آیا رسول خدا (ص) علم غیب داشت؟ (قسمت سوم)
مسلم نیشابوری در صحیح خود به علم غیب رسول خدا (ص) اشاره میکند و به نقل از حذیفه مینویسد: «پیغمبر خدا (ص) مرا از تمام اتفاقاتی که تا قیامت به وقوع میپیوندد، مطلع کردند.»
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از شبهاتی که از جانب وهابیون مطرح میشود، عدم علم غیب برای رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) است. مفتیهای وهابی با بیان ادعای واهی معتقدند که رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) علم غیب نداشت. آنان معتقدند که قرآن کریم در این باره میفرماید: «قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ وَلَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ [أعراف/188] بگو جز آنچه خدا بخواهد، براى خودم اختيار سود و زيانى ندارم و اگر غيب مىدانستم، قطعاً خير بيشترى مىاندوختم و هرگز به من آسيبى نمىرسيد. من جز بيمدهنده و بشارتگر براى گروهى كه ايمان مىآورند، نيستم.»
همچنین مجریان وهابی در شبکههای ماهوارهای خود با استناد به این آیه شریفه، هرگونه علم غیب را برای رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) به نوعی اخبار نزدیک به واقعیت میدانند و آن علوم را متصل به وحی و برگرفته از علم الهی نمیدانند.
در پاسخ به این ادعا نکتهای بیان میشود:
ابن حجر عسقلانی یکی از مشهورترین علمای اهل سنت، با اشاره به آیه شریفه 188 سوره اعراف در کتاب خود مینویسد: «و هر آنچه که رسول خدا (صلیاللهعلیهواله) از غیب خبر داده است بر اساس تعلیم و وحی الهی بوده که از جانب خداوند به ایشان عنایت شده است و حضرت (صلیاللهعلیهوآله) چیزی از نزد خود بیان نکردهاند.»[1]
طبری هم در کتاب تاریخ خود به بیان فرمایش رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) در مورد علم الهی خود و اتصال آن به وحی، اشاره میکند و مینویسد که حضرت فرمودند: «به خداوند متعال سوگند! من علمی ندارم به غیر از علمی که خداوند آن را به من یاد داده است و پروردگار عالم آن را راهنمای بر من قرار داده است.»[2]
با بیان نقل فرمایش حضرت و اشاره ایشان به وجود علم غیب، مشخص میشود علمای اهل سنت نیز به علم غیب رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) اذعان داشتهاند.
در منابع معتبر اهل سنت، به نمونههایی از علم غیب رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نیز اشاره شده است که یک نمونه آن روایتی است که مسلم نیشابوری در صحیح خود نقل میکند: «حذیفه میگوید: پیغمبر خدا (صلیاللهعلیهوآله) مرا از تمام اتفاقاتی که تا قیامت به وقوع میپیوندد، مطلع کردند و چیزی باقی نماند که از حضرت نپرسیده باشم. به غیر از آنکه از زمان خروج اهل مدینه از شهر مدینه سؤالی نپرسیدم.»[3]
بر اساس اعتقادات اهل سنت علم غیب برای انبیاء الهی و یا هر آن کسی که خداوند بخواهد، به اثبات میرسد.
پینوشت:
[1]. ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، دار المعرفة - بيروت، 1379هـ ، ج9، ص203. «وَسَائِرُ مَا ... بِعِلْمِ ذَلِكَ.»
[2]. طبری، تاريخ طبری، دار التراث – بيروت، چاپ دوم، 1387 هـ، ج3، ص106. «وَإِنِّي وَاللَّهِ ... اللَّهُ عَلَيْهَا.»
[3]. مسلم نیشابوری، صحيح مسلم، دار إحياء التراث العربی – بيروت، ج4، ص2217، رقم 2891. «حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ... مِنَ الْمَدِينَةِ؟»
محمدجواد مهریار
افزودن نظر جدید