پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از پیشگویی‌های کتاب مقدس یهودیان و مسیحیان، برخاستن پیامبری از نسل قیدار بن اسماعیل بن ابراهیم است. مطابق نسب‌نامه کتاب مقدس قیدار فرزند دوم اسماعیل است: «و این‌ است‌ نام‌های‌ پسران‌ اسماعیل، موافق‌ اسم‌های‌ ایشان‌ به‌ حسب‌ پیدایش‌ ایشان. نخست‌زاده‌ اسماعیل، نَبایوت‌ و قیدار و اَدَبیل‌ و مِبسام»[1].‌ نسل قیدار به عنوان بنی قیدار شناخته می‌شدند[2]؛ و از آنجا که بنی اسماعیل در سرزمین‌های عرب ساکن شدند فرزندان اسماعیل عرب شدند و به زبان عربی سخن می‌گفتند.
در کتاب مقدس آیات زیادی وجود دارد که نزول وحی در میان عرب و بنی‌قیدار را پیش گویی می‌کند؛ از جمله در کتاب اشعیا آمده است: «اینك‌ بنده‌ من‌ كه‌ او را دستگیری‌ نمودم ‌و برگزیده‌ من‌ كه‌ جانم‌ از او خشنود است، من‌ روح‌ خود را بر او می‌نهم‌ تا انصاف‌ را برای‌ امّت‌ها صادر سازد. او فریاد نخواهد زد و آواز خود را بلند نخواهد نمود و آن‌ را در كوچه‌ها نخواهد شنوانید. نی‌ خرد شده‌ را نخواهد شكست‌ و فتیله‌ ضعیف‌ را خاموش‌ نخواهد ساخت‌ تا عدالت‌ را به‌ راستی‌ صادر گرداند. او ضعیف‌ نخواهد گردید و منكسر نخواهد شد تا انصاف‌ را بر زمین‌ قرار دهد و جزیره‌ها منتظر شریعت‌ او باشند. خدا یهوه‌ كه‌ آسمان‌ها را آفرید و آن‌ها را پهن‌ كرد و زمین‌ و نتایج‌ آن‌ را گسترانید و نفس‌ را به‌ قومی‌ كه‌ در آن‌ باشند و روح‌ را بر آنانی‌ كه‌ در آن‌ سالكند می‌دهد، چنین‌ می‌گوید: «من‌ كه‌ یهوه‌ هستم‌ تو را به‌ عدالت‌ خوانده‌ام‌ و دست‌ تو را گرفته، تو را نگاه‌ خواهم‌ داشت‌ و تو را عهد قوم‌ و نور امّت‌ها خواهم‌ گردانید. تا چشمان‌ كوران‌ را بگشایی‌ و اسیران‌ را از زندان‌ و نشینندگان‌ در ظلمت‌ را از محبس‌ بیرون‌ آوری. من‌ یهوه‌ هستم‌ و اسم‌ من‌ همین‌ است؛ و جلال‌ خود را به‌ كسی‌ دیگر و ستایش‌ خویش‌ را به‌ بت‌های‌ تراشیده‌ نخواهم‌ داد. اینك‌ وقایع‌ نخستین‌ واقع‌ شد و من‌ از چیزهای‌ نو اعلام‌ می‌كنم‌ و قبل‌ از آنكه‌ به وجود آید شما را از آن‌ها خبر می‌دهم.» ای‌ شما كه‌ به‌ دریا فرود می‌روید، و ای آنچه‌ در آن‌ است! ای‌ جزیره‌ها و ساكنان‌ آن‌ها سرود نو را به‌ خداوند و ستایش‌ وی‌ را از اقصای‌ زمین‌ بسرایید! صحرا و شهرهایش‌ و قریه‌هایی‌ كه‌ اهل‌ قیدار در آن‌ها ساكن‌ باشند آواز خود را بلند نمایند و ساكنان‌ سالع‌ ترنّم‌ نموده، از قله‌ کوه‌ها نعره‌ زنند! برای‌ خداوند جلال‌ را توصیف‌ نمایند و تسبیح‌ او را در جزیره‌ها بخوانند! خداوند مثل‌ جبّار بیرون‌ می‌آید و مانند