پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یاد مرگ، نقشی بسیار سازنده در زندگی انسان دارد، به‌گونه‌ای که در روایات اسلامی آثار و فوائد زیادی برای آن بیان شده است، از جمله این فوائد، یاد مرگ این است که پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) به یادآورندگان آن را هم درجه شهدا معرفی می‌کند: «قِیلَ یا رَسُولَ اللّه هَلْ یُحْشَرُ مغَ الشُّهَداءِ اَحَدٌ. قالَ نَعَمْ مَنْ یَذْکُرُ الْمَوْتَ بَیْنَ الْیَوْمِ وَاللَّیْلَةِ عِشْرِینَ مَرَّةً»؛ به رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) عرض کردند: آیا کسی با شهدا محشور خواهد شد؟ فرمود: بلی، کسی که در شبانه‌ روز بیست مرتبه مرگ را یاد کند.»

ایشان همچنین این افراد را ززیرک‌ترین مردم می‌داند: «سُئِلَ رَسُولُ اللّهِ (صلی‌الله علیه و آله) اَیُّ الْمُؤْمِنِینَ اَکْیَسُ. فَقالَ أَکْثَرُهُمْ ذِکْرا لِلْمَوْتِ وَأَشَّدُّهُمْ لَهُ اسْتِعْدادا؛[1] از حضرت رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) سؤال شد: زیرک‌ترین مردم چه کسی می‌باشد؟ فرمود: آن کس که بیشتر یاد مرگ کند و زیادتر مهیّای آن شده باشد.»

یکی از عوامل مهم یادآوری مرگ زیارت قبور است که علاوه بر فواید عظیمی كه بر آن مترتّب است، باعث عبرت و آگاهى و زهد و بى‏‌میلى به دنیا و رغبت در آخرت مى‌‏شود.

طبق روایاتی که از معصومین (علیهم‌السلام) وارد شده است، زیارت اهل قبور مؤمنین در روز جمعه مستحب مؤکد است و سنت پیامبر و سیره اهل‌بیت (علیهم‌السلام) نیز چنین بوده است. پیامبر اكرم (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: «مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبَوَیْهِ أَوْ أَحَدِهِمَا فِی كُلِّ جُمُعَةٍ غُفِرَ لَهُ وَ كُتِبَ بَرّا[2] كسى كه در هر جمعه به زیارت قبر پدر و مادرش یا یكى از آنان برود، هم گناهش بخشیده مى‌‏شود و هم نزد خداوند فرزند نیكوكار به حساب مى‌‏آید.»

 مردم مؤمن کشورمان طبق آیینی پسندیده و سنتی دیرینه، آخرین پنج شنبه یا روز جمعه سال قبل از آمدن فصل بهار، بر مزار درگذشتگان حاضر می‌شوند و برای آن‌ها طلب مغفرت می‌کنند.

شبکه‌های اجتماعی منتسب به یارسان با حمله به این سنت ارزشمند، پیروان این فرقه را از حضور بر سر مزار اموات خود منع می‌کنند. به این دلیل که «آیین یارسان باتوجه به قائل‌بودن به اصل دونادون هیچ جایگاهی برای مردە پرستی و مزارستان پروری به‌صورت ارزشی و یا حتی نمادین در دل خود جای ندادە و این امر را جز سردرگمی فرهنگی و گم‌ کردن راە حق نمی‌داند.»

نویسنده در ادامه با توصیه و اشاره به روشن نمودن آتش در واپسین ساعات روز بر سر مزار تازە درگذشتگان، حضور بر سر قبور را تقلید از فرهنگی بیگانه دانسته و بر این باور است که حضور بر سر مزار درگذشتگانشان امری جز هزینه سازی بیهوده و صرف وقت و زمان و گاهی حتی با تحمیل حوادث و خطرات مالی و جانی هیچ ره‌ توشه‌ای برای خود به ارمغان نمی‌آورد.

حال سؤال این است که حضور بر سر مزار مردگان در آیین شما ناپسند و تقلید از فرهنگ بیگانه است و مزارسازی و مزارستان پروری در قاموس اندیشه شما جای ندارد، پس چرا علاوه بر مزارسازی برای پیران این فرقه و اهتمام به حفظ و بازسازی آن‌ها، بزرگان یارسان خود به زیارت این قبور می‌روند. حال باید بر سر مزار مردگان برویم یا نرویم؟

پی‌نوشت:

[1]. فیض کاشانی، ملامحسن، الوافي،  ج۲۴، ص۱۹۴

[2]. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج86، ص359