پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از وجوه اصلی زندگی انسان بحث معنویت جوئی و معنویت خواهی او می باشد. بحث زندگی معنوی از مباحث فراگیر و مرتبط با تمامی شئون انسان ها است. یکی از وجوه زندگی معنوی این است که انسانِ دارای فضائل روحانی در ارتباط با خود، دیگر انسان ها، موجودات جهان خارج، حوادث و رویدادهای پیش آمده و خداوند، یک رفتار و واکنش مناسب و در مسیر کمال داشته باشد.

معنویت و عرفان واقعی و اصیل، باید برای همه وجوه انسان برنامه داشته باشد. اگر یک مکتب معنوی مدعی ارائه روش های زندگی معنوی فردی باشد و برای ارتباط فرد با جامعه برنامه ای نداشته باشد این یک مکتب تک بُعدی است و ناقص است. پس انسان (بما هو انسان) چون دارای وجوه و ابعاد مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی، سیاسی، معرفتی و... می باشد باید برنامه و روش زندگی معنوی متناسب با خود داشته باشد یعنی روش معنوی که برای همه وجوه و ابعاد زندگی او برنامه داشته باشد.

معمولاً شبه معنویت های نوپدید این ویژگی را ندارند و در نهایت برای چند وجه و بُعد زندگی انسانی برنامه می دهند.(1)

محمد علی طاهری یکی از پدید آورندگان شبه معنویت کاذبی است که در آموزه های مکتب خود(عرفان حلقه) مدعی است که عرفان او یک جریان سیاسی نبوده و نخواهد بود و از سیاست صحبتی نمی کند. او ادعا می کند که از فکر و آگاهی صحبت می کند و عرفانش فقط یک مکتب معرفتی و شناختی است.

اذعان به این مطلب توسط طاهری مشخص می کند که عرفان حلقه یک مکتب معنوی تک بُعدی است و طبق توضیحاتی که ذکر کردیم مکتب تک بعدی یک معنویت ناقص است چون متناسب با چند بُعدی بودن انسان نیست. علاوه بر این مطلب مکاتب تک بعدی نه تنها مفید فایده قرار نمی گیرند که حتی گاهی بخاطر تمرکز بر یک وجه انسان باعث آسیب رساندن به انسان می شوند، مانند یک ورزشکاری که سال ها به پرورش اندام مشغول باشد و فقط روی دست و بازوی دست چپ کار کند، نتیجه مشخص است که چقدر نابهنجاری در ظاهر و سیستم بدنی رخ خواهد داد.

نکته بعدی این است که محمد علی طاهری بعد از خروج از ایران و اقامت در شهر (تورنتو) کشور کانادا در جریان اعتراضات مردمی و حوادث مرتبط با آن در اول مهر ماه 1401شمسی با حضور در شبکه تلوزیونی ماهواره ای (ایران اینترنشنال) مردم را به مبارزه با نظام حاکم بر ایران تشویق می کند و با صدور بیانیه هائی در شبکه اجتماعی توئیتر از حوادث ایران حمایت کرده و درخواست می کند همه مردم برای سرنگونی نظام حاکم بر ایران در خیابان ها اجتماع کنند.

این تناقضی آشکار در آموزه های طاهری می باشد. او مکتب خود را غیر سیاسی معرفی می کند ولی ناگهان با چرخش صدو هشتاد درجه ای به صورت یک معترض و سیاستمدار بیانیه و فعالیت های سیاسی می کند. خود این رفتار متناقض و آشفته دلیلی است بر انحرافی بودن عرفان حلقه. چون ثبات محتوائی نداشته و با توجه به شرائط آموزه های اصلی خود را تغییر می دهد.

نکته بعدی این است که تجلیل از افرادی که باعث ضرب و جرح و قتل سایر انسان ها و آتش زدن اموال عمومی و خصوصی به بهانه اعتراض امری کاملاً غیر اخلاقی است، و معنویت اصیل باید مطابق اخلاق باشد. لذا این رفتار سیاسی طاهری دلیلی دیگر بر انحرافی بودن این مکتب است. 

پی‌نوشت:

1.معمولاً شبه معنویت های نوپدید و فرقه ها در برنامه های ارائه شده در چند بُعد زندگی انسان هم توفیقی ندارند چون انسان مخاطب آن ها در سایر وجوه زندگی بدون برنامه است و آسیب پذیری او در آن بعد، باعث بی اثر شدن برنامه های دیگر می شود. مثلاً انسانی که در یک فرقه انحرافی آموزه هائی در مورد فردیت خود و زندگی معنوی فردی می بیند و فرقه برای ارتباط این فرد با جامعه از لحاظ فرهنگی و ارتباط با مردم دیگر برنامه ای نداشته باشد این عضو فرقه دچار عدم سازگاری و پریشانی با پیرامون خود شده و بر معنویت فردی خود مثلا از لحاظ آرامش درونی اثر نامطلوب می گذارد.