پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بسیاری از پیروان فرقه اهل حق به مانند مسلمانان، مکانی را به عنوان قبله قبول دارند و معتقدند قربانی و دفن اموات باید به سمت همان قبله باشد. در مورد قبله اهل حق چهار دیدگاه وجود دارد:

1. پردیور: برخی از پیروان فرقه اهل حق، کعبه را قبله خود نمی­ دانند؛ بلکه قبله خود را پردیور اعلام می­ کنند. پردیور، نام منطقه ­ای است که مؤسس این فرقه در آن­جا مدفون است. هم اکنون این مکان در شهرستان پاوه بخش نوسود در روستای شیخان قرار دارد.

شواهدی بر این مدعا از متون اهل حق می توان یافت:

قادر طهماسبی یکی از نویسندگان این فرقه می­ گوید: «قبله اهل حق پردیور است. پس تمام قربانی ­ها را باید رو به پردیور ذبح نماییم.»(1) در کتاب نامه سرانجام در آداب غسل آمده است: «باید غسل، رو به پردیور که قبله می باشد، انجام گیرد.»(2) ماشاء الله میرسوری نیز در کتاب خود در قسمت تلقین میت آورده است: «قبله حقانیش پردیورن، یعنی قبله حقیقی­اش پردیور است.» (3) در کتاب دیوان گوره هم آمده که پردیور جایگاه اقامت سلطان بوده و نیز قبله اهل حق و جایگاه حشر و حق و حساب می باشد.(4) در ردّ این باور می‌توان گفت که خود سلطان اسحاق و سایر بزرگان اهل حق به طرف کعبه و خانه خدا در مکه دفن شده اند.

2. جم­خانه: جم ­خانه نزد اهل حق از مکان ­های مقدس محسوب می­ شود و برای ورود به آن، آداب و شرایطی در آیین اهل حق وجود دارد. در یکی از متون مقدس آنان چنین آمده است:

جم کعبه شریف قبله یارانن، ترجمه: جم، کعبه شریف و قبله اهل حق است.

جم یعنی مسجد یاری یارانن، ترجمه: جم، مسجد یاران اهل حق است.

جم حل مشکل مطلب دارانن، ترجمه: جم، حل کننده مشکل نیازمندان است.(5)

کعبه ما همان جم است.(6)

3.  برخی برای اهل حق قبله ­ای نمی ­شناسند و بر اساس رأی و نظر خود چیزی را به عنوان قبله معرفی کرده ­اند، از جمله نور علی الهی قبله را قلب می­ داند(7) و در کلامی دیگر  می­ گوید: «هر جایی که ذات حق باشد، حکم قبله را دارد.»(8)

موحد بشیری نویسنده کتاب شناخت رهروان عشق علی و از وابستگان به این فرقه می­ گوید: «اهل حق واقعی هیچ سَمتی را به نام قبله نمی­ شناسد؛ بلکه به هر طرف که قرار گرفت، به خدا سجده می­ کند.»(9)

4. کعبه: بسیاری از پیروان فرقه اهل حق قبله خود را همان کعبه می دانند و حتی افرادی از این فرقه هر ساله به زیارت خانه خدا می روند. نورعلی الهی می­ گوید: «کفن و دفن مردگان اهل حق، مانند مسلمانان است؛ به دلیل این­که قبر خود سلطان اسحاق و حضرت بابایادگار و نیز سایر بزرگان اهل حق مشاهده می ­شود اکثراً رو به قبله(کعبه درمکه معظمه) قرار دارند.» (10)

پی نوشت:

(1) . بیان الحق،طهماسبی،قادر، بی جا، ص114.

(2) . نامه سرانجام، صفى زاده ،صديق،ص574

(3) . سروده ­های دینی یارسان، سورى، ماشاءاللّه، سیمرغ،  ص 204.

(4). دیوان گوره، حسینی ، سید محمد،باغ نی،ص 730.

(5) . سروده­های دینی یارسان، سورى،ماشاءاللّه،سیمرغ، ص 113.

(6). آثار الحق، الهى ، نورعلى ،جیحون، ص72.

(7). همان، ص20.

(8). همان، ص72.

(9).شناخت رهروان عشق علی (ع) اهل حق،موحد بشیری، داوود، ص 23

(10). پژوهشی دقیق بر اهل حق،محمدی،محمد،پازینه، ص130.