مرد جنگی‌ غیرت‌ خویش‌ را بر می‌انگیزاند. فریاد كرده، نعره‌ خواهد زد و بر دشمنان‌ خویش‌ غلبه‌ خواهد نمود. از زمان‌ قدیم‌ خاموش‌ و ساكت‌ مانده، خودداری‌ نمودم. الآن‌ مثل‌ زنی‌ كه‌ می‌زاید، نعره‌ خواهم‌ زد و دم‌ زده، آه‌ خواهم‌ كشید. کوه‌ها و تل‌ها را خراب‌ كرده، تمامی‌ گیاه‌ آن‌ها را خشك‌ خواهم‌ ساخت‌ و نهرها را جزایر خواهم‌ گردانید و بركه‌ها را خشك‌ خواهم‌ ساخت؛ و كوران‌ را به‌ راهی‌ كه‌ ندانسته‌اند رهبری‌ نموده، ایشان‌ را به‌ طریق‌هایی‌ كه‌ عارف‌ نیستند هدایت‌ خواهم‌ نمود. ظلمت‌ را پیش‌ ایشان‌ به‌ نور و كجی‌ را به‌ راستی‌ مبدّل‌ خواهم‌ ساخت. این‌ كارها را به جا آورده، ایشان‌ را رها نخواهم‌ نمود. آنانی‌ كه‌ بر بت‌های‌ تراشیده‌ اعتماد دارند و به‌ اصنام‌ ریخته‌ شده‌ می‌گویند كه‌ خدایان‌ ما شمایید، به‌ عقب‌ برگردانیده، بسیار خجل‌ خواهند شد. ای‌ كران‌ بشنوید و ای‌ كوران‌ نظر كنید تا ببینید»[3].
برخی از این صفات و ویژگی‌ها عبارتند از:
- آن بزرگوار پسندیده و برگزیده خداست و می‌دانیم كه از مشهورترین القاب پیامبر مصطفی است كه دقیقاً به معنی برگزیده می‌باشد.
- صاحب شریعت است و شریعت او هم جهانی است و مخصوص به گروه خاصی نیست.
- این پیامبر در میان مشركین و بت پرستان مبعوث می‌شود.
- او مأمور به جنگ و جهاد است و بر دشمنان خویش نیز غلبه خواهد نمود.
- هنگامی که این پیامبر ظهور کند اهل قیدار آواز خود را بلند خواهند کرد. بنا بر این ظهور این شخصیت برگزیده از میان بنی قیدار خواهد بود.
در فصلی دیگر اشعیا می‌گوید: «این پیام برای عربستان است: ای‌ قافله‌های‌ ددانیان‌ در جنگل‌ عرب‌ منزل‌ كنید. ای‌ ساكنان‌ زمین‌ تیما تشنگان‌ را به‌ آب‌ استقبال‌ كنید و فراریان‌ را به‌ خوراك‌ ایشان‌ پذیره‌ شوید زیرا كه‌ ایشان‌ از شمشیرها فرار می‌كنند، از شمشیر برهنه‌ و كمان‌ زه‌ شده‌ و از سختی‌ جنگ. زان رو كه‌ خداوند به‌ من‌ گفته‌ است‌ بعد از یک سال‌ موافق‌ سال‌های‌ مزدوران، تمامی شوكت‌ قیدار تلف‌ خواهد شد و بقیه‌ شماره‌ تیراندازان‌ و جبّاران‌ بنی‌ قیدار قلیل‌ خواهد شد چون که‌ یهوه‌ خدای‌ اسرائیل‌ این‌ را گفته‌ است»[4]. بشارت شناسان این آیات را بر داستان جنگ احد تطبیق دادند که در آن با شمشیر های برهنه و کمان‌های زه شده به مصاف دشمن رفتند اما در این جنگ بنی قیدار (پیامبر اسلام) شکست خوردند و علت این شکست نیز سرپیچی تیراندازان از دستور پیامبر اسلام و خالی کردن جایگاهی بود که پیامبر اسلام برایشان مقرر کرده بودند؛ و این جنگ نیز درست یک سال بعد از جنگ بدر رخ داد.
