پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ وقتی تمایل صوفیه به شیعه زیاد شد و صوفیه به سوی شیعه متمایل شدند، صوفیان سنی از آن ترسیدند که همه صوفیه در شیعه ادغام گردد و در نتیجه موقعیت ایشان در خطر افتد و ولایت منحصر به صوفیان علوی شود و از آنان سلب گردد. از اینجا بود که طریقه نقشبندی به دست بهاءالدین محمد بخارایی (717 - 791 ه. ق) تاسیس گردید. برخی تاسیس طریقه نقشبندی را قیامی صوفیانه بر ضد آداب کهن تصوف از قبیل ذکر و خلوت و کرامت می‌دانند. (شیرازی محمدمعصوم، طرائق الحدائق، ج 2، ص 287) بدین ترتیب نقشبندیان سلسله‌های طریقتی را که در مجموع به امیر مومنان علی (علیه السلام) برمی‌گشت را نفی کردند. به گفته محمد نقشبندی «سلسله کسی به جایی نمی‌رسد.» (جامی عبدالرحمن، نفحات الانس، ص 286) او منکر آن شد که سلسله‌های صوفیان معاصرش اصلی داشته باشد: «به هیچ کس از متاخران، طریقه‌ای از مشایخ متقدم نرسیده است.» (همان، ص 9) بدین طریق طریقت نقشبندی منکر اتصال سلاسل صوفیه شد و اصل مشهور در صوفیه که به نام اتصال سلاسل صوفیه معروف بود را قبول نکرد.

پی‌نوشت:

شیرازی محمدمعصوم، طرائق الحدائق، مصحح محجوب محمدجعفر، سنایی، تهران، 1383.
جامی عبدالرحمن، نفحات الانس من حضرات القدس، سخن، تهران.