پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ حجاب، به‌عنوان یکی از احکام وجوبی اسلام، به این‌ معنا است که زن هنگام معاشرت با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوه‌گری و خودنمایی نپردازد. بنابراین، حجاب، به‌معنای پوشش اسلامی بانوان، دارای دو بُعد است. یک بُعد آن، وجوب پوشش بدن و بُعد دیگر آن، حرام بودن خودنمایی به نامحرم است؛ و این دو بُعد باید در کنار یکدیگر باشد تا حجاب واقعی محقق شود.

در این مقاله قصد داریم به بررسی بُعد دوم مسئله که نحوه پوشش زن در برابر مردان و نحوه ارتباط با مردان است بپردازیم و اینکه آیا مسئله ارتباط با محرم و نامحرم منحصر در اسلام است یا اینکه در ادیان و آئین‌های دیگر نیز وجود داشته است؟

خداوند متعال در قرآن کریم این مسئله را حول محور حجاب به چند طریق بیان کرده است. در برخی از موارد همراه با آیات حجاب به مسئله ارتباط زنان و مردان و مسئله محرمیت پرداخته و در برخی از آیات نیز به صورت جداگانه به این مسئله پرداخته است. « وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ[أحزاب/53] و اگر از زنان پيامبر چيزى خواستيد، از پشت پرده بخواهيد. اين كار، هم براى دل هاى شما و هم براى دل هاى آنها پاك دارنده‌تر است.»

در اسلام رفتار تحریک آمیز و جلب کننده نامحرمان حرام است: «و به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس آلود) فروگیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را- جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند ... و هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود (و صدای خلخال که برپا دارند به گوش رسد). و همگی بسوی خدا بازگردید‌ ای مؤمنان، تا رستگار شوید.» [نور/ 31]

مسئله ارتباط مردان و زنان و نحوه ارتباط برقرار کردن بین آنها ازجمله مسائلی است که در همه ادیان آسمانی ازجمله یهود برای آن، احکام و قوانینی بسیار سخت‌گیرانه وضع شده است. علاوه بر تورات کتاب مقدس یهودیان، در تلمود نیز دستورهای مؤکد و سخت گیرانه ای نسبت به مسأله رعایت حجاب، عفت و پاکدامنی زنان و ارتباط با مردان دارد. در کتاب تلمود صدای پاشنه زنان به زهر مار تشبیه شده که موجب تحریک مردان است. [1]

 طبق قانونی که با عنوان "ییحود" در یهود معروف است؛ هیچ مردی نباید با زنی خلوت کند. [2] حتی اگر شغل زن مرتبط با آنها باشد، باید از تنها ماندن با آنها پرهیز کند. [3] زیرا آميخته شدن زن و مرد موجب فساد اخلاقی، بی ‌بند و باری و خيانت می‌ شود. همچنین در احکام یهودیت آمده است که اگر زنی با مردان نامحرم صحبت می‌کرد، مرد حق داشت بدون پرداخت مهریه او را طلاق دهد. [4]

تمام این مسائل و احکام در شریعت یهود، بهترین گواه بر سخت‌گیری زیاد یهود در مسأله ارتباط بین زن و مرد است که البته پس از رنسانس و تحولات اجتماعی اروپا و ايجاد فضای دين ‌گريزی در غرب، کم کم این مسئله نیز رو به ضعف نهاد.

اساساً اسلام واضع قانون حجاب و محدودیت ارتباط بین زنان و مردان نبوده و صرفاً در جهت جلوگیری از افراط و تفریط‌هایی که در طول تاریخ در این مورد به وجود آمده بود، آن را به صورتی متعادل و متناسب با فطرت انسانی زن و غیرتمندی مرد، ارائه نموده و به قانونمند کردن و تنظیم آن همت گماشته است.

پی‌نوشت:
[1]. تلمود، شبات، 62ب
[2]. همان، قیدوشین، 80ب
[3]. همان، 82آ
[4]. آبراهام ‌كهن، گنجينه ‏ای از تلمود، ترجمه اميرفريدون گرگاني، تهران: اساطير، 1382، ص186