شبه معنویت های بومی
خدای عالمیان و خالق همه موجودات، وجود مطلق و کمال مطلق بوده که هیچ‌گونه عیب و نقصی در او قابل تصور نیست. وجود بی‌همتایی که قادر به انجام هر کاری بوده و به احوالات همه اشیاء در تمام حالات و زمان‌ها آگاه است؛ خداوند شنوا و بینا است، دارای اراده و اختیار است ولی نه مثل مخلوقات؛ خدای مطلق وجود پایدار داشته و خالق همه چیز و سرچشمه تمام خیرات و خوبی‌های عالم است.
معنویت موضوعی است که در آینده هر انسانی نقش تعیین کننده‌ای دارد. در روایات مربوط به آخرالزمان تأکید شده است که آزمایش مؤمنین در آن مقطع زمانی بر اساس تفسیرها و برداشت‌هایی است که از معنویت دارند. بنابراین آگاهی از ویژگی‌های معنویت حقیقی از غیرحقیقی امری ضروری است.
از آن‌جا که بحث روح و ارتباط با ارواح، بحثی منبعث از دین است؛ حکم شرعی ارتباط با ارواح یا آن‌چه که احضار ارواح گفته می‌شود، به سبک‌هایی که در جامعه ما توسط رمال‌ها رواج دارد، قطعاً مشکل دارد و از اساس فریب و گمراهی است.
فرادرمانی یکی از زیر مجموعه‌های عرفان کیهانی است که ادعا دارد با تکنیک‌های خاصی، می‌تواند بیماران جسمی و روحی را مداوا کند. در این شاخه درمانی، بیمار توسط فرادرمانگر یا همان مستر، به شبکه شعور کیهانی متصل شده و ضمن ارایه اطلاعاتی از نحوه اتصال خود که عبارت است از، دیدن رنگ‌ها، نورها، احساس حرکت و فعالیت نوعی انرژی در درون بدن و همچنین از طریق گرم شدن، سرد شدن و...
از عجایب قابل تامل فرقه موسوم به عرفان کیهانی، داشتن تضاد کامل با برخی از اصول و مبانی عرفان ناب اسلامی است. جریان عرفان حلقه اگر چه در مواجهه با مخاطبان و عموم مردم وجهه اسلامی به خود گرفته است، ولی در آن سوی این چهره، با تحریف حقایق دینی، در صدد، ترویج نمادهای غیرتوحیدی و مقدس جلوه دادن آن‌هاست.
در دیدگاه سرکرده فرقه حلقه، تمامی عرفان‌ها هدفی جز نجات بشریت از پوچی و سرگردانی ندارند و اهمیتی ندارد که این معنویت‌ها با تکیه بر کدام اصول و مبانی شکل گرفته باشند. محمدعلی طاهری، در تحریک احساسات ملی و حس وطن دوستی ایرانیان، با به میان کشیدن اعتلای عرفان ایران، به نوعی به آن هویت مستقل داده و جالب‌تر این‌که یکی از رسالت‌های عرفان کیهانی را، اعتلاء و رشد عرفان اسلامی-ایرانی عنوان می‌کند.
مسئله آزمایش آخر هم، یکی دیگر از نظریات مطرح شده در عرفان حلقه است که خداوند متعال را از جایگاه وحدانیت (خدا در وحدت) تا حد انسانیت (خدای در کثرت) تنزل داده و قدرت و عظمت خداوند را از او خلع کرده، در میان تمامی انسان‌ها به طور مساوی تقسیم می‌کند.
از جمله اشکالات وارده بر مبانی عرفان حلقه، وجود واژگان نامفهوم و بی‌مبنا در سخنان سرکرده آن است. به عنوان نمونه، اصطلاحات، جهان هیچ قطبی، جهان تک قطبی و جهان دوقطبی، از جمله مفاهیمی هستند، که هیچ گونه اصالت و مبنایی در عرفان برای آن قابل تصور نیست. این فرد که به زعم خود،در صدد ایجاد نوآوری و خلاقیت در اصطلاحات عرفانی است، هیچ گونه منطق و استدلال عقلانی برای آن ادعاهای خود ندارد.
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات فرقه حلقه، برداشت نادرست سرکرده آن نسبت به گزاره‌های دینی و قرآنی است. محمدعلی طاهری سرکرده عرفان کیهانی، از سواد لازم در زمینه تحلیل و تفسیر مسائل دینی و عرفانی برخوردار نبوده و به همین خاطر در این فرقه با شمار زیادی از برداشت‌های انحراف گونه و سطحی مواجه هستیم. محمدعلی طاهری برای اثبات نامحدود بودن جهان هستی، استناد به نامحدود بودن خداوند کرده، که نشان دهنده بی‌اطلاعی ایشان از مباحث فلسفی و عرفانی دارد.
طبق اصول عرفان کیهانی، برای جلوگیری از منیت و غرور در طریق عرفان، بهره‌گیری از هر نوع فن و تکنیکی ممنوع بوده و بی‌ابزرای یکی از خصوصیات برتری عرفان حلقه نسبت به سایر معنویت‌ها به شمار رفته است. طاهری می‌گوید:«یکی از تفاوت‌ها وجود فن و تکنیک در سایر عرفان‌هاست که با عرفان اصیل سازگاری ندارد. وقتی فردی به کمک تکنیک، توانایی و قدرتی کسب می‌کند، در نهایت آن را به‌حساب توان فردی و این‌که تکنیک را به‌خوبی به کار برده است، می‌گذارد و دچار غرور و منیت و خودستایی می‌گردد.»
عرفان حلقه، ابلیس را در گروه فرشتگان و ماموران خاص درگاه ربوبی قرار داده است. بطوری که با خارج کردن نظام هستی از نظام تک قطبی، در به ثمر رساندن هدف خلقت و چرخه تکامل انسان، نقش اساسی و محوری دارد.
کسی که مدعی معنویت و عرفان است، انتظار آن می‌رود از ابتدایی‌ترین مباحث و موضوعات، مربوط به آن حوزه مطلع بوده و نسبت به آن اشراف داشته باشد. اکثر مدعیان معنویت‌های نوظهور، نسبت به مباحث عرفان و دین از آگاهی و شناخت لازم برخوردار نیستند؛ به همین دلیل گرفتار تحلیل‌ها و برداشت‌های انحرافی در مباحث مربوط به عرفان و معنویت شده و از اصول و الزامات مشخص شده توسط شرع و دین عبور می‌کنند.
یکی از ویژگی‌های عرفان حلقه، بهره‌گیری از هر وسیله و ابزاری برای رسیدن به اهداف است. یکی از ادعاهای محمدعلی طاهری سرکرده این فرقه، گسترش و ترویج عرفان اسلامی-ایرانی در بین مردم و جامعه مدرن امروزی است. به گفته طاهری، چنین کاری تا به الان انجام نشده و عرفان سنتی صرفاً در بین خواص جاری بوده و به بدنه جامعه و عموم مردم سرایت نکرده است.
مخفی کاری و عدم ادعای کرامت یکی از خصوصیات عارفان راستین است. یک عارف اسلامی هرگز برای رسیدن به اهداف دنیایی، مدعی دارا بودن ویژگی‌های خاص را ندارد. برخلاف مدعیان معنویت‌های نوظهور که با داشتن اندک توانایی ظاهری و اثبات نشده، گوش عالم را کر کرده و در بوق و کرنا می‌کنند که، ای مردم، ای دنیا، بدانید که دوای درد شما همین جاست، پس بشتابید.