سید ابوالاعلی مودودی (1282 – 1358 شمسی) از جمله عالمان سلف‌گرا و از مصلحان و متفکران دینی در شبه قاره هند بوده است.[1] او با تاثیرپذیری از جریان سلفی‌گری جاری در شبه قاره هند که توسط شاه ولی الله دهلوی تاسیس شد،[2] توانست مبلغی برای فرقه سلف‌گراها به حساب آید.
اگرچه توجه به افکار این اندیشمند در ابعاد مختلف، نیازمند بازبینی است، اما آن‌چه مهم می‌نماید، بازخوانی نظرات این متفکر اهل سنت در باب دو خلیفه نامدار و پذیرفته شده از سوی اهل سنت است.
ابوالاعلی مودودی معتقد است که حاکمیت تنها از آن خداست و قرآن نیز حکومت‌هایی که به دستورات خداوند عمل می‌کند را، خلافت نامیده است.[3] او بهترین نمونه حاکمیت اسلامی را پس از پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، خلافت راشده می‌داند[4] و در همین راستا اشکالاتی را متوجه حاکمان به اصطلاح اسلامی صدر اسلام می‌کند. به عنوان مثال او عملکرد عثمان را در راستای تبدیل خلافت به سلطنت یاد می‌کند و بیان می‌کند که عثمان عدالت و برابری را رعایت نکرد و آشنایان را بر مناصب گماشت.[5] ابوالاعلی بر این باور است که رفتار امام علی (علیه‌السلام) در عزل معاویه در منصبش صحیح بوده و فئه باغیه که در حدیث نبوی به آن اشاره شده است، معاویه و لشکریانش هستند.[6]

پی‌نوشت:

[1]. برای اطلاع از زندگی نامه ابوالاعلی ر.ک عراقچی، سید عباس، اندیشه سیاسی ابوالاعلی مودودی و جنبش احیاء طلبی اسلامی، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، ش 19.
[2]. حسنی، عبدالحی، نزهه الخواطر، حیدرآباد، انتشارات مجلس دائره المعارف العثمانیه، 1978 م، ج 6، ص 397-410.    
[3]. مودودی، ابوالاعلی، قانون اساسی در اسلام، ترجمه: محمد علی گرامی، قم، دار الفکر، بی تا، ص 64.
[4]. همان، تجدید و احیای دین، ترجمه: عبدالغنی سلیم، تهران، احسان، 1383ش، ص 109-110.
[5]. مودودی، ابوالاعلی، الخلافه و الملک، تعریب: احمد ادریس، کویت، دار القلم، 1978 م، ص64. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[6]. مودودی، ابوالاعلی، الخلافه و الملک، کویت: دار القلم، ص86 -87. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.