آیا معاویه بن ابی سفیان کاتب وحی بود
علمای اهل سنت معتقدند معاویه فقط کاتب نامههای رسول خدا (ص) بوده است و کتابت وحی را بر عهده نداشته است.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مفتیهای وهابی ادعا می کنند که معاویه کاتب وحی بوده و آیات قرآن کریم را ثبت و ضبط میکرد. جالب آنجاست که وهابیها برای شخصیت معاویه به عنوان یکی از کسانی که در عداوت با امیرالمؤمنین (علیهالسلام) لحظهای از دشمنی خود دریغ نکرده، مدعی فضائل خاص و در حقیقت فضیلتتراشی شدهاند.
با بررسی در کتب روایی و تاریخی اهل سنت مشخص میشود، برخلاف ادعای وهابیت، معاویه کتابت وحی انجام نمیداد. این ادعا در صورتی مطرح میشود که معاویة بن ابوسفیان از طلقاء بوده و در فتح مکه تسلیم مسلمانان میشود و به ظاهر، اسلام میآورد.
در ادامه برای رد این ادعا، مواردی از منابع اهل سنت بیان میشود:
- ذهبی عالم متعصب و سرشناس اهل سنت در کتاب خود، بر خلاف ادعای وهابیون مینویسد: «زيد بن ثابت كاتب وحی بود و معاويه، نامههای رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) را به عربها مینوشت.»[1]
همچنین ابن حجر عسقلانی یکی دیگر از علمای مشهور و نامی اهل سنت، در کتاب خود با اشاره به کتابت وحی توسط بعضی از اصحاب، نامی از معاویه به عنوان کاتب وحی نمیبرد. او در "الإصابة" مینویسد: «مدائنی میگويد: زيد بن ثابت وحی را مینوشت و معاويه نامههای پيامبر را برای عربها مینوشت.»[2]
بر اساس این دو گزارش، معاویه کاتب وحی نبود و فقط کاتب نامههای رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) بوده است.
ابن أبی الحديد در مورد کتابت قرآن توسط معاویه مینويسد: «اهل تحقيق از آشنايان به سيره رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) میگويند: حضرت علی (عليهالسلام) و زيد بن ثابت و زيد بن ارقم، آنچه از وحی میرسيد مینوشتند و حنظله بن ربيع تيمی و معاوية بن ابوسفیان، نامههای رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) را به سران كشورها و قبایل و آنچه را که حضرت نياز داشت و اموال بيتالمال كه میرسيد و همچنين نحوه تقسيم آن را در حضورآن حضرت مینوشتند.»[3]
پینوشت:
[1]. ذهبی، سير أعلام النبلاء، مؤسسة الرسالة - بيروت، چاپ نهم، ج3، ص123. «ونقل المفضل الغلابی ... كاتبا فيما بين النبی وبين العرب.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[2]. ابن حجرعسقلانی، الإصابة فی تمييز الصحابة، دار الجيل - بيروت، چاپ اول، ج6، ص153. «وقال المدائنی كان زيد بن ثابت يكتب الوحی ... فيما بينه وبين العرب.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. إبن أبی الحديد المعتزلی، شرح نهج البلاغة، دار الكتب العلمية - بيروت / لبنان، چاپ اول، ج1، ص201 ـ 202. «واختلف في كتابته له كيف كانت ... وما يقسم في أربابها.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
محمدجواد مهریار
افزودن نظر جدید