پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ فخر رازی برای فضیلت ابوبکر با توجه به آیه غار، چنین می‌گوید: «ابوبکر كسى بود كه براى رسول خدا مركب خريد و عبد الرحمن بن أبى‌بكر و اسماء بنت أبى‌بكر، كسانى بودند كه براى آن دو غذا مى‌آوردند. روايت شده است كه رسول خدا مى‌فرمود: «من و همراهم بيش از ده روز در غار بوديم و غذائى غير از خرما نداشتيم».[1]
نقد قول فخر رازی:
فخر رازی در این کلامش با دو دلیل می‌خواهد فضیلت ابوبکر را ثابت کند. دلیل اول: ابوبکر برای پیامبر اکرم، مرکبی خرید. دلیل دوم: فرزندان ابوبکر برای پیامبر اکرم و ابوبکر در غار غذا می‌آوردند. اما در نقد این کلام باید گفت که اولاً با نگاهی به صحیح بخاری می‌بینیم ابوبکر برای پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مرکب نخرید. بلکه پیامبر اکرم، مرکب را از ابوبکر خرید. «ابوبكر گفت: پدرم به فدايت اى رسول خدا، يكى از دو مركب مرا بگير، رسول خدا فرمود: «با پرداخت قيمت مى‌گيرم.»[2] اکنون ما از فخر رازی سوال می‌کنیم، آيا فروختن مركب به رسول خدا دارای فضیلتی می‌باشد؟! ثانیاً این‌که فرزند ابوبکر برای پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) غذا آورد، این فضیلتی برای ابوبکر ثابت نمی‌شود، نهایت حرفی که در این‌جا زده می‌شود این است که غذا آوردن فضیلتی است برای فرزندان ابوبکر نه خود ابوبکر. ثالثاً آوردن غذا توسط دختر ابوبكر نيز قابل قبول نیست. براى اثبات دروغ بودن اين مطلب همين بس كه فخر رازی روایتی را از پیامبر اکرم نقل کرد که: «من و همراهم بيش از ده روز در غار بوديم و غذائى غير از خرما نداشتيم.» در حالى كه به اتفاق شيعه و سنی، رسول خدا و همراهش فقط سه شب در غار مانده‌اند نه بيش از ده روز. آلوسى از مفسرین اهل سنت در این باره می‌گوید: «رسول خدا و ابوبكر سه روز در آن غار ماندند...».[3] رابعاً در کتب اهل سنت نقل شده است که علی (عليه السلام)، مركب خريد و تجهيزات سفر را آماده كرد. سيوطى در الدر المنثور مى‌نويسد: «ابن مردويه،‌ أبونعيم در دلائل النبوة از ابن عباس نقل كرده‌اند: «... رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و ابوبكر سه روز در غار ماندند، عامر بن فهيره در آن سه روز غذا مى‌آ‌ورد. على (عليه السلام) وسائل سفر را آماده كرد، پس سه شتر از نژاد بحرين خريد و يك راهنما كرايه كرد، سپس در يكى از ساعات شب سوم، على (عليه السلام) شتر و راهنما را آورد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مركب خود را و ابوبكر مركب ديگرى را سوار شدند و به طرف مدينه حركت كردند، و قريشيان به دنبال او راه افتادند.»[4] و ابن عساكر در تاريخ مدينه دمشق مى‌نويسد: «أبى رافع نقل شده است كه على (عليه السلام) وسائل سفر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را در آن هنگام كه در غار به سر مى‌برد، آماده كرد، غذا براى آن حضرت مى‌آورد، سه مركب براى آن حضرت و ابوبكر و راهنماى آن‌ها ابن اريقط اجاره كرد.»[5]
نتيجه: خريد مركب توسط ابوبكر و نيز آوردن غذا توسط فرزندان وى بر خلاف نقل تاریخ است و بعید نیست که این جعلیات تنها به منظور انكار و کتمان فضائل اميرمؤمنان(عليه السلام) ساخته شده باشد.

پی‌نوشت:

[1]. فخر رازی، التفسير الكبير ج 16 ص 54، دار النشر : دار الكتب العلمية، بيروت، 1421هـ / 2000م ، الطبعة الأولى
[2]. بخاری، صحيح البخاري، ج 3، ص 1418، ذيل حديث 3692، تحقيق د. مصطفي ديب البغا، ناشر: دار ابن كثير، اليمامة، بيروت، الطبعة: الثالثة، 1407 - 1987.
[3]. آلوسی، روح المعاني في تفسير القرآن العظيم والسبع المثاني، ج 10، ص96 ـ 97، ناشر: دار إحياء التراث العربي، بيروت.
[4]. السيوطي، الدر المنثور، ج4، ص196، ناشر: دار الفكر، بيروت، 1993.
[5]. ابن عساكر ، تاريخ مدينة دمشق وذكر فضلها وتسمية من حلها من الأماثل، ج 42، ص 68، تحقيق: محب الدين أبي سعيد عمر بن غرامة العمري، ناشر: دار الفكر، بيروت، 1995.