آیا ازدواج یک دختر مسلمان شیعه با پسری که خود را از فرقه درویشان گنابادی می‌داند و در جلسات آن‌ها شرکت می‌کند درست است؟ حکم شرعی آن‌هم بیان کنید که آیا ازنظر شرعی صحیح است یا خیر؟

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ برای رسیدن به پاسخ مناسب، بهتر است که به دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام) در مورد متصوفه بپردازیم که آیا صوفیه مورد تأیید اهل بیت (علیهم السلام) بوده یا نبوده‌اند. همچنین اهل بیت (علیهم السلام) چه نظر و دیدگاهی نسبت به مراوده و هم‌نشینی با آن‌ها داشته‌اند. برای رسیدن به این منظور باید به کلام و سیره معصومین (علیهم السلام) مراجعه نمود. در منابع مختلف، روایاتی از ائمه (علیهم السلام) درباره متصوفه و مذمت ایشان گردآوری شده است که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم :

1. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از پدید آمدن این گروه خبر داده و فرموده‌اند : «روز قیامت بر امتم بر پا نشود تا آنکه قومی از امّت من به نام (صوفیه (برخیزند. آن‌ها از من نیستند و بهره‌ای از دین ندارند و آن‌ها برای ذکر دورهم حلقه می‌زنند و صداهای خود را بلند می‌کنند به گمان اینکه بر طریقت و راه من هستند؛ درحالی‌که آنان از کافران نیز گمراه‌تر و اهل آتش‌اند و صدایی دارند مانند عرعر الاغ.» [1].

2. به سند صحیح از « احمد بن محمد بزنطی » روایت کرده‌اند که مردی به امام صادق(علیه السلام) عرض کرد : در این زمان قومی پیدا شده‌اند که به آن‌ها صوفی می‌گویند. درباره آن‌ها چه می‌فرمایید؟ امام (علیه السلام) در پاسخ فرمود :« آن‌ها ( صوفیان ) دشمنان ما هستند ، پس هرکس به آن‌ها میل پیدا کند از آنان است و با آن‌ها محشور خواهد شد. به‌زودی کسانی پیدا می‌شوند که ادعای محبت ما را می‌کنند و به ایشان نیز تمایل نشان می‌دهند، خود را به ایشان تشبیه نموده و لقب آنان را بر خود می‌گذارند و گفتارشان را تأویل می‌کنند . بدان که هرکس به ایشان تمایل نشان دهد؛ از ما نیست و ما از او بیزاریم و هرکس آن‌ها را رد کند مانند کسی است که در حضور پیامبر (صلی الله علیه و آله) با کفار جهاد کرده است.» [2]

3. به سند صحیح از « بزنطی » و « اسماعیل بن بزیع » از امام رضا (علیه‌السلام) روایت شده است که آن حضرت فرمود :« هر کس نزد او از صوفیه سخن به میان آید و به زبان و دل انکار ایشان نکند، از ما نیست و هر کس صوفیه را انکار نماید، گویا اینکه درراه خدا و در حضور رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با کفار جهاد کرده است »[3]

با بررسی این روایات و دیگر روایات شیعه حول مبحث تصوف مشاهده می‌کنیم که برخلاف ادعای صوفیان مبنی بر شیعه خواندن خود، احادیث پیامبر(صلی‌الله علیه واله) و خاندان پاک ایشان، علیه این مسلک انحرافی و گمراه بوده و به‌شدت مسلمانان را از ایشان بر حذر می‌دارند و کسانی را به آن‌ها تمایل پیدا کنند را از خود نمی‌دانند و سلک شیعه بیرون می‌دانند.

اما آنچه در اینجا مهم است این نکته است که ما مطابق وظیفه خود برای رسیدن به پاسخ صحیح در هر موردی به نظر مراجع تقلید به‌عنوان حافظان دین در زمان غیبت امام معصوم (علیه السلام) رجوع کرده و خودسرانه عملی را انجام ندهیم لذا در اینجا به چندین مورد از نظرات مراجع تقلید اشاره می‌کنیم.

نکته‌ای که باید در اینجا به آن توجه کرد این است که استفتائی که از مراجع تقلید در این مورد شده است شامل فرقه‌های صوفی و فرقه‌های اهل حق (علی اللهی) است، لذا با توجه به این‌که تفاوت‌های بسیاری بین فرقه‌های صوفی و اهل حق وجود دارد، آنچه در اینجا موردنظر ما است حکم ازدواج با دراویش و مریدان فرقه‌های صوفیه است.

استفتاء: ازدواج با فرق مختلف صوفی، علی اللهی و دراویش چه حکمی دارد؟

آیت‌الله بهجت(ره): «جایز نیست. اگر مسلمان باشند، جایز است.» [4]

آیت‌الله تبریزی(ره): «ازدواج با فرق مذکوره و مانند آن جایز نیست و عقدش باطل است. والله العالم» [5]

آیت‌الله سیستانی(دام ظلّه): «در ازدواج با سایر مذاهب و فرق مسلمان اگر از اسلام خارج نشده باشند چنانچه بیم تغییر در عقیده باشد جایز نیست.» [6]

آیت‌الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه): «هر نوع ارتباطی که موجب ترویج و تقویت فرق ضاله (بهاییت- صوفیه) باشد جایز نیست و ترک مجالست و مصاحبت با آن‌ها لازم است. به مؤمنین توصیه می‌کنم، از معاشرت و مجالست مخصوصاً مزاوجت و رفاقت با آن‌ها جداً پرهیز و احتراز نمایید که معرض خطرات و مفاسد بزرگ است.» [7]

آیت‌الله فاضل لنکرانی(ره): «آنان اگر منکر یکی از ضروریات دین باشند تا نعوذ بالله حضرت علی (علیه السلام) را خدا بدانند مشرک و نجس هستند و ازدواج با آنان جایز نیست. به‌طورکلی ازدواج با هر فرقه و گروهی که احتمال تأثیر منفی و ایجاد انحراف در اخلاق و رفتار انسان با فرزندان را داشته باشد مناسب نیست. بلکه در برخی روایات اشعار به عدم جواز دارد.» [8]

آیت‌الله مکارم شیرازی(دام ظلّه): «در تمام این موارد اشکال دارد.» [9]

آیت‌الله نوری همدانی(دام ظلّه): «در هر صورت از ازدواج با آنان خودداری شود.» [10]

پی‌نوشت:
[1]. محدث قمی، سفینة البحار، نشر فراهانی، تهران، ج2، ص 58
[2]. همان، ص57
[3]. نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل، نشر آل بیت، بیروت، 1408، ج12 ص 323
[4]. استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهراء قم
[5]. همان
[6]. همان
[7]. جامع الاحکام، ج2، ص 95
[8]. استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهراء قم
[9]. همان
[10]. همان