برداشت ناصحیح «برقعی» از تفاسیر علمای شیعه، در آیه میراث صالحان

  • 1402/11/18 - 11:38

از آياتی كه به اعتقاد شیعه، دلالت بر ظهور امام زمان (عج) دارد، «آيه میراث صالحان» است؛ اما «سید ابوالفضل برقعی» بدون سند ادعا می‌کند که مفسرین شیعی اعتقاد دارند این آیه درمورد یاران امام عصر ارواحنافداه است؛ در حالی که مفسرین شیعه، هیچ کدام نگفته‌اند که این آیه منحصر در یاران امام زمان (عج) است، بلکه حکومت جهانی امام عصر ارواحنافداه را یکی از مصادیق این آیه می‌دانند.

قرآنیون

.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ يكی از آياتی كه به اعتقاد شیعه دلالت بر ظهور امام زمان عجل‌الله‌فرجه دارد، «آیه میراث صالحان» است. خداوند متعال در اين آيه مى‌فرمايد: «وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ»؛[1] «در «زبور» بعد از ذکر (تورات) نوشتیم: بندگان شایسته‌ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد!»

«سید ابوالفضل برقعی» یکی از چهره‌های شاخص جریان «قرآنیون» که منکر بسیاری از ضروریات شیعه از جمله موعودباوری است، اعتقاد دارد که مهدویت و موعودباوری موهوماتی است که توسط روحانیون شیعه شایع شده است؛ وی معتقد است که این آیه، هیچ ارتباطی با مسئله مهدویت و موعودباوری ندارد؛ زیرا کلمه «الصَّالِحُونَ» در آيه فوق، محلی به الف و لام است و شامل تمام صالحين می‌شود، نه يك دسته از صالحين كه در آينده بيايند. آيه می‌گويد: (خداوند وعده داده كه زمين را تمام صلحاء به ارث می‌برند)، معلوم می‌شود اين آيه، اختصاص به يك عده به خصوصی ندارد، بلكه شامل همه عبادت كنندگان است و خداوند فرموده زمين را به همه ايشان می‌دهيم و از جمله اصحاب رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله كه اين پيام و نويد را شنيدند، شامل آنان نيز می‌گردد و نمی‌توان گفت: آنان مشمول اين نويد نيستند.[2]

«برقعی» بدون اینکه سخن یکی از مفسرین شیعه در مورد این آیه را بیان کند، ادعا می‌کند که مفسرین شیعه اعتقاد دارند، این آیه درمورد یاران امام عصر ارواحنافداه است؛ در حالی که آنان، هیچ کدام نگفته‌اند که این آیه، منحصر در یاران امام زمان عجل‌الله‌فرجه است؛ بلکه حکومت جهانی امام عصر ارواحنافداه را یکی از مصادیق این آیه می‌دانند.

به عنوان مثال، آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی در تفسیر این آیه می‌نویسد: «منظور از اينكه زمين را بندگان صالح خدا به ارث مى‌برند، مهدى قائم علیه‌السلام و ياران او هستند؛ ناگفته پيدا است، مفهوم اين روايات، انحصار نيست؛ بلكه بيان يك مصداق عالى و آشكار است، و بارها گفته‌ايم اين تفسيرها، هرگز عموميت مفهوم آيه را محدود نمى‌سازد. بنابراين در هر زمان و در هر جا، بندگان صالح خدا قيام كنند، پيروز و موفق خواهند بود و سرانجام وارث زمين و حكومت آن خواهند شد».[3]

همچنین علامه طباطبایی خطاب به کسانی که این آیه را تخصیص به یک مورد خاص می‌زنند، می‌نویسد: «کسانی هم كه آيه را به وراثت دنيايى اختصاص داده، حمل بر دوره ظهور اسلام و يا دورانی خاص مانند دوران ظهور مهدى عجل‌الله‌فرجه کرده‌اند، باز راه درستى نرفته‌اند؛ زيرا روايات مذكور، هر چند متواتر و مسلم است، اما آيه را تخصيص نمى‌زند».[4]

بنابراین باید گفت که این برداشت «برقعی» و نسبت دادن این برداشت به مفسرین شیعه، سخنی است که مراجعه به کتب آنان، خلاف آن را ثابت می‌کند.

پی‌نوشت:
[1]. سوره انبیاء، آیه 105.
[2]. برقعی، سید ابوالفضل، بررسی علمی در احادیث مهدی، ص96.
[3]. آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى دام ظله‌، تفسير نمونه‌، ج13، ص519، دار الكتب الاسلاميه‌.
[4]. طباطبايى، محمد حسين‌، ترجمه تفسير الميزان‌، ج14، ص466، نشر دفتر انتشارات اسلامی ( وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم)

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.