جاحظ می‌گوید: «برخی پنداشته‌اند که دلیل صدق گفتار ابوبکر و عمر، در منع میراث و برائت آن‌ها، این است که اصحاب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) ادعای آنان را رد نکردند؛ یعنی سکوت صحابه در برابر این ادعای خلیفه را تأییدی بر مدّعای او پنداشتند.»
جاحظ این پندار را رد می‌کند و می‌گوید: «اگر ستمدیدگان و آنان که حقّشان ضایع شده بود و طرح دعوا و شکایت داشتند، معترض نبودند، در این صورت سکوت می‌توانست دلیل بر صحّت مدعای خلیفه باشد، در حالیکه اعتراض فاطمه (علیهاالسلام) تا بدانجا پیش رفت که وصّیت کرد ابوبکر بر جنازه‌اش نماز نخواند و هنگامیکه برای مطالبه حق خود، نزد ابوبکر آمد، گفت: ای ابابکر! اگر تو بمیری، چه کسی از تو ارث خواهد برد؟ پاسخ داد: خانواده‌ام و فرزندانم. فاطمه فرمود: چرا ما از پیامبر ارث نبریم، و بالاخره هنگامی‌که ابوبکر فاطمه را از ارث خود منع کرد و حقّش را نداد و فاطمه ناامید شد و یاوری نیافت، گفت: به خدا! تو را نفرین می‌کنم، و ابوبکر جواب داد: به خدا تو را دعا می‌کنم...»
آنگاه این‌طور استدلال می‌کند که اگر عدم انکار ابوبکر توسط صحابه، دلیل بر درست بودن منع فدک باشد، عدم انکار حضرت فاطمه (علیهاالسلام) توسط صحابه نیز دلیل بر درستی طلب فدک از خلیفه، توسط ایشان است!
الرسائل السیاسیه، جاحظ، ص467.
مقاله: «تحلیل منصفانه جاحظ در مورد غصب فدک توسط حکومت و پاسخ به شبهات»