص305.
[2]. رج السیوطی، الدر المنثور: ج5 ص198و199، که از منابع متعددی چون کتب صحیح مسلم، مسند احمد، ابن منذر، ابن ابی حاتم، طبرانی، ابن مردویه، مستدرک حاکم نیشابوری، سنن بیهقی، ابن ابی شیبه و غیره، نقل نموده است. نیز رج الصحیح من سیرة الامام علی (علیه السلام): پاورقی ج8 ص130-134، نشر ولاء المنتظر.
آدرس‎ها از کتاب سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة الامام علی (علیه السلام): ج8 ص130-148، نشر ولاء المنتظر.

نویسنده: سلام