پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی، اجتماعی و مذهبی در بین مسلمانان مسجد است که خداوند متعال هر گونه ایجاد مانع و رقیب در برابر مسجد را مورد نکوهش قرار داده و این کار را بزرگ‌ترین ظلم برشمرده است؛ آنجا که می‌فرماید: «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ وَ سَعى‏ فی‏ خَرابِها[بقره/114] و کیست ظالم‌تر از آن کس که نگذارد در مساجد خدا، نام وى برده شود و در ویرانى آنها بکوشد.» در تفاسیر آمده: «عبارت «سَعى‏ فی‏ خَرابِها» عامّ است و هر مانعی که نتیجه آن تخریب مساجد و از رونق افتادن آن باشد، مشمول همین حکم است.»[تفسیر نمونه، ج۱، ص۴۱۱] یکی از مکان‌هایی که به‌عنوان رقیبی برای مسجد قرار گرفته، خانقاه صوفیان محل اجتماع آنان می‌باشد که به‌دلیل بی‌توجّهی و شرکت نکردن در مسجد و تبلیغ سوء علیه مسجد و انجام آداب و اعمالی غیر از اعمال سفارش شده از طرف خداوند و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) به‌عنوان رقيبی برابر مسجد قرار گرفته است. عبدالحسین زرین‌کوب در این‌باره گفته: « صوفیان برای آنکه در مقابل هجوم مخالفان تنها نمانند، جماعت‌های برادری و فرقه‌های خاص اخوت درست کردند و در برابر مسجد و مدرسه، که پناهگاه  متشرعه و فقها بوده است، برای خویش زاویه و خانقاه ساختند و رفته‌رفته آدابی و ترتیبی برای خود به وجود آورده‌اند.»[ ارزش میراث صوفیه، ص ۳۵] بنابراين خانقاه به‌دليل دوركردن مردم از مساجد و به تبع آن از رونق افتادن مسجد و انچام اعمالی نكوهيده در آن، به‌عنوان یکی از رقبای مسجد و حتی مصداق تخریب مسجد به‌حساب می‌آید.

پی‌نوشت:
مکارم شیرازی ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ ۴۵، ۱۳۸۲
زرین‌کوب، عبدالحسین، ارزش میراث صوفیه، انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۹۲.