در فصل‌های دیگر کتاب اشعیا نیز باز بنی قیدار اشاره می‌کند و می‌نویسد: «برخیز و درخشان‌ شو زیرا نور تو آمده ‌و جلال‌ خداوند بر تو طالع‌ گردیده‌ است. زیرا اینك‌ تاریكی‌ جهان‌ را و ظلمت‌ غلیظ‌ طوایف‌ را خواهد پوشانید امّا خداوند بر تو طلوع‌ خواهد نمود و جلال‌ وی‌ بر تو ظاهر خواهد شد؛ و امّت‌ها به سوی‌ نور تو و پادشاهان‌ به سوی‌ درخشندگی‌ طلوع‌ تو خواهند آمد. چشمان‌ خود را به‌ اطراف‌ خویش‌ برافراز و ببین‌ كه‌ جمیع‌ آن‌ها جمع‌ شده، نزد تو می‌آیند. پسرانت‌ از دور خواهند آمد و دخترانت‌ را در آغوش‌ خواهند آورد. آنگاه‌ خواهی‌ دید و خواهی‌ درخشید و دل‌ تو لرزان‌ شده، وسیع‌ خواهد گردید، زیرا كه‌ توانگری‌ دریا به سوی‌ تو گردانیده‌ خواهد شد و دولت‌ امّت‌ها نزد تو خواهد آمد. كثرت‌ شتران‌ و جمازگان‌ مدیان‌ و لیفه‌ تو را خواهند پوشانید. جمیع‌ اهل‌ شبع‌ خواهند آمد و طلا و بخور آورده، به‌ تسبیح‌ خداوند بشارت‌ خواهند داد. جمیع‌ گله‌های‌ قیدار نزد تو جمع‌ خواهند شد و قوچ‌های‌ نبایوت‌ تو را خدمت‌ خواهند نمود. به‌ مذبح‌ من‌ با پذیرایی‌ برخواهند آمد و خانه‌ جلال‌ خود را زینت‌ خواهم‌ داد»[5].
در این پیش گویی اشعیا از شخصی می‌خواهد برخیزد و پرتو افکن شود زیرا جلال خدا بر او طلوع کرده و این درست زمانی است که تاریکی و ظلمت جهان را پوشانده و شتران بنی مدین و بنی عیفه در نزد او جمع می‌شوند و تمامی گله های قیدار در نزد این شخصیت گرد خواهند آمد و خدا خانه خود (کعبه) را شکوه و عظمت خواهد داد. با توجه به اینکه قیدار در عربستان بوده است، تطبیق این پیشگویی بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) سازگار است.
مطابق روایات اسلامی نیز، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از فرزندان قیدار است. در کتاب بحارالانوار نسب نامه پیامبر اکرم این چنین نقل شده است : «رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَبُو الْقَاسِمِ مُحَمَّدٌ وَ أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ بْنِ هَاشِمِ بْنِ عَبْدِ مَنَافِ بْنِ قُصَيِّ بْنِ كِلَابِ بْنِ مُرَّةَ بْنِ لُوَيِّ بْنِ غَالِبِ بْنِ فِهْرِ بْنِ مَالِكِ بْنِ النَّضْرِ بْنِ كِنَانَةَ بْنِ خُزَيْمَةَ بْنِ مُدْرِكَةَ بْنِ إِلْيَاسَ بْنِ مُضَرَ بْنِ نِزَارِ بْنِ مَعَدِّ بْنِ عَدْنَانَ بْنِ أَدِّ بْنِ أُدَدَ بْنِ الْيَسَعِ بْنِ الْهَمَيْسَعِ بْنِ سَلَامَانَ بْنِ النَّبْتِ بْنِ حَمَلِ بْنِ قَيْدَارِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْخَلِيلِ»[6].
در روایت دیگری آمده است: «حضرت ابراهیم (علیه السلام) وقتی نور نبوّت را در صورت اسماعیل نظاره کرد، به او فرمود: «به به، گوارا باد بر تو ای اسماعیل! خداوند تو را به نور پیامبرش محمد مخصوص گردانیده است و من از تو در این باره عهد و پیمان می‌گیرم». پس اسماعیل این عهد را گرفت و به آن پایبند بود تا با هاله دختر حارث ازدواج نمود و قیدار از او متولد شد و نور رسول خدا در چهره او نمایان شد. اسماعیل آن نور را در چهره او دید و تابوت (امانات) را به وی داد و او را به دین و سنت خداوند توصیه نمود. به او فرمان داد که این نور را جز در پاک‌ترین زنان به ودیعت نسپارد»[7].

پی‌نوشت:

[1]. پیدایش 25: 13.
[2]. اشعیا 21: 16.
[3]. اشعیا 42: 1-18.
[4]. اشعیا 21: 13-17.
[5]. اشعیا 60: 1-7.
[6]. بحارالانوار، علامه مجلسی، (بیروت، دار إحياء التراث العربي‏، 1403)، ج 15، ص 107.
[7]. اثبات الوصیه، علی بن حسین مسعودی، (ترجمه محمد جواد نجفی، تهران، اسلامیه)، ص 171.