محفل، کانالی مناسب برای جذب
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکیاز طرقی که معمولا کانال مؤثر و کارسازی برای جذب مخاطب در عرفانهای کاذب است، برقراری جلسات، محافل، نشستها و همایشهاست این ابزار که از آن به « جذب چهره به چهره » هم نام برده میشود، در موارد زیادی شکل رسمی به خود گرفته و گاهی هم به صورت غیر رسمی و حتی قاچاقی مورد استفاده قرار میگیرد.
این کانال خود به صورتهای مختلفی انجام میپذیرد که تأثیرگذارترین شکل آن، محافل خانگی است. محافل خانگی جلساتی صمیمی و خودمانی است که در فضای محدودی برگزار گردیده و امکان ارتباط نزدیک میان رهبر یک فرقه با هوادارانش فراهم میشود.
این کانال غالبا میان رهبران مکاتب با شخصیتهای صاحب نفوذ در فرقه، برقرار میشود و با هدف ایجاد انس بیشتر و ایجاد ارتباط عاطفی با رهبر فرقه مورد توجه است. گاهی در حلقههای پایینتر، چنین جلساتی از طرف مربیان سطوح پایین با شاگردان و مریدان برگزار میشود. برقراری چنین محافلی برای بسیاری از هوادارن جذابیت ویژهای دارد.
این جذابیت به خصوص برای دو گروه برجستگی خاصی دارد:
گروه اول کسانی است که نیاز به تأیید معنوی رئیس فرقه داشته و پیشروی در سطوح بالای رهبری فرقه را یک آرمان روحی و معنوی میدانند. این افراد از اینکه به عنوان یک شخص معنوی در فرقه پذیرفته شوند به شدت احساس شعف درونی و رضایت خاطر میکنند.
گروه دوم کسانیاند که از خلأ پایگاه اجتماعی رنج میبرند و در میان همسالان و بستگان چندان مورد توجه نیستند. این افراد چندان به فرقه و یا تعلیمات رهبر فرقه دلبستگی نداشته؛ ولی نیاز به پایگاه اجتماعی آنها را وادار کرده که اکنون به این فرقه و عضویت و حضور در آن بیندیشند و خلأ مقبولیت خویش را پر کنند.
در کنار ایجاد پیوند عاطفی، هدف دیگر از برگزاری محافل خانگی، ایجاد انگیزه بیشتر و شبههزدایی از اذهان نیروهاست که برای تداوم حیات یک آیین در حکم « سوختگیری اتومبیل » است. به عبارت دیگر آنچه به عنوان هدف نهایی تعقیب میشود، غیر از حفظ نیروهای موجود، رشد و تربیت آنهاست. تربیت نیروی نخبه و کارآمد مهمترین کار تشکیلاتی در فرقههاست.
مروجان و مبلغان فرقهها معمولا بعد از آنکه با سؤالات و ابهامات اطرافیان مواجه شده و متوجه نارسایی و نقص در مکتب خویش گردند، در حقانیت راهی که انتخاب کردهاند تردید کرده و در تصمیم خویش تجدید نظر میکنند و حتی در مواردی تصمیم به بازگشت و خروج از فرقه میگیرند.
اینجاست که هم پاسخگویی به شبهات جدید و هم اقناع روحی نیروها ضرورت پیدا میکند. نشستهای درون فرقهای چنین کارکردی دارند. فشارهای اجتماعی که همراهی هواداران را دچار چالش میکند، در محافل دوستانه جبران شده و با توجیه و دلیل تراشی، افراد کمانگیزه دوباره مسلح شده و تجدید قوا مینمایند.
قابل ذکر این که گاهی محافلی با هدف جذب افراد جدید تشکیل میشود که این افراد اگر چه هنوز جذب نشدهاند، اما از طرف هواداران فرقهها اطلاعاتی به آنها داده شده که منجر به تمایل و گرایش آنها برای ورود به فرقه گردیده است.
بسیاری از جریانها بعد از برگزاری چنین جلساتی توانستهاند بعد از آنکه تعدادی را جذب نموده، آنها را به خوبی آموزش داده و برای عضوگیری بیشتر به خدمت بگیرند.
در « عرفان حلقه » چنین نشستهایی میان بعضی از مسترهای عرفان حلقه با رهبر این جریان، به کرات برگزار شده که سهم زیادی در گسترش عرفان حلقه داشته است.
بیشترین افرادیکه از طریق جلسات و محافل خانگی جذب شدهاند از حیث جنسیتی، بانوان و از نظر مقطع سنی، جوانان هستند. علت پیشگامی بانوان در اینبخش، وجود سه ویژگی؛ برخورداری از گرایشات شدید معنوی، فراغت نسبی و اعتماد سریع است که باعث شده بانوان بعد از آنکه به یک جریان اعتماد کردهاند، به شکل نیروهای پا به رکاب و فداکار، تمام توان خود را برای گسترش آن جریان به کار گیرند.
در مواردی که بانوان به جریانی اعتماد کردهاند، اخبار مربوط به یک جریان را به سرعت پخش کرده و به گسترش آن دامن زدهاند. اقشار جوان هم عموما به علت نداشتن تجربۀ کافی، ادعاهای معنوی افراد را پذیرا شده و معمولا قدرتهای غیر عادی در میان رهبران را به حساب عرفان حقیقی گذاشتهاند.1
پینوشت:
1.عرفانهای کاذب راههای نفوذ و راهکارهای مقابله، ص 103 - 106
افزودن نظر جدید