در نگاه وهابیت به زبان آوردن نیت بدعت است
.
در اعتقادات فرقه وهابیت وارد شده است که هر کس نیت را به زبان بیاورد و از عملکردش پشیمان نباشد، باید کشته شود این در حالی است که در سنت رسول خدا و گفتار صحابه کرام، و در یک کلام، در سخنان خداوند هیچ اشارهای به حرمت به زبان آوردن نیت نشده است، با اینکه در قرآن و گفتار پیامبر و ائمه معصومین (علیهمالسلام) و ... نیت کردن برای فعل و عملی چه خوب و چه بد، سخنان فراوانی گفته شده است.
در قرآن در چند بخش به مسئله نیت اشاره شده است از جمله: در یک مرحله دعوت میکند که در تمام برنامهها قصد و نیت شما برای خدا باشد: «وَ جاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ هُوَ اجْتَباكُمْ...[ حج/78] و بکوشید حق کوشش را در راه بهدست آوردن قرب و رضای خداوند...»
در مرحله دوم از نیت پاک و مقصود و منظور بندگان واقعی خداوند خبر میدهد: «إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً.[انسان/9] ... ما شما را فقط برای خدا اطعام کردیم...»
در مرحله بعدی اشاره به این نکته دارد که آنچه بر دل و سینه و قلب شما میگذرد، خداوند نسبت به آن آگاه و حاضر و ناظر است: «قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ...[آل عمران/29] بگو به ایشان هر چه را در دل پنهان داشته باشید یا آشکار کنید خداوند به همه آنها آگاه است، او هر چه در آسمانها و زمین است را میداند...»
و در مرحله آخر به نیتهای غیر خدایی و مقاصد ناپاک و آلوده اشاره میکند و صاحبان آن نیات شوم را وعده به آتش جهنم میدهد: «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً... وَ أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعَذابِ. [بقره/165] و بعضی از مردم نادان غیر خدا را به مانند خدا گیرند ... و عذاب خداوند بسیار سخت است.»
در روایات اسلامی هم چون آیات قرآن، میدان وسیعی را به این مسئله نیت اختصاص دادهاند، از جمله از حضرت علی (علیهالسلام) در کتاب غررالحکم[1] نقل شده است که: «الاعمال ثمار النیات؛ یعنی کوششها و فعالیتهای انسان، محصولات نیات او هستند»، «النیه اساس الفعل؛ یعنی نیت بنیان و پایه عمل است»، «افضل الذخائر حسن الضمائر؛ یعنی برترین اندوختهها نیکی باطن است» و...
اما با وجود این همه آیات و روایات وارده، جای تعجب است به اینکه چگونه وهابیان که خود را اسلام شناس واقعی معرفی میکنند و دیگر مذاهب اسلامی را نسبت کفر و شرک و بیدینی میدهند، آیا واقعاً این آیات و روایات را ندیدهاند و یا توجه نکردهاند و به راحتی فتوا به کشتن مسلمانان و یا هر کس دیگر میدهند.
مثلاً محمد بن ابراهیم آل الشیخ از نوادگان محمد بن عبدالوهاب، به پیروی از اسلاف گذشته خود و به تبع از ابن تیمیه، تصریح کرده است که هر کس نیت خود را به زبان بیاورد و از عملکردش پشیمان نباشد، باید کشته شود. او در قسمتی از کتابش با عنوان –التلفظ بالنیه عند الوضوء...- مینویسد: «... والتلفظ بها بدعه، فان النّبی لم یلتفظ بالنیه قط لا فی الحج و لاعمره... بل فی کلام الشیخ انه بعد مایعرف سنه الرسول یستتاب فان تاب و الاّ ضربت عنقه و هذا واضح کأمثاله الذی ینسب الی الدین ما لیس منه و تبین له الحجه ثم یعاند فانه یعاقب بما یردعه...[2] به زبان آوردن نیت بدعت است، زیرا رسول خدا آن را به هیچ وجه به زبان نیاورده است، نه در حج و نه در عمره ... بلکه در کلام شیخ –ابن تیمیه- آمده است که اگر کسی برایش ثابت شد و قبول نکرد توبه داده میشود، اگر توبه نکرد گردنش زده میشود. این مسئله واضح است. همانند کسی که چیزی را به دین نسبت دهد که جزء دین نیست. برای او اقامه حجت میشود، اگر عناد ورزید به چیزی عقاب میشود که او را از این کار باز دارد، حتی اگر با کشتن باشد.»
سؤالی که مطرح میشود این است که او و همفکرانش با وجود این همه آیات و روایات اسلامی در مورد نیت، چه حجت شرعی و عقلی بر این ممانعت دارند و حکم به قتل و کشتار افراد بیگناه میدهند و آن را بدعت معرفی میکنند؟
پینوشت:
[1]. غرر الحکم، عبدالواحد تمیمی آمدی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران, ایران, (1378ش)،باب نیت، ص189-191-192.
[2]. فتاوی و رسائل، محمد آل الشیخ، مکتبه الحکومه، ریاض، عربستان، (1399ق)، ج2 ص63-64.
افزودن نظر جدید