تناقض‌گویی در کلام مشایخ شیخیه

  • 1396/11/19 - 23:32
تناقض‌گویی در کلام و رفتار مشایخ شیخیه بسیار دیده می‌شود و این نشانه‌ی غیر وحیانی بودن این مکتب است. گاه باشد که علمای شیخیه در یک عبارت، رکنیت و ناطقیت خود را نفی می‌کنند و بر کسی که آن را مدعی شود، لعن می‌فرستند و گاه باشد که با عبارت غیر صریح، یکی از مشایخ خود را رکن رابع و ناطق واحد معرفی می‌کنند.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از شاخصه‌های اصلی تمامی فِرَق ضاله و گمراه در طول تاریخ، تناقضات گفتاری و رفتاری سرکردگان این فِرَق بوده است. مکتبی که از وحی سرچشمه نگیرد، دچار تزلزل و انحراف است. فرقه‌ی شیخیه نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. بزرگان فرقه‌ی شیخیه در آثار، گفتار و رفتار خویش دچار تناقضات آشکاری شده‌اند و هرگاه کسی به ایشان اعتراضی کند، سخن یا رفتار گذشته‌ی خود را توجیه می‌کنند. گاهی در مقام تقیه سخنی می‌گویند، ولی در مباحث علمی آزاد و در کرسی تدریس سخن دیگری را ابراز می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین این تناقضات، معرفی شخصی در جایگاه رکن رابع و ناطق واحد است. کریمخان کرمانی در خصوص نفی رکنیت خود می‌نویسد: «گاه باشد كه بگويند كه فلاني خود را ركن رابع و ركن رابع را هم منحصر در فرد و مفترض الطاعه مي‌داند... به حق حضرت بقية‌ الله (عجل الله فرجه) كه مجموع اين‌ها افتراست.» [1] در مقابل محمدخان در خصوص مقام ناطقیت رشتی می‌نویسد: «ايشان را [یعنی سید کاظم را] أعلم از كل شناختيم كه مرجع جميع علما بودند. حال هم يك همچون اعلمي كه همه عدول رجوع به او كنند و او ناطق باشد، چه از جانب ناطق، چه از جانب امام به فرمايش سيد مرحوم لازم است، عدول هم سر جاي خود هستند.» [2] محمدخان کرمانی در این عبارت با کنایه و غیر مستقیم، سید کاظم را ناطق می‌داند و او را أعلم از کل مشایخ و مرجع جمیع علما معرفی می‌کند. نمونه‌ی این تناقضات، بسیار در کلام مشایخ شیخیه دیده می‌شود که نشانه‌ی غیر وحیانی بودن مکتب ایشان است.

پی‌نوشت:
[1]. کریمخان کرمانی، شرح اصطلاح رکن رابع، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 6-7.
[2]. محمدخان کرمانی، رساله‌ی اسحاقیه، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 209.

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.