پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شأن و منقبت اهل بیت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) آن‌قدر بالا است، که خداوند متعال در قرآن کریم، چندین آیه را به آن ذوات پاک و مقدس اختصاص داده است. یکی از این آیات، آیه 82 سوره مبارکه طه است. خداوند در این آیه می‌فرماید: «وَ إِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَن تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدي.[طه/82] و قطعاً من بسى آمرزنده کسى هستم، که از شرک توبه کند و به یکتایى من ایمان آورَد و با اطاعت از دستورات من کار شایسته کند و با پیروى از پیامبران و پذیرش ولایت آنان راه درست را بیابد.»
مفسرین و محدثین برجسته اهل سنت در ذیل این آیه به روایاتی اشاره کردند، که نشان می‌دهد این آیه در شأن و منقبت حضرت علی (علیه السلام) و اهل بیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است.
1) ابن حجر در کتاب الصواعق المحرقه در تفسیر آیه مذکور آورده است: «إهتدی إلی ولایة أهل‌بیته.[1] مغفرت برای کسی است که به ولایت اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) هدایت پیدا کند.»
2) قندوزی در کتابش به روایتی از انس بن مالک اشاره کرده، که او گفته است: «إهتَدى إلى وَلايَة أهلِ بَيتِه.[2] مغفرت و بخشش الهی برای کسی است که به ولایت اهل بیت رسول خدا هدایت پیدا کرده باشد.»
3) حاکم حسکانی دیگر عالم اهل سنت است که در خصوص این آیه گفته است: از ابوذر غفاری در مورد آیه مذکور سؤال شده است. او گفته است: «لِمَن آمَنَ بِما جاءَ بِهِ مُحَمَّد، وَ أدّى الفَرائِضَ ثُمَّ إهتَدى، إلى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ.[3] مغفرت برای کسی است که به آن‌چه محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) آورده است، ایمان بیاورد و واجبات را به‎جا آورد و سپس با دوستی آل محمد (علیهم السلام) هدایت پیدا کند.»
4) ابن عدی در کتاب الکامل روایتی را از أبوجارود، از أبوجعفر (علیه السلام) نقل کرده است که از حضرت سؤال کرد: مراد از (و إني لغفار لمن تاب وآمن وعمل صالحاً ثم إهتدى)، چیست؟ حضرت فرمود: «تابَ مَن ظَلمَه وَ آمَنَ مَن كَفَر وَ عَمِل صالِحاً بَعد أساءة ثُمَّ إهتَدى إلى وِلايَتِنا أهل البَيت.[4] مغفرت برای کسی است که ظلم کرد و توبه نمود و یا بعد از کفر ایمان آورد و یا بعد از اعمال زشت، عملی نیکو انجام داد و سپس به ولایت ما اهل بیت، هدایت پیدا کرد.»
5) طبری در ذیل آیه مورد بحث به روایت دیگری اشاره کرده است: «سمعتُ ثابتاً البَناني يقول في قوله: وَإني لغفار لمن تاب وآمن وعمل صالحاً ثم إهتدى، قال: إلى ولاية أهل بيت النبي.[5] شنیدم که ثابت بنانی در مورد آیه گفته است مراد از (اهتدی)، هدایت به‌سوی ولایت اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) است.»
با رجوع به کتب حدیثی و تفسیری از منابع مهم اهل سنت، می‌بینیم که برخی از آن‌ها معتقد هستند که آیه فوق در منقبت اهل بیت پاک رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است.

پی‌نوشت:

[1]. الصواعق المحرقة، ابن‌حجر، دارالکتب العلمیة، بیروت: ص53
[2]. ینابیع المودة، قندوزی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج2، ص444
[3]. شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج1، ص494، ح523
[4]. الکامل فی الضعفاء الرجال، ابن‌عدی، الرسالة العلمیة: ج3، ص190
[5]. جامع البیان عن تأویل آی القرآن، ابن جریر طبری، دارالکتب العلمیة، بیروت : ج16، ص243

نویسنده: محمد یاسر بیانی