پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ غالب حکیمان ایرانی در گذر تاریخ، به ستایش و تقدیر اسکندر پرداخته و حتی او را ذوالقرنین نامیده‌اند. در این نوشتار به 7 تن از این حکماء اشاره خواهد شد:
- نصر بن محمد سمرقندی، ادیب، حکیم و اندیشمند ایرانی در قرن چهارم هجری در کتاب بحرالعلوم به صراحت، اسکندر رومی را ذوالقرنین قرآن می‌خواند.[1]
- ابوبکر، عتیق بن محمد سورآبادی از حکیمان و اندیشمندان قرن پنجم هجری، همین عقیده را درباره اسکندر داشته و او را به عنوان ذوالقرنین ستایش می‌کند.[2]
- رشیدالدین احمد مِیبُدی از عرفا و اندیشمندان ایرانی در قرن ششم هجری نیز چنین باور داشت.[3]
- ابوالفتوح حسین بن علی رازی، از اندیشمندان ایرانی در قرن ششم هجری همین اعتقاد را داشت.[4]
- میرزا محمد استرآبادی مشهور به میرداماد از فیلسوفان و حکیمان نامدار تاریخ ایران نیز اسکندر را به عنوان ذوالقرنین ستایش می‌کند.[5] میرمحمدباقر داماد نیز در ادامه اندیشه و باور پدر خود؛ اسکندر را ذوالقرنین نامید.[6]
- شمس الدین شهرزوری از حکیمان و اندیشمندان ایرانی در قرن 7 هجری بود که در آثار خود از اسکندر به عنوان ذوالقرنین نام برده و او را می‌ستاید.[7]

پی‌نوشت:

[1]. نصربن محمد سمرقندى، بحرالعلوم‏، بیروت: دارالفکر، ج 2، ص 359.
[2]. ابوبکر عتیق بن محمد سورآبادی، تفسیر قرآن، تهران: فرهنگ نشر نو، 1380، ج 2، ص 1447.
[3]. رشید الدین احمد بن ابی‌سعید میبدی، کشف الاسرار، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1371، ج 5، ص 734-735.
[4]. ابوالفتوح حسین بن علی رازی، روض الجنان، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی،‌ 1408 ه.ق،‌ ج13، ص 33.
[5]. مصنفات میرداماد، تدوین عبدالله نورانی،‌تهران: انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1385،‌ ص 616.
[6]. میرمحمدباقر داماد، القبسات، انتشارات دانشگاه تهران، 1367، ص 174.
[7]. شمس الدین شهرزوری، نزهة الارواح و روضة الافراح، ترجمه مقصود علی تبریزی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی، 1365، ص 266-285.