پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مخالفان وجود خداوند و بی‌خدایان، عبادت پیروان ادیان مختلف را مسخره کرده و در یک اظهارنظر گفته‌اند، عبادت مسیحیت، مانند صحبت کردن با سقف؛ عبادت یهودیان، صحبت کردن با دیوار؛ عبادت مسلمانان، صحبت کردن با زمین و عبادت بوداییان، صحبت کردن با دکور است.

باید گفت انسان‌ها دارای خلقت ویژه‌ای هستند که در ادراکات و گرایش‌­های آنان، این ویژگی تجلی کرده است. یکی از گرایش‌­های عالی و روحی انسان، میل به پرستش موجودی برتر است و همه تحسین‌­ها و دلدادگی ملت‌­ها به قهرمانان ملی خود و اسطوره سازی‌­های بشر، ناشی از همین حس و گرایش عالی و باطنی اوست که اصطلاحاً به آن «فطرت» گفته می‌شود. پرستش همواره یکی از ابعاد گسست‌ناپذیر زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها بوده است. پرستش در گستره فردی، آرامش روح و احساس اتصال به مبدأ هستی را همراه دارد و دامنه اثرگذاری آن، به جامعه هم می‌رسد. هیچ تمدنی، خالی از نشانه‌های پرستش نیست.

انسان می‌خواهد موجودی را پرستش کند که هیچ گونه عیب و نقصی نداشته باشد و از همه جهات، مطلق و کامل باشد؛ اگر چه بسیاری از انسان‌ها، در مصداق دچار اشتباه می‌شوند؛ زیرا برخی از انسان‌ها با عقل خود به دنبال معبود می‌گردند و تا چیزی را ندیده یا حس نکنند، به عنوان معبود نمی‌پذیرند.

یهودیان از حضرت موسی علیه‌السلام درخواست کردند که خداوند را ببینند؛ هفتاد نفر از بنی‌اسرائیل برگزیده شدند و به میعادگاه کوه طور آمدند. حضرت موسی علیه‌السلام سؤال آنان را از خدا درخواست کرد. در این هنگام آنان کلام الهی را از تمام جهات شنیدند، ولی گفتند: ایمان نمی‌آوریم، مگر اینکه خدا را خود ببینیم. صاعقه‌ای از آسمان آمد و همه آنان هلاک شدند. به اذن الهی دوباره همه زنده شدند؛ این بار گفتند، اگر تنها خودت نیز خدا را ببینی؛ ما به تو ایمان می‌آوریم.[1]

معاویة بن وهب از امام صادق علیه‌السلام پرسید: اگر خدا قابل رؤیت نیست، پس در مورد روایاتی که بر زبان مردم جاری است که پیامبر صلی‌اللَّه‌علیه‌وآله، خدا را دید، یا در قیامت مؤمنان خدا را در بهشت می‌بینند، شما چه می‌فرمایید؟ حضرت تبسّمی کردند و فرمودند: بسیار زشت است که شخصی 70، 80 سال در زمین خدا زندگی کند و از رزق و روزی او استفاده کند، امّا او را چنانچه باید، نشناسد. پیامبر صلی‌اللَّه‌علیه‌وآله، خدا را با چشم ندیده است و اگر کسی چنین ادّعایی داشته باشد، دروغ‌گو و کافر است. حضرت علی علیه‌السلام در پاسخ به این سؤال که آیا خدا را دیده‌ای؟ فرمود: «خدایی را که ندیده باشم، عبادت نمی‌کنم؛ اما نه با چشم سر، بلکه با چشم دل».[2]

به جهت اصرار انسان‌ها بر دیدن معبود برای ایمان آوردن و پرستش کردن، پیروان برخی ادیان، به تحریف دین خود دست زدند تا معبودی قابل حس بیابند. خداوند در قرآن می‌فرماید: «أ َرَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ أَ فَأَنْتَ تَکُونُ عَلَیْهِ وَکیلاً»؛[3] «آیا دیدی کسی را که هوای نفسش را معبود خود برگزیده است؟! آیا تو می‌توانی او را هدایت کنی (یا به دفاع از او برخیزی)؟!» طبق این فرمایش الهی، برخی از انسان‌­ها خودپرست شده و هوای نفس خود را می‌پرستند؛ وظیفه انبیاء الهی این است که مصداق واقعی پرستش را به آنان معرفی کنند.

آداب و مناسک در ادیان مختلف، مجموعه‌ای از فرامین و اعمالی است که باید در زمان‌ها و مکان‌های مخصوص خود انجام شوند. نحوه انجام این اعمال در بین ادیان و فرق تفاوت‌هایی با هم دارد؛ مسخره کردن این شیوه‌ها، به علت درک نکردن خداوند و لزوم پرستش است که در هر طریقه‌ای با آداب خاصی انجام می‌شود.

پی‌نوشت:
[1]. پایگاه اطلاع رسانی حوزه، «تقاضای دیدن خدا توسط حضرت موسی»، 19 بهمن 1391.
[2]. بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج36، ص406.
[3]. سوره فرقان، آیه 43.