پايگاه جامع فرق، اديان و مذاهب_ كورش كبير در مسير تشكيل امپراتوری مد نظر خود، به رسمِ طبيعت، ناچار از ريختن خون‌ها و ويران نمودن سرزمين‌هايی بود. ليكن جای تقدير آنجاست كه وی نسبت به ديگر خونخواران و جنايتكاران تاريخ بشر، در پی آن بود كه با كمترين تلفات به هدف خود برسد. اگر زندگانی كورش كبير را در تاريخ بخوانيم، درخواهيم يافت، كه وی حقيقتاً در مقياس ديگر شاهانِ هم عصر خود، رفتاری به نسبت بهتر با مردمان داشت.
از سويی ديگر بايد دانست، سخنانی كه باستانگرايان متعصب درباره كورش كبيربه زبان می‌آورند (و مدعی هستند كه كورش كبير بدون جنگ و خونريزی سرزمين‌ها را فتح می‌كرد) سخنی از روی جهل و ناشی از ساده لوحی و احياناً از روی تفكرات نژادپرستانه واهداف سياسی است.
والتر هينتس (Walther Hinz) استاد دانشگاه گوتينگن آلمان، و از برترين ايران‌شناسان جهان، كه جايگاه علمی ايشان بر كسی پوشيده نيست،[1] در كتاب «Darius und perser» پيرامون تازش كورش كبير به بين‌النهرين می‌نويسد: «كورش با سپاه بزرگ خود از ميان گوتيوم به طرف جنوب حركت كرد و از رود مرزی دياله عبور كرد. اُپيس دژ شرقی‌ ديوار مادی اندكی پيش از پيوستن دياله به دجله قرار داشت. كورش در آغاز سال 539 [قبل از ميلاد] به اين شهر رسيد و اُپيس محصاره و به آتش كشيده شد. ايرانيان از سر دورانديشی با خود از كركوك، قير و قطران آورده بودند. در نبردهای خونين، اُپيس به تصرف درآمد. سپاه نبونيد شكست خورد.»[2] چنين گفتاری مورد تأييد ايران‌شناسان بزرگ است.[3]

پی‌نوشت:
[1]. Rüdiger Schmitt: Encyclopædia Iranica online, Hinz, (A.) Walther, March 22, 2012, Vol. XII, Fasc. 3, pp. 315-317
[2]. والتر هينتس، داريوش و ايرانيان، ترجمه پرويز رجبی، تهران: نشر ماهی، 1391. برگه 104
[3]. بنگريد به «اوپيس، شهری كه به دست كورش ويران شد (گفتاری از دكتر پرويز رجبی)»، «کورش کبیر و مردم اوپیس (گفتاری از جان مانوئل کوک)».