تنزین گیاتسو (Tenzin Gyatso)، چهاردهمین دالایی لامای تبت است. دالایی لاما بانفوذترین چهره در دودمان گلوپا (Gelugpa) در میان بودایی‌های تبتی هستند.  البته دالایی لامای چهاردهم توانسته است کنترل سایر دودمان‌ها را بدست گیرد.

لهامو تاندوپ (Lhamo Thondup) پنجمین فرزند یک خوانواده روستایی 16 فرزندی بود که در 6 جولای 1935 در تاکستر (Takster) واقع در بخش شرقی تبت از مادر زاده شد. تنزین آموزش‌های مذهبی خود را از سن شش سالگی آغاز نمود. وی در 11 سالگی با یک کوهنورد اتریشی به نام "هاینریش هارر" (Heinrich Harrer) آشنا شد که تبدیل به معلم وی در مورد جهان خارج از تبت و معبد شد. این دو تا سال 2006 و مرگ هارر با یکدیگر دوست بودند.

در سال 1950، و در سن پانزده سالگی، تنزین به قدرت سیاسی خود به عنوان دالایی لاما به صورت کامل دست یافت با این حال حکومت وی دیری نپایید. در اکتبر همان سال ارتش جمهوری خلق چین به تبت حمله کرده و آنجا را تسخیر نمودند. در سال 1954، دالایی لاما برای انجام مذاکرات صلح با مائو عازم پکن شد با این حال افزایش درگیری‌ها باعث قیام مردم تبت در سال 1959 گردید. متعاقب این امر و انتشار ادعاهایی مبنی بر طرح ترور دالایی لاما توسط دولت چین، وی به همراه چندین هزار نفر از طرفداران خود و نیز تعدادی از جاسوسان سیا عازم داراماسالای هند شده و در آنجا دولت در تبعید تبت را با حدود 80/000 نفر از طرفداران خود تأسیس نمود. متعاقب این امر دولت چین وی را متهم به تجزیه‌طلبی نمود. وی از آن زمان تاکنون تبدیل به یک چهره مشهور و نمایشی شده است که به مانند یک استاد و مرشد صلح‌طلبی و گاندی عصر جدید در تلاش برای آزادی مردم خویش از طرق صلح‌طلبانه و به اصطلاح مدنی است. اما آنچه که در رسانه‌های غربی مورد اشاره قرار نمی‌گیرند ارتباطات گسترده وی با شبه‌نظامیان جدایی‌طلب تبت طی دهه‌های گذشته و همچنین پیوند نزدیک او با سازمان جاسوسی سیا است.

نقش سازمان سیا در ورای قبای مقدس دالایی لاما

از میان دروغ‌های زیادی که در مورد دالایی لاما گفته می‌شود، مهمترین آنها ادعای صلح‌طلب بودن وی است. واقعیت این است که از اواسط دهه 1950 تا اواسط دهه 1970 یک جنبش مسلحانه تبتی وجود داشت که توسط سازمان سیا مورد حمایت قرار می‌گرفت.

بر اساس یکی از اسناد وزارت امور خارجه به تاریخ 9 ژانویه 1964، دولت آمریکا حمایت‌های مالی گسترده‌ای را به شبه‌نظامیان و همچننی شخص دالایی لاما اختصاص می‌دهد. در این سند می‌خوانیم:

"برنامه "فعالیت تبت" سازمان سیا شامل اقدامات سیاسی، تبلیغات و اقدامات شبه‌نظامی [...] می‌شود. هزینه "برنامه تبت" در سال مالی 1964 را با ارقام تقریبی به شرح زیر می‌توان بیان نمود:

1. حمایت از 2100 شبه‌نظامی تبتی مستقر در نپال – 500/000 دلار

2. کمک هزینه به دالایی لاما – 180/000 دلار

3. [یک خط از سند از طبقه‌بندی خارج نشده است] (هزینه‌های تجهیزات، حمل و نقل، نصب، اجراء و آموزش) – 225/000 دلار

4. هزینه‌های اداره اردوگاه آموزشی مخفی در کولورادو – 400/000 دلار

5. خانه‌های تبت در نیویورک، ژنو و [کمتر از یک خط از سند از طبقه‌بندی خارج نشده است] (1 الی 2 سال) – 75/000 دلار

6. حمل و نقل هوایی نیروهای تبتی آموزش دیده از کلورادو به هندوستان – 185/000

7. هزینه‌های متفرقه (هزینه‌های اجرایی [کمتر از یک خط سند از طبقه‌بندی خارج نشده است] تجهیزات و تدارکات برای گروه‌های شناسایی...) – 125/000 دلار

8. برنامه آموزشی برای 20 نفر از افسران رده پایین تبتی – 45/000 دلار

مجموع – 1/735/000 دلار"

دالای لاما یکی از افراد حقوق‌بگیر سازمان سیا بوده است

سازمان سیا علاوه بر کمک‌های آموزشی و نقدی به شبه‌نظامیان طرفدار دالایی لاما در برنامه فرار وی از تبت از نیز نقش داشت. بنا بر اسناد سازمان سیا که اخیرا منتشر شده‌اند، نیروهای آموزش دیده توسط سیا که دالایی لاما را همراهی می‌کردند به صورت مستقیم با مأمورین سیا در ارتباط بودند. در پیام زیر همراهان دالایی لاما درخواست دریافت سلاح می‌کنند.

دالایی لاما در اسرائیل

دالایی لاما در سال 2009 میلادی، قبل از دیدار با اولمرت به یک مراسم عبادی دعوت شد که در این مراسم شرکت کرد. به گفته حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدتقی فعالی، مدرس حوزه و دانشگاه و نگارنده 9 جلد کتاب در باب جنبش‌های نوظهور معنوی، اگر کسی با کلاه خاخامی در مقابل دیوار "توبه یا ندبه" در اورشلیم، پایتخت فلسطین اشغالی تعظیم کند، این عمل بدین معنا است که وی رسماً اعلام کرده عضوی از جامعه صهیونیزم جهانی است.

با این وضع یقینا سردمداران آمریکا هیچ مشکلی با معنویت مورد نظر دالایی لاما ندارند و هالیوود و رسانه های وابسته باید از وی به عنوان عارف حمایت کنند

 برای مطالعه بیشتر می توانید به این منابع مراجعه کنید

جریان شناسی انتقادی عرفان های نوظهور/ حمید رضا مظاهری سیف/ پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی.

آسیب شناسی عرفان های نوظهور- توحید نیا

بررسی افکار دالایی لاما -دکتر فعالی

عرفان حقیقی و کاذب - احمد حسین شریفی

نقد  معنویت دالایی لاما - حمزه شریفی دوست

نگاهی متفاوت به پائولو -شریفی دوست، مظاهری

کاووشی در معنویت های نوظهور- شریفی دوست

 تصحیح و بر گرفته از مقاله اسلام تایمز  : سعید صدری