پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مسلمانان در طول تاریخ اسلام بر جواز؛ بلکه استحباب سفر برای زیارت قبور اولیای الهی اجماع داشته‌اند. اما این عمل از ناحیه ابن تیمیه ممنوع شد، زیرا وی اوّلین کسی است که از این مسئله جلوگیری کرده و شدیداً با آن مقابله نمود و به بدعت بودن آن فتوا داد. بعد از او شاگردان و مروجان افکارش این نظر را دنبال کرده و تا زمان محمد بن عبدالوهاب و وهابیون ـ که همگی به حرمت زیارت قبور معتقدند ـ ادامه داشت. ابن  تیمیه در کتاب اقتضاء الصراط المستقیم چنین می‌گوید: «یکی از بزرگترین بدعت‌های شرک بین مسلمین .... و سفر کردن برای زیارت قبور است».[1]

اما در رد قول ابن تیمیه باید گفت: در قرآن و احادیث صحیحی از پیامبر اکرم دستور به زیارت قبور وارد شده است. قران در سوره نساء می‌فرماید: «وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحيماً [نساء/64] ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر برای این که به فرمان خدا، از وی اطاعت شود. و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم می‌کردند (و فرمان‌های خدا را زیر پا می‌گذاردند)، به نزد تو می‌آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می‌کردند؛ و پیامبر هم برای آنها استغفار می‌کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می‌یافتند.» ابن حجر عسقلانی در کتاب خود درباره مشروعیت زیارت قبور و سفر به این منظور با استدلال به آیه این چنین می‌گوید: «این آیه دلالت می‌کند که مردم پیش پیامبر اکرم بروند و نزد پیامبر استغفار کنند و پیامبر هم برا ی آنها استغفار کند و این رتبه‌ای است که با مرگ پیامبر قطع نمی‌شود».[2] نظر سبکی هم درباره استدلال به این آیه، شبیه به استدلال ابن حجر عسقلانی است.[3] در صحیح مسلم آمده است که: «از پیامبر اکرم نقل شده است که من از زیارت قبور نهی کرده بودم ولی الآن می‌توانید قبور را زیارت کنید».[4] البانی وهابی هم زیارت قبور را امری مشروع می‌داند.[5] با این وجود عجیب است که چرا ابن تیمیه و پیروانش زیارت قبور را بدعت می‌داند؟

پی‌نوشت:

[1]. ابن تیمیه، اقتضاء صراط المستقیم ج 1 ص 56، تحقیق: ناصر بن عبد الکریم العقل، ناشر: مکتب الرشد الریاض
[2]. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.