الف : اشغال احساء
قواي‏ حکومت‏ به جانب احساء حركت كرد و در بين راه ، هر آنچه از اموال مسلمين را به چنگ آورد ، تاراج كرد و هر مقاومتي‏ كه در بين راه ، در مقابلشان صورت ‏گرفت ، با بي‏رحمي‏ تمام سركوب كردند ، حتي‏ به نخلستانها هم رحم نكرده ، همه را نابود ساختند و بدين ترتيب احساء تسليم گرديد .
در سال 1796م . اهالي‏ آن تصميم بر رهايي‏ از سلطة وهابيون گرفتند ولي با نيروهاي قوي‏ و مجهّز سعودي‏ مواجه شده ، مجدداً سركوب گرديدند .
ابن بشر دربارة چگونگي‏ تسليم اهالي‏ احساء مي‏نويسد :
امير نجد بعد از نماز صبح ، حركت خود را به احساء آغاز كرد . وقتي‏ كه لشكريان به نزديكي‏ احساء رسيدند ، نيروهاي‏ مسلح بر روي‏ ركاب اسبان ايستاده ، به يك باره با تفنگ‏هاي‏ خود شليك كردند . اين عمل باعث گرديد بسياري‏ از زنان حامله ، سقط جنين نمايند . . . شهر اشغال گرديد و بعد از اشغال ، امير نجد وارد شهر شده ، چند ماهي‏ در آنجا اقامت نمود . او هر كسي‏ را که اراده مي‏كرد ، به قتل مي‏رساند ،
 يا از احساء اخراج مي‏كرد و يا به زندان مي‏انداخت و هر آنچه مي‏خواست به تاراج مي‏برد و خانه‏ها را تخريب مي‏كرد

  "وضرب عليهم ألوفاً من الدراهم و قبضها منهم و ذلك لما تكرّر منهم من نقض العهد و منابذةالمسلمين و أكثر منها القتل . . . "

 يعني هزاران درهم جزيه و ماليات بر آنان تحميل کرد و دريافت نمود . چون اينان پيمان‏شكني‏ كردند ، پس بسياري‏ از آنان را به قتل رسانيد . وقتي‏ ابن سعود قصد كوچ كردن از احساء را داشت ، بسياري‏ از بزرگان و رؤساي‏ آن ديار را به همراه خود به درعيه برد و آنها را در اين شهر اسكان داد و به جاي‏ خود در احساء شخصي‏ به نام ناجم را كه از طرفدارانش بود ، گُمارد (1).

ب : يورش به كربلا

در سال 1216ق . سعودبن عبدالعزيز با قشون بسياري‏ متشكل از مردم نجد ، به قصد عراق حركت كرد . وقتي‏ به شهر كربلا رسيد ، آنجا را محاصره نمود . بعد از وارد شدن به شهر ، به قتل‏ عام مردم پرداختند و به خزانة‏‏ حرم امام حسين‏ ( دست برد زده ، ضريح آن حضرت را شكستند و اموال فراوان و اشياي نفيس آن را به غارت بردند .

آية الله سيد جواد عاملي ، ‏ كه خود شاهد حوادث و از مدافعان شهر نجف اشرف بوده ، مي‏گويد : "امير نجد در سال 1216ق . به بارگاه امام حسين‏ ( تجاوز نمود و اموال آن را به غارت برد . نيروهايش مردان ، زنان و كودكان را به قتل رسانده ، اموالشان را به غارت بردند و به قبر حضرت امام حسين‏ ( جسارت نموده و بقعه را تخريبکردند ، سپس بر مكة مكرمه و مدينة منوره متعرض شدند و هر آنچه كه خواستند در قبرستان بقيع انجام دادند و فقط قبر پيامبر خدا ( صلي الله عليه وآله ) از دست آنان مصون ماند .(2)

كورانسيز در وصف جنايات وهابي‏ها مي‏گويد :
"عادت شيعيان اين بودكه در روز عيد غدير خم ، جشنهايي‏ بر پا مي‏كردند ؛ لذا همگي‏ براي‏ اقامة جشن عيد به نجف اشرف مي‏آمدند . به همين دليل شهرهاي‏ شيعه‏نشين عراق ، بهخصوصكربلا ، خالي‏ از سكنه مي‏شد . وهابيها از اين فرصت استفاده كردند و در غياب مدافعان ، به شهر حمله بردند . در شهركه فقط افراد ضعيف و سال‌خورده باقي‏ مانده بودند ، توسط سپاه 12 هزار نفري‏ وهابيون به قتل رسيدند و هيچ كس در اين جنايت زنده نماند ؛ بهطوريكه تعداد كشته شدگان در يك روز به سه هزار نفر رسيد" (3)

فيلبي‏ در تاريخ نجد مي‏ نويسد :
 امير نجد با لشكر پدر خود بهكربلا حمله کرد وبعد ازمحاصرة شهر ، وارد شهرگرديد . سپس ضريح امام حسين‏ ( را ويران نموده و جواهرات آن را غارت كردند و هر آنچه از اشياي قيمتي‏ در شهر وجود داشت ، به تاراج بردند . ممكن است تصوّر شود كه وهابيون تنها بلاد شيعه‏نشين را مورد تاخت و تاز خود قرار مي‏دادند ، ولي‏ اين تصوّر به هيچ‏وجه درست نيست زيرا آنها ، كلية مناطق مسلمان‏نشين حجاز ، عراق و شام را آماج حملات خود قرار مي‏دادند كه تاريخ در اين مورد از هجوم وحشيانة آنان گزارشهايي‏ را ثبت نموده است .

پی نوشت :
1- عنوان المجد ، ج‏1 ، ص105

2- مفتاح الكرامة ، ج5 ، ص512

3- تاريخ البلاد العربية ، ص126 ، طبق بعضي‏ از گزارشها ، وهابيون پنج‌هزار نفر‌را‌كشته‌وپانزده‌هزار‌نفر را مجروح‌كردند ؛ موسوعة‌العتبات ، ‌ج8 ، ص273