اسناد
بخاری از ابن عباس نقل کرده که گفت: «یک سال مکث کردم و می‌خواستم درباره آیه ای از عمر بن خطاب سؤال کنم؛ ولی به جهت هیبتی که داشت، نمی توانستم؛ تا اینکه در یک سفر که به حج می رفت، من نیز همراه او بودم... به او گفتم: ای امیرالمؤمنین!
ابن‌ابی‌شیبه به سند صحیح از عبدالله بن حارث از امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) نقل می‌کند: مثل ما در این امت، همانند کشتی نوح و همانند دروازه حطه در بنی‌اسرائیل است.
المصنف، ابن ابی شیبه، ج17، ص126.
حلبی حدیث (مثل أهل بیتی فیکم مثل باب حطة) را اینگونه معنا کرده است: در روایت نبوی آمده اهل بیتم بین شما مثل باب حطه در بنی اسرائیل است؛ کسی داخل باب حطه می شد گناهش بخشیده می شد. پس آنطور که خدا برای بنی اسرائیل این کار را سبب بخشش قرار داد، محبت اهل بیت را برای امت اسلام، سببی برای بخشش قرار
ابوسعید خدری نقل می کند از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) شنیدم که می‌گفت: به راستی مثل أهل بیت من همان کشتی نوح است که هر کس سوار آن شود نجات خواهد یافت و هر کس تخلف کند، غرق خواهد شد به راستی که مثل أهل بیتم در میان شما همانند دروازه حطه در میان بنی‌اسرائیل است که هر کس واردش شود، بخشیده می‌شود
ابوذر گفت: از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) شنیدم که گفت: به راستی مثل أهل بیت من در میان شما همانند کشتی نوح است که هر کس سوار آن شود، نجات خواهد یافت و هر کس تخلف کند، هلاک خواهد شد و همچنین همانند دروازه حطه در میان بنی‌اسرائیل هستند.
المعجم الاوسط، طبرانی، ج4، ص10.
ابن الامیر صنعانی روایت (علی باب حطه) را اینگونه معنا کرده: «علی باب حطه است؛ این تشبیه اینگونه است که همانطور که کسی از بنی إسرائیل داخل باب حطه می شد، سبب بخشش او می گردید، همچنین هرکس محبت امیرالمؤمنین (علیه السلام) داخل قلبش گردد، گناهش بخشیده می شود.
مناوی روایت (علی باب حطه) را اینگونه معنا کرده: علی باب حطه است، یعنی راه بخشش گناهان است (به قرینه قصه بنی إسرائیل، که در آنجا هر کس خاضع و متواضع وارد باب حطه می شد، سبب بخشش او می گردید) هرکس وارد آن شود، با ایمان می گردد، یعنی خدا برای دین اسلام، مودت علی و هدایت به راهنمایی او و پیمودن ر
ابن عباس نقل می کند که رسول الله (صلیاللهعلیهوآله) فرمود: علی (علیه‌السلام) دروازه حطه است کسی از آن داخل شود، مؤمن است و کسیکه از آن خارج شود، کافر است.
سبل الهدی و الرشاد، صالحی شامی، ج12، ص262.
ابن‌مردویه نقل می‌کند که امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) فرمود: به خدا مَثل ما أهل بیت در میان امت اسلام همانند کشتی نوح در قوم نوح است و نیز مَثل ما أهل بیت در میان این امت همانند دروازه حطه در قوم بنی اسرائیل است.
مناقب علی بن ابی‌طالب، ابن مردویه، ص214 و 263.
عباس عموی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) به حضرت عرض کرد: ای رسول خدا! برای ابوطالب چه امیدی داری؟ فرمود: تمام خیر را از پروردگارم برای او می‌خواهم.
الطبقات الکبری، ابن سعد، ج1، ص103.
حضرت ابوطالب، پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) و علی (علیه‌السّلام) را دید که هر دو نماز می‌گزارند، در حالی که علی (علیه‌السلام) در طرف راست پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) ایستاده است. به جعفر فرمود: کنار رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) و در طرف چپ او نماز بگذار.
اسد الغابة، ابن اثیر، ج1، ص582.
مناوی در توضیح حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» آورده است: «پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) شهر جامع معانی دین است و ناچار برای این شهر دری باید باشد و خبر داده شده است که آن در، امیرالمؤمنین است.
مناوی از قول حافظ علائی درباره حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» می‌نویسد: «هر کس حدیث را جعلی دانسته، خطا کرده و درست این است که حدیث به اعتبار طرقش نه صحیح است و نه ضعیف؛ الفاظ آن هم به گونه‌ای نیست که عقل از آن إبا داشته باشد.»
فیض القدیر، مناوی، ج3، ص61.
ابن عساکر پس از حدیث «انا مدینة العلم و علی بابها» و «انا دار الحکمه و علی بابها»، حدیثی نبوی به همین مضمون از ابن‌مسعود نقل می‌کند که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) درباره امیرالمؤمنین فرمود: «حکمت به 10 قسمت تقسیم شد؛ 9 قسمت آن به امیرالمؤمنین عطا شد و یک قسمت آن سهم باقی مردم گردید.»