روان شناسی ابن تیمیه
همیشه نباید افکار و اندیشههای یک شخصیت را با دید علمی و فنی به مقیاس قضاوت نهاد و مورد بررسی قرار داد. بلکه باید در این بین به نوعی به روحیات و شخصیت و روان شناسی وی نیز توجه کرد. هر انسانی دارای روان خاص به خود است، ولی باید یک شخصیت اجتماعی از حداقلهای یک روان سالم برخوردار باشد. شواهد در ابنتیمیه برخلاف این نکته است.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شواهدی از تاریخ زندگی ابن تیمیه نشان از عدم تعادل روحی وی خبر میدهد. مثلاً نحوه و نوع تعصب و غرضورزی وی در نوشتن کتاب منهاج السنة النبویة در نظر دوست و دشمن از برخورد غیر علمی و سراسر ناراحت وی با مذهب شیعه خبر میدهد.
در اینباره شواهد دیگری نیز وجود دارد، مانند ادعای ابن بطوطه درباره ابن تیمیه. ابن بطوطه جهانگرد مشهور و اهل مراكش بود. او در سفرنامهاش مىنويسد: «وكان بدمشق من كبار الفقهاء الحنابلة تقی الدين بن تيميّة كبير الشام يتكلّم فی الفنون إلاّ أنّ في عقله شيء.[1] در دمشق يكى از بزرگان فقهاى حنبلى به نام ابن تيميه را ديدم كه در فنون مختلف سخن مىگويد، ولى عقل او سالم نبود.»
نگارنده به هیچ روی قصد اثبات این نکته را با این سند تاریخی ندارد، اما وجود ادله بسیاری برای ما اثبات میکند که بروز هیجانات، برخوردهای احساسی، عدم تامل و صبر در مصائب وارده، کینهتوزیها، بر شخصیت ابن تیمیه و آراء وی، بیتاثیر نبوده است.
پینوشت:
[1]. کتاب الرحله، ابن بطوطه، ج 1، ص 57، بینا، بیتا.
افزودن نظر جدید