پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ساتیا سای بابا یکی از پدید آورندگان شبه معنویت نوپدید در عصرحاضر می باشد، او در سال 1926میلادی در کشور هند و در یک خانواده فقیر زاده شد و در سال 2011 میلادی فوت کرد. سمبل سای بابا رنگ نارنجی است و همیشه دشداشه های نارنجی می پوشید.
معجزه از مؤلفه های آیین سای بابا است. در بحث معجزات ساتیا سای بابا معتقد است که عارف باید معجزه داشته باشد. برای سای بابا معجزات زیادی ذکر کرده اند، مثلاً در باب معجزات قبل تولد و خردسالی او گفته شده است:  پدر بزرگ سای بابا اهل نواختن موسیقی بود؛ وقتی سای بابا متولد شد همه آلات موسیقی در خانه پدر بزرگ شروع به نواختن کردند. یا در زیر گهواره نوزادی اش، یک مار کبری دیده شده است. در فرهنگ هندوستان دیدن مار کبری نشان بزرگی و پادشاهی است. متاسفانه این نوع معجزات  و کرامات دروغین در اکثر مدعیان وجود دارد و نوعاً هم گزارشات را خود این مدعیان یا طرفدارانش نقل می کنند و هیچ دلیل متقنی برای سنجش صحت و سقم آنها وجود ندارد. اما منفعت تبلیغاتی زیادی دارد.
از معجزات معروف سای بابا می شود به نمونه های زیر اشاره کرد:سای بابا در شهرک عرفانی خود به نام آشرام در کشور هند، یک کاخ بزرگ ساخته است. هنگام ظهر افراد زیادی از طرفداران و توریست ها جلوی کاخ سای بابا برای دیدارش تجمع می کنند، وقتی سای بابا از کاخ خود خارج می شود دست خود را بلند می کند و ماده معطری از دستش خارج می شود و فضا را معطر می کند. مخالفانش معتقدند در دستان سای بابا یک شی کوچکی وجود دارد که با فشار دست آن را می ترکاند و مایع خوش بو و سفید رنگ خارج می شود و این یک فریب است.  سپس سای بابا از کاخ پایین می آید و به میان جمع می رود، به کسی نگاه نمی کند و به سمت افق نگاه می کند، کسی هم نباید از او سوال بپرسد. آنگاه وقتی بر می گردد دستانش را در هوا تکان می دهد و جواهراتی در دستانش هویدا می شود که آن را به افراد حاضر در آنجا هدیه می کند.(1) در فضای مجازی زیاد از این کارهای خارق العاده صحبت می شود که به عنوان کشف و کرامت نقل می شود و دلیلی بر حقانیت معنویت او شمرده می شود. اما منتقدان زیادی کارهای او را فریب می دانند و بخشی از اعمالش را شعبده بازی و تردستی، بخشی را ارتباط با نیروهای شیطانی و اجنه و بخشی را قدرت های نفسانی می شمارند. در نهایت عرض می کنیم که سای بابا ادعا كرده بود كه در 96 سالگی مي ميرد اما مرگ او در 85 سالگی، يكي از نشانه های دروغگویی او قلمداد شده است. کرامات و معجزات و قدرت های معنوی در عصر حاضر خیلی مطرح می شود. در رابطه با معجزات و کرامات، با تحلیل و بررسی به سه نکته می شود اشاره کرد:1. بسیاری از گزارش های نقل شده دروغ محض است و هدف از نشر این دروغ ها، جذب در فرقه و تبلیغ برای شخص مدعی است. یکی از روش های جنگ روانی، شایع کردن معجزات و بزرگ نمایی است. 2. بعضی از این کرامات واقعاً اتفاق می افتد؛ آنچه واقعیت دارد توجیهی دارد به این بیان که: این قدرت ها چیزی جز خاصیت نفس نیست. بدن و روح قدرت های نهفته ای دارند. مثلاً اندام نحیف یک شخص را می شود با تمرین در باشگاه بدنسازی پرورش داد و قوی کرد. تا بدانجا که همان جسم نحیف بعد چند سال تمرین می تواند صدها کیلو وزنه را بالای سر بلند کند. یعنی با تمرین، قدرت بالقوه جسم را بالفعل کرده است. همانگونه که می شود قدرت بدن را از قوه به فعلیت رساند در روح هم همین گونه می شود کار کرد. با تکنیک ها و روش های مشخص و قابل آموزش در معابدی که می شود اسمش را باشگاه پرورش روح گذاشت، انسان می تواند قدرت های نفسانی زیادی را به دست بیاورد. این قدرت ها در واقع قدرت نفس هستند ولی معجزه حقیقی قابل تعلیم وتربیت نیست، معجزه خاص انبیا و اولیا الهی است. 3.کرامات و قدرت های مرتاض ها، ربطی به عرفان و معنویت و حقانیت ندارد. یک وجه بارز عرفان یعنی تسلیم، پیوند و شناخت خدا که با آن آرامش محض در او جاری می شود. مثال مشخص این مورد این است که کسی در بیابان دنبال آب است (آب نماد عرفان حقیقی است) و باید40متر چاه حفر کند تا به آب برسد(کندن چاه نماد ریاضت و سیر و سلوک الهی است) آن شخص در 2متری به گنج می رسد(گنج همان قدرت های نفسانی است) اگر با یافتن گنج از ادامه کار منصرف نشد نشان می دهد که طالب حقیقی است و بعد از 40متر حفر چاه هم آب دارد و هم گنج دارد .

اما کسانی که با یافتن گنج از ادامه حفر چاه منصرف می شوند عارفان حقیقی نیستند این انحرافی است که مدعیان دروغین دارند. خداوند به طالب حقیقی قدرت های نفسانی را هم می دهد، اما عارف حقیقی هیچ گاه به عنوان تبلیغ برای خود و خودنمایی از این قدرت ها استفاده نمی کند. کسی که موحد است و قدرت هم دارد سعی می کند آن را پنهان کند و در مواقع لزوم فقط برای کمک به مردم و تبلیغ خداوند از این قدرت ها استفاده کند. قدرت ملاک حقانیت ارتباط با خدا نیست، چون ابلیس قدرت های فراونی دارد ولی مطرود و رانده شده الهی است. سای بابا از نوع همین عارفان تقلبی است. پی‌نوشت:(1). ساتیا سای بابا، تعلیمات ساتیا سای بابا، رویا مصاحبی محمدی، تعالیم حق، 1383